تهران- ایرنا-  خاورمیانه در شرایطی پیچیده و حساس قرار دارد؛ این ساده‌ترین تصویر از پرچالش‌ترین منطقه در جهان است. همزمان با حمله نیروهای نظامی ترکیه به شمال شرقی سوریه و بالاگرفتن اختلافات بین ایران و عربستان در پی چالش‌هایی نظیر حمله به نفتکش ایرانی در دریای سرخ و نیز یک روز پس از سفر «عمران خان» به تهران، اینک «ولادیمیر پوتین» پس از 12 سال راهی ریاض شده است تا در مورد مسائلی که مورد علاقه دوطرف می‌باشد به گفت‌وگو و تبادل‌نظر بپردازند.

خواه ناخواه؛ مباحثی همچون اختلافات تهران ـ ریاض، راه‌های برون رفت از چالش‌های پیش رو در منطقه خلیج‌فارس، آینده سیاسی سوریه، نقش روسیه در مرزبندی‌های سیاسی فی مابین اعراب و اسرائیل و نظائر این می‌تواند از جمله مباحثی باشد که در کنار دیگر مسائل، مدنظر قرار داده شود.
یک کارشناس مسائل روسیه در گفت‌وگو با آفتاب‌یزد، به صراحت از مقدم بودن منافع ملی روسیه بر دیگر مباحث سخن می‌گوید و اضافه می‌کند؛ اگرچه ممکن است میانجیگری بین ایران و عربستان در جایی از گفت‌وگوها با مقامات ریاض گفته و شنیده شود اما پوتین بعدِ دوازده سال به ریاض نرفته تا آتش اختلافات تهران و ریاض را خاموش کند!
بهرام امیر احمدیان با بررسی مسائل مورد علاقه روسیه در منطقه اوکراین و شبه جزیره کریمه، چرایی نزدیکی روسیه به ترکیه، علت اصلی دخالت روسیه در مناقشات سوریه و نوع دیدگاه‌های مقامات مسکو به منطقه خلیج فارس در تحلیلی صریح و شفاف می‌گوید: روسیه سال‌ها است به دنبال اهداف و برنامه‌هایی است که بخشی از آن را با ورود به شبه جزیره کریمه و منطقه اوکراین به دست آورد و بخش‌هایی دیگر را با تعاملات دیپلماتیک با آنکارا و نیز دخالت مستقیم نظامی در سوریه.
این کارشناس مسائل روسیه اضافه می‌کند: داشتن پایگاه در دریای سیاه، دریای مدیترانه و تامین بازار پایدار برای فروش نفت و گاز از جمله اهدافی است که طی سال‌های گذشته، ولادیمیر پوتین و دیگر مقامات روسی، پله پله به آن دست پیدا کرده‌اند و البته همین مسئله باعث شده تا روسیه اساساً از ژئوپلیتیک خلیج فارس خارج نگه داشته شود و شاید یکی از اهداف سفر پوتین به ریاض، بازگشت به این منطقه و صرفاً برای برآورده ساختن نیات اقتصادی در زمینه‌های فروش تسلیحات نظامی، هوافضا و سرمایه‌گذاری در بخش نیروگاه اتمی‌سازی در کشورهای این منطقه باشد.
امیراحمدیان معتقد است، از آن جایی که کشورهای عرب منطقه خلیج فارس اقتصادی مبتنی بر فروش نفت دارند و روسیه خود از صادرکنندگان غرب است و نیز با توجه به این که مشتریان این کشورها، بیشتر ممالک غرب و خاور دور هستند، پس در این زمینه‌ها نمی‌توانند گفت‌وگوهای مشترکی داشته باشند پس باقی می‌ماند ورود به ادامه مسابقات تسلیحاتی که این روزها در خاورمیانه بیداد می‌کند، تلاش برای فروش سیستم‌های پیشرفته موشکی و دفاع ضدموشکی و نیز تلاش برای اقناع این کشورها در دستیابی به نیروگاه‌های بزرگ هسته‌ای که روسیه در آن تبحر و سابقه‌ای قابل تامل دارد که از این مسائل روسیه تنها و تنها به دنبال منابع ارزیِ متشکل از ارزهای قوی بین‌المللی است.
این کارشناس مسائل بین‌المللی می‌افزاید: حال که همه هوش و حواس غرب به چین و پیشرفت‌های روزافزون این کشور معطوف شده، شاید روسیه این فرصت و مجال را یافته باشد تا بخشی از خلا حضور خود در منطقه خاورمیانه و خلیج فارس را جبران کند و اما به اعتقاد بهرام امیراحمدیان، به دلیل نزدیکی پوتین به دولت مرکزی دمشق، یکی از اهداف مهم این سفر می‌تواند آینده سوریه و خط و خطوط سیاسی ترسیم شده در این کشور باشد.
امیراحمدیان با بیان این موضوع که روس‌ها پیش و بیش از هرموضوعی، منافع ملی کشور متبوع خود را ـ مثل همه کشورهای دنیا ـ مدنظر قرار خواهند داد، اعلام می‌دارد، نزدیکی و دوری روسیه به هر کشوری مقطعی و بر اساس نیازهای اقتصادی و استراتژیک سیاسی است کما این که شاهد بودیم وقتی در منطقه سوریه به حضور ایران نیاز داشت به این کشور نزدیک شد و وقتی در مباحث خرد و کلان اقتصادی به ترکیه نیاز داشت، اردوغان را به کرملین دعوت می‌کرد و حالا هم نیازهای وافر اقتصادی است که بعد از گذشت بیشتر از دو دهه، ولادیمیر پوتین را راهی ریاض کرده است.
بهرام امیراحمدیان تاکید دارد مهم ترین بخش اهداف سفر ولادیمیر پوتین در دیدار با مقامات ریاض، تلاش برای فروش سامانه‌های پیشرفته موشکی است زیرا عربستان و دیگر کشورهای عرب منطقه از هر زمان دیگر، بیشتر به این موضوع تمایل نشان نخواهند داد!
این کارشناس مسائل روسیه با تاکید بر این موضوع که مباحثی همچون میانجیگری همواره در گفت‌وگوهای دیپلماتیک می‌تواند وجود داشته باشد، تاکید می‌کند: و اما در این فقره روسیه چندان تمایلی به ورود به مناقشه‌های به‌وجود آمده ما بین تهران و ریاض ندارد خاصه آن که مقامات عربستان نیز چندان خوشایند نمی‌دانند که اختلافات دو کشور مسلمان با پادرمیانی یک مسیحی حل و فصل شود پس نقش عمران خان حداقل در این زمینه می‌تواند بسیار پررنگ تر از ولادیمیر پوتین باشد.

 

منبع: روزنامه آفتاب یزد

برچسب‌ها