تا چند روز قبل با ظهور پدیدهای به نام گوشیهای هوشمند تلفنهمراه و سهولت دسترسی به اینترنت که بیشترین زمان را از قشر وسیعی از مردم سلب میکرد، تغییر در الگوهای رفتاری و ارتباطی قابل مشاهده بود به نحوی که تصور میشد زندگی واقعی بدون دنیای مجازی امکانپذیر نیست.
شکی نیست که توسعه روابط، رقابتی کردن و تنوع سانهای، شفافیت بیشتر، اقتصادی بودن تماسهای کاربران و سرعت بالای انتقال دادهها از مزیتهای این شبکههاست اما رواج افسارگسیخته استفاده از شبکههای اجتماعی در خانوادهها تا چند روز قبل باعث تضعیف برخی از روابط عاطفی میان اعضای خانواده و دوستان، کاهش تعلقات دینی و اخلاقی متاثر از فرهنگ و فضای جهانی، مادینگری، لذتجویی و فردگرایی شده بود تا انزوا به عنوان یکی از آثار سوء آن به سراغ کاربران بیاید.
آسیبها و خطرهای استفاده بیش از حد و خارج از عرف دنیای مجازی بارها توسط روانشناسان، کارشناسان و مسئولان تذکر داده شده و تقریبا همه با این معضل آشنا بودند؛ حتی اذعان مدیران ارشد برخی از شبکههای اجتماعی بر طراحی برنامههایشان با محوریت اعتیادآوری نیز باعث کاهش استفاده از این ابزار نشده بود.
اگر اختیار افسار زدن به تمایل حضور دائمی در شبکههای اجتماعی را نداریم و در صدد بهانهتراشی و رد تاثیر منفی آن هستیم، به معنی اعتیادمان به فضای مجازی است و باید برای رفع این معضل در مسیر زندگی واقعی خود گام برداریم؛ اما با قطع شدن چندروزه و از دسترس خارج شدن شبکههای مجازی گویا توفیقی اجباری حاصل شده و سبک زندگی در سطح جامعه به زمان قبل از این پدیده بازگشته است.
تقریبا دیدن افراد غرق درگوشی بسیار نادر شده است و مردم در سطح خیابان و حتی خانه و محل کارشان به پیرامون خود بیشتر توجه دارند؛ رانندگی حین رصد شبکههای اجتماعی دیده نمیشود و رجوع به منابع دیگر مانند کتاب جهت مطالعه و استفاده از سایر رسانهها جان دوباره گرفته است.
اعضای خانواده وقت بیشتری برای کنار هم بودن دارند و زمان خواب و بیداری افراد دیگر وابسته به شبکههای اجتماعی نیست؛ دانشآموزان و دانشجویان هم زمان بیشتری برای مطالعه، تفریح و حتی ورزش پیدا کردهاند.
با ادامه این روند سینماها رونق بیشتری میگیرد. پارکها و کافهها پر بازدید میشود. بازیهای کودکانه قدیمی به سراغ زندگی در دنیای واقعی میآید، توپ بازی به کوچههای خلوت سرک میکشد و حس نوستالژیک را در ذهنها تداعی میکند.
به هر حال دیر یا زود دوباره شبکههای اجتماعی برخواهد گشت اما باید امیدوار باشیم با این بازگشت ارزشهای متعالی و فرهنگی که با وجود این شبکهها به حاشیه کشیده شده یا کلا فراموش شده بودند، با فرهنگسازی، تبلیغ و ترغیب همچنان به حیات خود ادامه دهد زیرا زندگی واقعی را باید ارج نهاد و آن را به فضای مجازی گره نزد.