سرطان (cancer) با هجوم توده هاي بدخيم به مناطق مختلفي از بدن ايجاد مي شود كه زمينه ساز مشكلات جسمي، دردهاي شديد و در برخي موارد نقصان در فعاليت هاي روزانه مي شود.
همه صاحبنظران و پزشكان، انجام مداخله هاي پزشكي در دوره هاي مختلف زندگي در راستاي پيشگيري از بروز سرطان را بسيار حياتي و لازم مي دانند و حتي بر انجام اين مداخلات در روزهاي نخست بروز سرطان تاكيد دارند.
اين در حالي است كه انجام مداخله هاي درماني در بسياري از موارد، پس از پيشرفته شدن اين بيماري بي فايده بوده و تنها از پيشرفت بيشتر آن جلوگيري مي كند.
محققان بر اين باور هستند كه شيوه زندگي كنوني، افزايش مصرف دخانيات و برخورد با عوامل سرطانزاي محيطي از جمله آلودگي هاي شهري و كارخانه اي در افزايش ابتلا به سرطان سهم عمده اي دارند.
در كنار تمامي سرطان هاي شايع، سرطان پستان و دهانه رحم در بسياري از كشورها جزء شايع ترين بدخيمي ها در زنان به شمار مي روند و اين در حالي است كه تعداد مبتلايان به سرطان پستان در دنيا و ايران رو به افزايش است.
طبق گفته محققان، از ايجاد سرطان پستان نمي توان جلوگيري كرد ولي در صورت تشخيص زودرس آن در مرحله اوليه و انجام درمان مناسب، طول عمر بيش از 90 درصد افراد مبتلا افزايش مي يابد و در صورت عدم تشخيص و درمان، بدون استثنا فرد را به كام مرگ مي كشاند.
** ضرورت معاينه سالانه براي بانوان گروه سني 20 تا 60 سال
فوق تخصص طب مادر و جنين در اين خصوص به خبرنگار ايرنا گفت: بانوان در صورت مشاهده وجود توده قابل لمس در پستان، سفتي يك طرفه پستان، تو كشيدگي وخارش نوك پستان، ترشح خود به خود از نوك پستان به ويژه ترشح خوني، بزرگي غدد زير بغل، تغيير در اندازه پستان و هرگونه تغيير رنگ پستان فوري بايد به پزشك متخصص زنان و زايمان مراجعه كنند.
دكتر فاطمه بهادري افزود: بهترين زمان براي معاينه سينه ها توسط خود زنان، پس از اتمام دوره عادت ماهيانه و پيش از رفتن به حمام است كه زنان مي توانند با معاينه پستان هاي خود هرگونه فرورفتگي، برآمدگي، سرخي، ترشحات نوك سينه و تغيير رنگ پستان ها را بررسي كنند.
وي اظهار كرد: سرطان سينه يكي از سرطان هايي كه در كشور زياد مشاهده مي شود و زنان در گروه سني 20 تا 60 سال، بايد سالانه براي انجام معاينه به پزشك متخصص زنان مراجعه كنند و از سن 40 سالگي به بعد زنان بايد سالانه ماموگرافي شوند.
وي اضافه كرد: سرطان پستان از راههاي مختلف معاينه باليني، ماموگرافي، سونوگرافي و نمونه برداري تشخيص داده مي شود.
وي ادامه داد: معاينه باليني توسط پزشك اولين اقدام جهت تشخيص است، در افراد كمتر از 30 سال بدون علامت نياز به معاينه ساليانه وجود ندارد و فقط در صورت وجود ريسك بالا انديكاسيون معاينه مطرح مي شود.
اين فوق تخصص طب مادر و جنين در خصوص سرطان دهانه رحم به عنوان يكي ديگر از سرطان هاي شايع در بين زنان نيز گفت: سرطان دهانه رحم يكي از شايع ترين سرطان هاي زنان در جهان بوده و از مهمترين علل مرگ و مير زنان در دنيا و در كشورهاي در حال توسعه به شمار مي رود.
بهادري افزود: سرطان دهانه رحم به راحتي در مراحل اوليه تشخيص داده مي شود و در اين مرحله به صورت كامل، قابل درمان است ولي تاخير در تشخيص سرطان دهانه رحم فرصت طلايي درمان را از بين مي برد.
وي اظهار كرد: انجام تست پاپ اسمير به شيوه صحيح و در فواصل زماني مناسب مي تواند نقش مهمي در شناسايي زودرس بدخيمي هاي دهانه رحم داشته باشد.
وي ادامه داد: هر زني كه ازدواج مي كند، هر يك سال بايد اين تست را انجام دهد و اگر سه سال متوالي اين تست انجام شود و نتايج بدخيمي نداشته باشد نظريه سرطان دهانه رحم تا حدودي منتفي مي شود.
وي اضافه كرد: در تست دهانه رحم عفونت هاي ويروسي بسيار مهم هستند و سنين پر خطر براي غربالگري سرطان دهانه رحم بين 35 تا 54 سال است.
فوق تخصص طب مادر و جنين افزود: انجام تست پاپ اسمير، كورتاژ دهانه رحم، كولپوسكوپي و بيوپسي از راههاي تشخيص سرطان دهانه رحم به شمار مي روند.
وي در خصوص انجام تست پاپ اسمير اظهار كرد: اين آزمايش ساده، به تشخيص سريع و درمان به موقع سرطان دهانه رحم پيش از آنكه پيشرفت كند، بسيار كمك مي كند، در آزمايش پاپ اسمير، نمونه برداري از سلول هاي دهانه رحم براي بررسي تغييرات خوش خيم و يا بدخيم انجام مي شود.
وي گفت: بهترين زمان براي انجام تست پاپ اسمير، پس از اتمام قاعدگي تا شروع قاعدگي بعدي است ولي بهترين زمان نمونه حدود دو هفته پس از نخستين روز آخرين قاعدگي تعيين مي شود.
** شرم از پزشك، نبايد موجب خودداري از انجام ماموگرافي شود
متخصص بيماري هاي سرطاني نيز در اين خصوص به خبرنگار ايرنا گفت: بانوان از انجام تست هاي ماموگرافي خجالت مي كشند و به همين خاطر از مراجعه به پزشك خودداري مي كنند.
اميد اثني عشري افزود: بايد خجالت در خصوص انجام تست هاي ماموگرافي كنار گذاشته شود و بانوان ايراني به سلامت خود بيشتر توجه نشان دهند.
وي با بيان اينكه علت ايجاد سرطان مشخص نيست اظهار كرد: در حال حاضر بيشترين تحقيقات علم پزشكي در جهان به امر سرطان اختصاص يافته است.
وي اضافه كرد: اگر سرطان در مراحل ابتدايي تشخيص داده شود در طول عمر فرد تاثير زيادي نمي گذارد ولي در ايران اين بيماري در مراحل پيشرفته تشخيص داده مي شود كه درمان آن مشكلتر بوده و هزينه زيادي دارد.
وي ادامه داد: بايد حساسيت لازم بين مردم براي پيشگيري و شناسايي سريع سرطان ايجاد شود تا بتوانيم از شتاب روز افزون بروز سرطان در جامعه جلوگيري كنيم.
وي افزود: يكي از مهمترين عوامل در كاهش بروز سرطان در جامعه، انجام تست هاي غربالگري مختلف در كشور و استان است كه نبايد از آن غفلت كنيم چرا كه با انجام اين غربالگري ها، سرطان در صورت وجود، در سريعترين زمان تشخيص داده مي شود و درمان آن نيز به مراتب راحت تر و سريعتر است.
اثني عشري اضافه كرد: بسياري از نهادهاي دخيل، پزشكان، خانواده ها و حتي بيمه ها در كشورمان رضايتي بر انجام تست هاي غربالگري ندارند كه اين امر نيز در رشد بروز سرطان موثر است.
متخصص بيماري هاي سرطاني اظهار كرد: وزارت بهداشت و دانشگاههاي علوم پزشكي به تنهايي نمي توانند زمينه انجام تست هاي غربالگري را فراهم كنند و اين امر، عزم ملي و همت عمومي مي طلبد.
اين متخصص حوزه سرطان با اشاره به اينكه سرطان هاي پوست، شايعترين نوع سرطان در جهان به شمار مي رود، ادامه داد: در ايران نيز سرطان پستان، دستگاه گوارش فوقاني و سرطان دهانه رحم در زنان و سرطان پروستات، گوارش و ريه در مردان شايعترين نوع سرطان ها هستند.
وي افزود: روش تغذيه نامناسب ايرانيان در سال هاي گذشته و استفاده از غذاهاي آماده و فست فودها نظير همبرگر، سوسيس، كالباس، دنرهاي گوشت و مرغ و انواع سرخ كردني ها، كم تحركي، قليان، قرار گرفتن در معرض دود سيگار به مدت طولاني، آلودگي هاي آب و هوا، نوشيدني هاي گازدار و نوشابه هاي مختلف، استفاده بيش از حد از كودهاي شيميايي در زمين هاي كشاورزي و استفاده از هورمون ها در تهيه خوراك دام و طيور از جمله عوامل تاثيرگذار در ايجاد بيماري سرطان محسوب مي شوند.
طبق نظر كارشناسان، پيشگيري و آگاه سازي مردم به ويژه قشر جوان از جمله عوامل مهم در كاهش ابتلا و افزايش شانس درمان بيماري سرطان در كشور به شمار مي رود كه نبايد مورد غفلت واقع شود.
با وجود كار زياد رسانه ها و همراهي متخصصان حوزه هاي مختلف پزشكي، همراهي مردم در خصوص پيشگيري از بيماري سرطان بسيار كم بوده كه همين امر نيز روند ابتلا به اين بيماري را افزايش داده است.
در كنار اين موارد، تلاش حوزه هاي مديريتي بهداشت و درمان و مشاركت بيمه ها در كاهش هزينه هاي غربالگري و تشخيص و درمان مي تواند در ايجاد رغبت بيشتر بين مردم براي حضور در مراكز درماني در خصوص بيماري سرطان تاثير بسزايي داشته باشد.
گزارش از: سيده فاطمه سجادي
8137/6008
اروميه - ايرنا - بيماري سرطان كه از ديرباز به عنوان بيماري هولناك در دنيا شناخته مي شد، امروز وسيع تر از گذشته در بين مردم دنيا و ايران رواج يافته و به يكي از مهمترين دلايل مرگ و مير در بين كشورهاي مختلف تبديل شده است.
