جزیره قشم فرصتی ناب در خلیج فارس است که نعمت را بر ساحل نشینان تمام کرده و موهبت‌های خدادادی آن، زمینه ساز رشد صنایعی همچون توسعه شیلات، صنایع پتروشیمی، انرژی پاک و گردشگری است.
در سال های اخیر قشم به عنوان یک منطقه پیشرو در حوزه فعالیت‌های شیلاتی بین سرمایه‌گذاران شناخته شده و متقاضیان زیادی آماده ورود به عرصه تولیدات صادرات محور در این منطقه هستند.
با سیاست‌های سازمان منطقه آزاد قشم در راستای بهره‌برداری بهینه از ظرفیت‌های موجود جزیره و توسعه متوازن اقتصادی بین جوامع محلی، رویکرد جدیدی در فعالیت‌های صنعتی مرتبط با دریا و آبزیان ایجاد شده‌است.
استفاده از روش های به روز و علمی، جزیره قشم را به یکی از قطب‌های پیشرو در حوزه خدمات صیادی و چرخه شیلات کشور بدل کرده تا نه تنها تامین‌کننده اقتصاد جامعه محلی باشد، بلکه به چرخش ارزآوری کشور نیز کمک کند.
گسترش صنایع شیلاتی همچون پرورش میگو، ماهی در قفس، جلبک، فرآوری ماهی خشک و... با اولویت سرمایه گذاری توسط جامعه محلی، نشان‌دهنده مثبت بودن سیاست های اعمال شده است.
صنعت پرورش میگو یک ظرفیت مهم برای توسعه قشم است که با توجه به موقعیت مناسب جزیره، بستر لازم جهت رشد این صنعت برای تولید محصولات با قابلیت صادرات فراهم است.
کاهش زمان تولید، افزایش بهره وری تولید، افزایش دوره‌های پرورشی و بهینه‌سازی ضریب تبدیل محصول برای ورود به بازار جهانی از مهم ترین مزیت های پرورش میگو به شیوه متراکم در جزیره قشم است.
با توجه به محدودیت‌های موجود برای واگذاری زمین، استفاده از روش پرورش متراکم بهترین راه برای ارتقاء بهره‌وری در این صنعت است.
هم‌اینک یکهزار و ۴۵۴ هکتار از اراضی جزیره به ۱۱ طرح پرورش میگو اختصاص یافته که از این تعداد، چهار مزرعه با یک هزار و ۹۵۸ میلیارد ریال سرمایه گذاری به بهره برداری رسیده است.
۸۴۹ نیروی بومی در این مزارع مشغول به کار هستند و پیش‌بینی می شود تا پایان سال ۱۳۹۸، یک هزار و ۵۰۰ تُن محصول از جزیره قشم وارد چرخه صادرات کشور شود.
همچنین با بهره‌برداری از هفت طرح در دست ساخت، توان تولید میگو در قشم به ۱۲ هزار تُن در سال می‌رسد که برای صنعت صادرات محصولات دریامحور کشور، ارزآوری بالایی به همراه دارد.
ایجاد ۸۲ فرصت شغلی در مزرعه پرورش میگو
مدیرعامل شرکت پدیده صدف قشم به خبرنگار ایرنا گفت: طرح سایت پرورش میگو شرکت پدیده صدف قشم با هدف افزایش تولید در حوزه شیلات و اشتغالزایی پایدار برای جامعه محلی، در آبان ماه ۱۳۹۷ کلنگ‌زنی شد.
عبدالجلیل امینی افزود: این مجموعه در زمینی به مساحت ۲۰۳ هکتار در سه مرحله و با اعتباری افزون بر ۱۹۰ میلیارد ریال توسط در روستای نقاشه جزیره قشم شروع به کار کرد.
وی ادامه داد: در این سایت، ۱۳ مزرعه با ۱۹۳ حوضچه هفت هزار مترمربعی ساخته می شود که ۸۲ فرصت شغلی ایجاد می‌شود و ۱۶۰ نفر نیز به صورت غیرمستقیم فعالیت خواهند داشت.
رئیس شورای شهرستان قشم تصریح کرد: ۹ ماه پس از کلنگ زنی این مجموعه، ۲۸ استخر مورد بهره برداری قرار گرفت و نخستین برداشت مزرعه حدود ۱۰۰ تُن بود که با ۷۰۰ هزار دلار ارزآوری برای جزیره و کشور همراه شد.
به گفته وی، در حال حاضر تنها ۴۰ هکتار از این مزرعه به زیر کشت رفته است و پیش‌بینی می‌شود با به بهره برداری رسیدن سایر استخرها سالانه حدود یک هزار و ۳۰۰ تُن میگو در این مزرعه تولید شود.
امینی افزود: برداشت مزرعه پرورش میگو در این مزرعه در حالی صورت گرفت که خریدار چینی، تمام میگوی تولید شده توسط این مزرعه را پیش‌خرید کرده بود.
علاوه بر چین،کشورهای فرانسه، روسیه و امارات مهم‌ترین مشتریان میگوی تولید شده در قشم هستند.
افزایش ۴۴۵ درصدی سرمایه‌گذاری در بخش پرورش میگوی قشم
مدیر شیلات و کشاورزی سازمان منطقه آزاد قشم به خبرنگار ایرنا گفت: در سال جاری سرمایه گذاری در بخش پرورش میگو ۴۴۵ درصد افزایش داشت.
حامد عبداللهی فینی افزود: با وجود افزایش میزان سرمایه گذاری و ظرفیت تولید، زمین‌های واگذار شده واحدهای مربوط کاهش پیدا کرد و در مقابل، استفاده از فناوری روز دنیا در واحدهای فعال پرورش میگو قشم افزایش یافته‌است.
وی با تاکید بر محدودیت‌های موجود در بحث واگذاری زمین در جزیره قشم بیان کرد: در حال حاضر گسترش پرورش میگو به روش متراکم، بهترین گزینه برای توسعه این صنعت است.
عبدالهی افزود: یک هزار و ۷۰۰ هکتار زمین در سطح این جزیره برای پرورش میگو در نظر گرفته شده که بیشتر این اراضی در منطقه ویژه اقتصادی واقع شده است.
وی ادامه داد: ۲۲ دوره تخصصی مهارتی در سه سطح عمومی، کارشناس فنی و تخصصی در حوزه شیلات و پرورش آبزیان جزیره با همکاری موسسه آموزش عالی قشم برگزار می شود.
مدیر شیلات و کشاورزی سازمان منطقه آزاد قشم اظهار کرد: این دوره‌ها با هدف آموزش اصولی فعالان محلی حوزه شیلات و ارتقای سطح علمی و مهارت‌های شیلاتی آنان اجرا می‌شود.
وی افزود: دستیابی به توسعه پایدار اقتصادی، افزایش ضریب تولید و ایمنی و استانداردسازی صنایع شیلاتی و زنجیره ارزش محصولات این صنعت با تکیه بر آموزش علمی و مهارتی از اهداف مورد نظر برای توسعه پایدار جزیره توسط سازمان منطقه آزاد قشم است.
اجاره پنج ساله زمین به سرمایه‌گذاران در حوزه پرورش آبزیان
مدیر املاک و مستغلات سازمان منطقه آزاد قشم نیز در گفت وگو با خبرنگار ایرنا عنوان کرد: زمین‌ها در محدوده منطقه ویژه اقتصادی قشم با هدف پرورش آبزیان و براساس توان‌سنجی بهره‌برداران و طی یک صورت جلسه، به مدت یک سال در اختیار آنان قرار می گیرد.
احمد دیرستانی افزود: عقد قرارداد اجاره پنج‌ساله اراضی منطقه ویژه به بهره‌برداران منوط به پیشرفت ۵۰ درصدی طرح‌های ارایه شده در یک سال اولیه است و قیمت اجاره زمین‌ها بر اساس قیمت منطقه تعیین می‌شود.
وی ادامه داد: کمیته ارزشیابی و واگذاری زمین سازمان منطقه آزاد قشم با هدف شفاف سازی امور اراضی این منطقه، ابتدای هر سال طی یک لایحه قیمت زمین‌ها را با تعیین نوع کاربری و موقعیت آن مشخص می کند.
دیرستانی تصریح کرد: این لایحه پس از تصویب در هیات مدیره سازمان منطقه آزاد قشم، در پرتال این سازمان به آدرس www.qeshm.ir قرار می‌گیرد.
وی افزود: بنا بر ماده ۲۳ قانون مناطق ویژه اقتصادی در مناطقی که سازمان منطقه آزاد مسوولیت اداره آن را به عهده دارد، همه حقوق و اختیارات و تکالیف قانونی وزارت جهاد کشاورزی، سازمان جنگل ها و مراتع در امور اراضی و منابع طبیعی هر منطقه در اختیار سازمان مسوول آن منطقه است.
تکمیل زنجیره ارزش افزوده با تولید لارو میگو و بسته‌بندی مناسب
صیادی یکی از فعالیت‌های اصلی مردم جزیره قشم از دیرباز تا کنون بوده‌است. به نظر می‌رسد با توجه به سیاست های کلان کشور در صنعت شیلات و نگاه ویژه سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی به این مقوله در منطقه آزاد قشم، در سال‌های آتی تحولی اساسی در حوزه شیلاتی این جزیره رخ دهد.
میانگین میزان تولید میگو در کشور حدود سه تُن در هکتار است؛ این در حالی است که جزیره قشم با ظرفیت برداشت هفت تُن میگو در سال به شیوه سنتی، رکورددار این صنعت در کشور محسوب می شود.
پیش‌بینی می‌شود با استفاده از روش پرورش میگو به شیوه متراکم و فوق متراکم، رکورد برداشت میگو به شیوه صنعتی نیز به نام جزیره قشم رقم بخورد.
به نظر می رسد جذب سرمایه‌گذار در بخش تکمیل زنجیره ارزش افزوده شامل تولید لارو، پرورش، فرآوری، بسته بندی و صادرات میگو، می‌تواند پلی جهت دستیابی به خودکفایی این جزیره در مهم ترین بخش صنایع شیلاتی خود باشد.