دریاچه بختگان در تابستان گرم امسال هم با خشکی دست و پنجه نرم کرد و به رغم وعده ها و نوید هایی که برای رها سازی حقابه این دریاچه داده شده بود هیچ گلویی تازه نکرد و هیچ آبی زیر پوست بختگان در تابستان امسال ندوید ، دریاچه بختگان که بارندگی مطلوب بهار امسال جان تازه ای در کالبد خشک آن دمیده بود اندک اندک رنگ از رخسار باخت و به همان نمکزار سال‌های قبل تبدیل شد .
امسال هم بخشی از جوجه فلامینگوها در شوره زار بختگان یکی یکی جان دادند و همچنان حقابه بختگان بعد از سه سال پیگیری و ممارست در کشاکش بودن یا نبودن آب رفت و در محاق نشست .
با نوید هایی که در اواسط بهار امسال داده شد امید ها برای رها سازی حقابه بختگان شدت گرفت، اما اکنون در حالی که این تالاب و دریاچه گرمترین روزهای سال را پشت سر گذاشت و در شرایطی قرار گرفت که بیشترین نیاز به حقابه داشت خبری از رها سازی حقابه بختگان نیست، آخرین بازماندگان جوجه فلامینگوها طی هفته های گذشته ازبستر نمکزار بختگان جمع آوری شدند، ده ها فلامینگو در شوره زارهای این منطقه تلف شدند و هیچ آبی به بختگان نرسید.
این در حالی است که تامین آب کشاورزی اراضی زیر دست سد درود زن و همچنین رها سازی آب از سد ملا صدرا برای توسعه کشت شلتوک که یکی از آب برترین محصولات کشاورزی استان فارس در فصل تابستان است در اولویت قرار گرفت و تاکنون در مراحل مختلف آب کشاورزی در بالا دست و زیر دست سد درود زن رها شده است اما همچنان از رها شدن حقابه بختگان از سد درود زدن دریغ می شود.
اخیرا در نشست هم اندیشی حفاظت از حق آبه تالاب بختگان در شهرستان خرامه با حضور مدیر کل حفاظت محیط زیست فارس این موضوع مورد بررسی قرار گرفت ، جلسه هم اندیشی با موضوع چگونگی حفاظت از حق آبه تالاب بختگان با حضور حمید ظهرابی؛ مدیرکل حفاظت محیط زیست فارس، فرماندار شهرستان خرامه، رییس اداره جهاد کشاورزی این شهرستان، تشکل های مردم نهاد و جوامع محلی در محل فرمانداری شهرستان خرامه تشکیل شد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست فارس در این نشست بیان داشت: احیای تالاب بختگان یکی از اولویت های سازمان و اداره کل محیط زیست است و پی گیری برای تامین حق آبه بختگان و انجام اقداماتی برای احیای این تالاب و زنده کردن خدمات اکو سیستمی که می تواند برای مردم ایجاد کند از اهداف و اولویت های محیط زیست است که دنبال می شود .
حمید ظهرابی با بیان اینکه ۵۰ میلیون متر مکعب حقابه برای بختگان امسال تخصیص داده شده است گفت: این میزان حقابه اختصاص یافته توسط سازمان آب، تنها بخش اندکی از حق آبه مورد نیاز تالاب بوده و نیاز آبی تالاب بختگان بسیار فراتر از این ارقام است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست فارس یاد آور شد: ملاک عمل، حجم آب ورودی به تالاب بوده و به این میزان می بایست شارژ رودخانه نیز اضافه شود.متاسفانه معضلات پیش آمده در حوضه بختگان، نتیجه برنامه ریزی های غلطی است که ما شاهد نتایج آن هستیم. به عنوان مثال در اکثر حوضه های آبخیز کشور در بالا دست بیشتر از حد مجاز از منابع آب استفاده می کنند سد می سازند سطح زیر کشت را افزایش می دهند اراضی دیم را به آبی تبدیل می کنند حقابه بر جدید تعریف می کنند معیشت مردم را به برداشت منابع آب پیوند می دهند و با این اقدام اشتباه به پایین دست آبی تعلق نمی گیرد.
ظهرابی ادامه داد : با این شیوه غلط، پایین دست حوضه ای ابخیز را خشک کرده و بالا دست ها را آباد می کند و متاسفانه آن آباد کردن رو جز عملکرد خودشان و مجموعه تحت مدیریتشان گزارش می دهند و پایین دستی که نابود شده را به گردن خشک سالی و کم آبی می اندازند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست فارس اضافه کرد : سال هاست برخی دستگاهها از این شیوه های ناپایدار بهره جسته و بدبختانه هنوز هم همین راه را ادمه می دهند ، تامین حق آبه تالاب ها جز با مشارکت جوامع ملی که از ذینفعان اصلی تالاب ها هستند، محقق نخواهد شد. چون آنها هستند که هم از اثرات مثبت و خدمات اکوسیستمی تالاب بهره مند می شوند و هم اگر تالاب خشک شود، باید پیامد ها و مضرات را تحمل کنند.
این مقام مسئول گفت: حضور و همدلی همه ذینفعان از اهمیت بالایی در احیای تالاب برخوردار است به این دلیل که منافع محیط زیست ، تالاب و جوامع محلی مشترک است، هر دو در پایین دست رودخانه قرار دارند و زمانی می توانیم موفق به احیای تالاب و اکوسیستم منطقه شویم که بتوانیم آب را تا تالاب بیاوریم. آن زمان، مردم از کارکرد های تالاب و رودخانه و خدماتی که می تواند برای آن ها داشته باشد بهره مند شود و محیط زیست نیز به حفظ تنوع زیستی و احیای تالاب خواهد رسید.
ظهرابی اظهار داشت: امیدواریم با یک برنامه ریزی دقیق برای حفاظت از حق آبه تالاب بختگان تمهیداتی اندیشیده شود تا با همدلی و تجمیع نیروها از هر گونه سو استفاده جلو گیری شود و بعد از آن برای مدیریت صحیح تالاب و یکپارچگی و جلوگیری از هر گونه اختلافی باید جوامع محلی یک مجموعه مشورتی با نظارت محیط زیست و فرمانداری ها تشکیل دهند.
تالاب و دریاچه بختگان در سال‌های پر آب زیستگاه زمستانه پرندگانی مانند فلامینگو، درنا، کبوتر دریایی، آب‌چلیک، مرغابی، غاز است که از روسیه و دشت‌های سیبری به ایران مهاجرت می‌کنند.
این دریاچه که در فاصله ۲۲۰ کیلومتری شرق شیراز در استان فارس قرار دارد در حفظ بوم‌ساختار و محیط زیست شهرستان‌های اطراف نیز تأثیر بسزایی دارد و در سال‌های گذشته کاملاً خشک بود و در حالی که امسال بر اثر بارش‌های بهاری حدود ۶۰ درصد آبگیری شد اما در گرمای تابستان باز هم به سمتی خشکی گرایید.