در تقویم جهانی، اکتبر یا «مهر» ماه آگاهی بخشی سرطان پستان که از گستردهترین انواع سرطان در میان زنان است، شناخته میشود. این ماه فرصتی مغتنم برای افزایش آگاهی مردم در مورد علل، علائم، نشانهها و راههای پیشگیری از این بیماری است.
سرطان پستان چیست؟ به رشد بیش از حد و غیر طبیعی سلولهای پستان، سرطان پستان میگویند. بیشتر سرطانهای پستان از نوع مجاری شیری هستند و درصد کمتری از نوع لوبولار (سلولهای شیرساز) میباشند.
شروع قاعدگی در سنین پایین، بارداری در سنین بالاتر از ۳۰ سالگی، باردار نشدن، سابقه ابتلا به سایر بیماریهای پستان، سابقه خانوادگی، سابقه درمان با رادیوتراپی، مواد شیمیایی، دخانیات، کم تحرکی، افزایش وزن و تنظیم خواب از عوامل خطر ابتلا به سرطان پستان هستند.
با افزایش سن خطر ابتلا به سرطان پستان افزایش مییابد. اغلب سرطانهای پستان بعد از ۵۰ سالگی تشخیص داده میشود که این موضوع بر اهمیت تشخیص زودهنگام بیماری میافزاید. هرچه سن بارداری افزایش پیدا کند یا فرد اصلا باردار نشود، خطر ابتلا به سرطان سینه افزایش میابد.
هورمونهای استروژن و پروژسترون اگر بیش از ۵ سال با هم مصرف شود، احتمال ابتلا به سرطان را افزایش میدهد. برخی قرص های ضد بارداری خوراکی هم میتواند احتمال ابتلا را بیشتر کند.
تشخیص زودهنگام شامل ۲ بخش غربالگری و تشخیص به موقع است. معمولا غربالگری برای افراد بدون علامت انجام میشود، در حالیکه تشخیص به موقع و بدون تاخیر برای افراد با علامت انجام میگیرد.
منظور از غربالگری سرطان پستان، کنترل بیماری قبل از بروز هرگونه علائم و نشانه بیماری است، همه زنان باید در مورد علائم سرطان پستان و روشهای غربالگری سرطان پستان آشنا شوند.
ماموگرافی، سونوگرافی MRI پستان و معاینه بالینی از روش@های غربالگری برای تشخیص زودهنگام بیماری سرطان پستان هستند که ماموگرافی، سونوگرافی MRI پستان روشهای تصویربرداری برای بررسی ضایعات و تودههای پستانی مشکوک مورد استفاده قرار میگیرند.
در بیمارانی که نتیجه پاتولوژی آنان، نشان دهنده بدخیمی پستان است، در مرحله اول با توجه به گزارش پاتولوژی، محل قرارگیری توده، میزان گسترش، بدخیمی در بدن، نوع سرطان، خواسته بیمار و برنامه درمانی وی مشخص میشود.
جراحی، بازسازی پستان، هورمون درمانی، شیمی درمانی، پرتو درمانی و درمان هدفمند از راههای درمان سرطان پستان است که در حال حاضر برای مداوای بیماران مورد استفاده قرار میگیرد.
روزانه حدود ۴۰ زن ایرانی به سرطان پستان مبتلا میشوند، در نتیجه سالانه حدود ۱۴ هزار زن در کشور دچار سرطان پستان میشوند. روزانه تقریبا ۱۰ نفر براثر سرطان پستان فوت میکنند که با این حساب سالانه بین ۳ هزار و ۵۰۰ نفر تا ۴ هزار نفر به علت ابتلا به این بیماری جان خود را از دست میدهند.