نیاز به ورزش و تأثیر آن بر سلامتی افراد جانباز و معلول به مراتب بیشتر از افراد سالم و تن‌درست احساس می شود چرا که ورزش؛ معلولان را به سطح جامعه می کشاند و آنان را مستقل می سازد و از همین راه امروزه افراد معلول در سطح وسیعی در فعالیت‌های اجتماعی و مسابقات شرکت دارند و هویت خود را به جامعه شناسانده و توانایی خود را بین لایه های مختلف جامعه فریاد می زنند.
هم اکنون بیش از یکصد سال از ابداع ورزش های معلولین می گذرد و قرن‌های ۱۸ و ۱۹ میلادی زمانی بود که تاثیر ورزش در سلامت این قشر شناخته و در سطح وسیعی از جوامع غربی معرفی شد و بعد از جنگ جهانی اول فیزیوتراپی و ورزش در مانی به اندازه ارتوپدی و جراحی اهمیت پیدا کردند و به این منظور مراکز ورزشی ویژه معلولین به خصوص در کشورهای جنگ زده ایجاد شد.
بدون شک ورزش یکی از بهترین درمان های معلولیت است و ورزش درمانی قدم اول برای ابداع فعالیت‌های بدنی معلولین بود که سپس به مسابقات و رقابت های ورزشی ختم شد و درسال ۱۹۶۰، تحت نظارت و حمایت فدراسیون جهانی گروه تحقیقی بین المللی ورزش معلولین جهت مطالعه و تحقیقات ورزش این قشر تاسیس شد و سپس در سال ۱۹۶۴ به افتتاح IOSD (سازمان جهانی ورزش معلولین) انجامید
ابتدا ۱۶ کشور به عضویت ISOD درآمدند و سپس نابینایان و قطع عضوها به پارالمپیک ۱۹۷۶ تورنتو و معلولین ذهنی در مسابقات سال ۱۹۸۰ در “آرنهیم” پیوستند و هدف از برگزاری مسابقات این بود که تمامی انواع ورزشهای معلولین را در بر گیرد و به عنوان یک کمیته هماهنگ کننده فعالیت داشته باشد.
فدراسیون ورزشهای معلولین در ایران پس از انقلاب اسلامی و در اواخرسال ۱۳۵۸ تاسیس شد و اولین فعالیت این فدراسیون تازه تاسیس، اعزام یک گروه به مسابقات المپیک افراد معلول در هلند بود که در تابستان سال ۱۳۵۹ صورت گرفت و هدف از این اعزام کسب تجارب فنی و تهیه منابع و قوانین و مقررات و شرکت در اجلاس ورزش معلولین جهت شناساندن جمهوری اسلامی ایران به فدراسیون‌بین‌المللی معلولین بود.
پس از بازگشت گروه اعزامی از مسابقات المپیک هلند، اولین دوره کلاس مربیگری ورزشهای معلولین در چند رشته برگزار شد و مربیان پس از آموزش‌های لازم به استان‌های خود مراجعت و نسبت به تشکیل تیم‌های ورزشی اقدام کردند و در نهایت اولین مسابقات افراد معلول در رشته‌های دو و میدانی، تنیس‌روی‌میز، شطرنج، بسکتبال با ویلچر، والیبال نشسته و شنا در شهریور ماه ۱۳۵۹ در تهران برگزار شد.
هیات ورزشهای معلولین استان مرکزی همزمان با دیگر نقاط مختلف کشور فعالیت خود را آغاز کرد و بعد از جنگ تحمیلی و حضور جانبازان سلحشور هشت سال دفاع مقدس در میادین ورزشی، رشته‌های مختلف ورزشی جانبازان و معلولین در مسیر جدیدی قرار گرفت و هر ساله در میادین بین‌المللی افتخارات بسیاری را برای کشور به ارمغان می آوردند.
در سال‌های اخیر اما ورزش جانبازان و معلولان استان مرکزی با محدودیت‌های بسیاری همراه است و ورزشکاران فعال این حوزه حتی برای اعزام به مسابقات ملی نیز با کمبود اعتبارات مواجه هستند که می طلبد مسئولان و دستگاه‌های خدماتی نگاه ویژه ای به این قشر از جامعه داشته باشد و با تخصیص اعتبارات زمینه رشد و شکوفایی ورزش جابنازان و معلولان این استان را فراهم کنند.
400 ورزشکار در هیات جانبازان و معلولان استان مرکزی ساماندهی شده اند
رئیس هیات ورزشهای جانبازان و معلولان استان مرکزی در گفت و گو با ایرنا، گفت: بیش از ۴۰۰ ورزشکار به صورت سازماندهی شده در رشته‌های مختلف ورزشی از قبیل والیبال نشسته، بسکتبال با ویلچر، دو و میدانی، تنیس روی میز، فوتبال هفت نفره و شنا فعالیت می کنند که عمده این ورزشکاران مرد و تعدادی از بانوان معلول نیز در رشته‌های بسکتبال با ویلچر، تنیس روی میز و شنا در این استان فعالیت می کنند.
«ابراهیم نصیری» افزود: ورزش جانبازان و معلولان استان مرکزی به خصوص در رشته بسکتبال با ویلچر حرف‌های بسیاری برای گفتن دارد به طوری که اکنون «مرتضی عابدی»، «محمد حسن سیاری» و «همایون عسگری» ورزشکاران بسکتبال با ویلچر این استان هم اکنون در لیگ‌های ترکیه و آلمان فعالیت می کنند.
وی ادامه داد: دعوت ۲ ورزشکار بانوی استان مرکزی به نام های «نگار سبزی» و «پرستو غلامی» به اردوی تیم ملی بسکتبال با ویلچر، دعوت «فرزاد مهری» و «هاشم رستگاری» به تیم ملی فوتبال هفت نفره از دیگر افتخارات ورزشکاران جانباز و معلوب استان مرکزی در سال جاری است.
رئیس هیات ورزشهای معلولان و جانبازان استان مرکزی بیان کرد: «محسن سیاری» و «مرتضی عابدی» در رشته بسکتبال با ویلچر و «عیسی زیرایی» در رشته والیبال نشسته، «محسن مجیدی» در رشته دو و میدانی(پرتاب دیسک) و «هاشم رستگاری» دو و میدانی(رشته ۱۰۰ متر) ورزشکاران این استان هستند که در مسابقات پاراآسیایی جاکارتا که مهرماه سال گذشته در اندونزی برگزار شد تیم‌های ملی کشورمان را همراهی کردند.
نبود پشتیبانی مالی مهمترین مشکل ورزش جانبازان و معلولان استان مرکزی است
نصیری افزود: نبود پشتیبانی مالی مهمترین مشکل ورزش جانبازان و معلولان استان مرکزی است و با وجود ظرفیت‌های ارزشمندی که این ورزش استان وجود دارد اما هیچ دستگاه خدماتی و یا واحدهای تولیدی و صنعتی حاضر به حمایت از یک تیم ورزشی جانباز و معلول نیستند که اصلاح این مهم نیازمند تغییر نگاه به ورزش این قشر است.
وی اظهار داشت: تیم والیبال نشسته استان مرکزی سال گذشته به لیگ برتر راه یافت اما به دلیل نداشتن پشتیبان مالی در مسابقات حاضر نشد و این تیم امسال با حضور ۳۲ تیم از استان‌های مختلف کشور حاضر شد و جزو ۶ تیم برتر کشور معرفی و برای مسابقات نهایی به قزوین اعزام شده است.
رئیس هیات ورزشهای جانبازان و معلولان استان مرکزی بیان کرد: اداره کل بنیاد شهید و امور ایثارگران و اداره کل بهزیستی استان بر اساس قانون باید پشتیبان ورزش جانبازان و معلولان باشند اما این ۲ دستگاه اجرایی با صراحت عنوان می کنند که اعتبار ویژه‌ای برای حمایت از ورزش در اختیار ندارند.
نصیری گفت: ورزش جانبازان و معلولان استان مرکزی به لحاظ زیرساخت‌ها از امکانات و ظرفیت‌های مطلوبی برخوردار است اما به لحاظ شرکت در مسابقات و هزینه رفت و آمد با مشکل مواجه است و هیچ دستگاهی ما را در این خصوص حمایت نمی کند.
وی افزود: در صورتی که یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال اعتبار در اختیار رشته بسکتبال با ویلچر استان قرار بگیرد بدون هیچ شکی قهرمان کشور می شود اما نه تنها این اعتبار در اختیار این ورزش قرار نمی گیرد بلکه بسکتبالیست‌های معلول استان به لحاظ ویلچر نیز در مضیقه قرار دارند چرا که قیمت یک دستگاه ویلچر معمولی بیش از ۱۸۰ میلیون ریال است که تهیه آن از توان خود ورزشکار یا هیات استان خارج است.
رئیس هیات ورزش جانبازان و معلولان استان مرکزی بیان کرد: امروزه بخش عمده‌ای از ورزشکاران این هیات معلولانی هستند که در جریان حوادث روزمره از قبیل تصادفات و یا سقوط از بلندی معلول تحت حمایت این هیات قرار گرفته‌اند، بنابراین فاصله بین سلامت تا معلولیت بسیار کم است و حمایت از ورزش این قشر می تواند یک سرمایه‌گذاری هدفمند در راستای هدایت معلولان به جامعه و جلوگیری از منزوی شدن این افراد باشد.
تیم بسکتبال با ویلچر استان مرکزی امکانات کمی دارد
سرمریی و کاپیتان تیم بسکتبال با ویلچر هیات جانبازان و معلولان استان مرکزی نیز در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: این تیم با کمترین امکانات و ویلچرهای فرسوده سال گذشته عنوان سومی کشور هم در قهرمانی و هم در لیگ برتر کشور را بدست آورد.
«علیرضا فتحی» افزود: ویلچرهای فرسوده و نبود اعتبارات برای هزینه ایاب و ذهاب مهمترین مشکل ورزشکاران بسکتبال با ویلچر استان مرکزی است که با وجود نامه‌نگاری‌های مختلف با دستگاه‌های اجرایی و خدماتی تا کنون هیچ اقدامی در این خصوص انجام نشده است.
وی بیان کرد: اداره کل ورزش و جوانان استان همواره حامی ورزش جانبازان و معلولان بوده است اما باید پذیرفت که اعتبارات این اداره کل بسیار محدود است و همین اعتبارات محدود را باید بین ۴۵ هیات ورزشی هزینه کند، اما دستگاه‌های خدماتی و صنایع استان که از ظرفیت‌های مالی مطلوبی برخوردار هستند می توانند با حمایت از ورزش جانبازان و معلولان، زمینه توسعه ورزش قهرمانی استان را فراهم کنند.
سرمربی تیم بسکتبال با ویلچر استان مرکزی اظهار داشت: تنها انگیزه معلولان برای ادامه زندگی و حضور در جامعه ورزش است که این هم با محدودیت‌هایی همراه است و کمتر کسی به فکر حمایت از این قشر است.
فتحی اظهار داشت: با وجود اینکه استان مرکزی یک خطه صنعتی و سرمایه‌دار محسوب می شود شمار زیادی از ورزشکاران معلول این استان از سوی تیم‌های استان‌های دیگر به میزان بالای یک میلیارد ریال خریداری می شوند اما صنایع این استان حاضر نیستند ورزشکاران معلول استان را حمنایت مالی کنند تا ورزشکار برای اعتلای زادگاه خود تلاش کند.
بیشتر ورزشکاران معلول استان مرکزی بیکار هستند
قهرمان مسابقات پرتاب دیسک و نیزه پارالمپیک آسیایی جاکارتا نیز گفت: بعد از بازگشت افتخار آمیز از مسابقات پارالمپیک آسیایی جاکارتا به اداره کل بهزیسیتی استان مرکزی دعوت شدم و با ۲ کارت هدیه یک میلیون ریالی از من تقدیر شد.
«محسن مجیدی» افزود: بیشتر ورزشکاران معلول استان مرکزی بیکار هستند و با این وجود تمامی هزینه‌های تمرینات بر عهده خودمان است که این مهم ورزشکاران معلول را سخت در مضیقه قرار می دهد و هیچ مسئولی هم حمایتی از ما نمی کنند.
وی که عنوان قهرمانی پرتاب دیسک و نیزه مسابقات قهرمانی جهان ۲۰۱۷ لندن را نیز در کارنامه خود دارد، بیان کرد: ورزشکاران معلول این رشته با مشکلات عمده‌ای نسبت به دبگر رشته‌های ورزشی دست و پنجه نرم می کنند چرا ورزشکاران این رشته حتی زمین تمرین نداشته و پیش از اعزام به اردوهای تیم ملی و مسابقات آسیایی و جهانی در بیابان‌های مجاور شهر اراک تمرین می کنند.
این قهرمان مسابقات پارالمپیک جاکارتا بیان کرد: یک ورزشکار معلول بعد در جریان اردوی تیم ملی حقوق دریافت می کند اما بعد از پایان اردو و اعزام اگر مدالی کسب کند یک جایزه از طرف فدراسیون دریافت می کند و اگر مدال نیاورد که هیچ چیزی دریافت نمی کند و بعد از مسابقات هم تا زمان مسابقات آینده کسی سراغ ما را نمی‌گیرد و زندگی ورزشکاران معلول به لحاظ معیشتی مشکلات بسیاری دارد.
صنایع از ورزش معلولان حمایت نمی کنند
عضو تیم والیبال نشسته استان مرکزی نیز در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: صنایع استان برای فوتبال که نتیجه هم نمی‌گیرد هزینه های بسیاری را متحمل می شوند اما برای ورزش جانبازان و معلولان حاضر به تحمل هیچ هزینه‌ای نیستند.
محمد سبزآبادی افزود: اشتغال، حمایت‌های مالی برای اعزام و تجهیز برخی از رشته‌های ورزشی مهمترین خواسته ورزشکاران معلول استان مرکزی از مسئولان است و در صورت حل این مشکلات که به مراتب هزینه‌های کمتری در مقایسه با دیگر رشته‌های ورزشی دارد، می توان افتخارت بسیاری را برای استان به ارمغان آورد.
وی یادآوری کرد: شمار زیادی از ورزشکاران استان مرکزی به دلیل مشکلات مالی و عدم حمایت مسئولان به تیم‌های استان‌های دیگر کشور اعزام شدند و اکنون مقام‌های بسیاری برای آن استان‌ها بدست آورده اند.
بیش از ۴۰۰ ورزشکار معلول و جانباز به صورت سازماندهی شده زیر نظر هیات ورزش جانبازان و معلولان استان مرکزی فعالیت می کنند.
۲۴ مهر با عنوان روز ملی پارالمپیک نامگذاری شده است.