همزمان با شب نخستِ هفته گذشته و در پی بروز ناآرامی‌ها بعد از اصلاح قیمت بنزین و سوءاستفاده از فضای مجازی و اینترنت برای افزایش آشوب‌ها، مسئولان مجبور به ایجاد محدودیت در دسترسی به فضای مجازی شدند. این روند بعد از گذشت ۸ هر روز اصناف گوناگون را متاثر کرده است؛ بخش فرهنگ و هنر را نیز از این قاعده مستثنی نبود تحت تاثیر قرار داده است.
کاهش مخاطب و فروش نرفتن بلیت فیلم‌های سینمایی مختلف از جمله خسارات بخش فرهنگ بود؛ اما حتی نامی از هنرهای نمایشی و تئاترهای روی صحنه برده نشد. این هنر تنهامانده و مهجور بیش از هر صنف و هنر دیگری با خسارات قطعی و محدودیت دسترسی به اینترنت روبرو شد، زیرا تنها راه تبلیغاتی این هنر که همان فضای مجازی است را از دست داد.
جای خالی تبلیغات تئاتر در صداوسیما
سال هاست هنرهای نمایشی جایی در میان تبلیغات صدا و سیما ندارد و به طور کلی از سوی این رسانه فراموش شده است؛ بیلبوردهای تبلیغاتی شهرداری نیز آنچنان اندک به چند گروه که گاهی حتی نیاز به تبلیغ ندارند اختصاص یافته که نمایش های متعلق به گروه های جوان و تازه‌کار از این سفره چیزی به دست نمی آورند. در این دنیای ارتباطات و تبادل رسانه‌ای تنها فضای مجازی برای هنرهای نمایشی باقی مانده بود و بس.
طی چند سال اخیر و با فراگیر شدن شبکه های مجازی، اطلاعات نمایش ها برای انتشار در اختیار رسانه ها قرار می گرفت و به این ترتیب اطلاعات جامع و کافی به مردم و به ویژه علاقه مندان به تئاتر داده می شد یا مردم برای انتخاب نمایش مورد نظر خود نخست به سراغ صفحات هنرمندان تئاتری مورد علاقه در فضای مجازی می رفتند و اجراهای آنها را دنبال می کردند و حتی گاه به هنرمندی اعتماد کرده و به تماشای نمایشی که او معرفی کرده بود می نشستند؛ اما این روزها نه کسی هست که تبلیغی را منتشر کند و نه روابط عمومی نمایش ها می توانند اطلاعات را به رسانه های داخلی برسانند تا آن را در اختیار مخاطبان هنرهای نمایشی بگذارند.
تئاتر در سکوت و بدون در صدر قرار گرفتن اخبار، متحمل ضررهای فراوانی شده است و کسی به آن توجهی نمی کند؛ در حالیکه اگر مخاطبان یک فیلم برای حتی چند هفته موفق به خرید بلیت و تماشای فیلم سینمایی نشوند باز هم می توانند در نهایت آن را از طریق شبکه نمایش خانگی ببینند؛ اتفاقی که برای تئاتر نمی افتد.
تئاتر زنده است، هنری است که هر شب و در هر لحظه نفس می کشد، اجراهای محدودی دارد و برای روزهای اندکی بر صحنه خوش رقصی می کند و سقف فروش خود در همین چند روز محدود به دست می آورد که البته عموما شامل سودی نمی شود و تنها هزینه های اجرای خود را به دست می آورد و عشق به این هنر است که هنرمندان را پای آن نگه می دارد.
هر شب اجرای یک نمایش هزینه ای برای گروه نمایشی دارد؛ اجاره یک سالن، حضور بازیگر و عوامل صحنه و استفاده از دکور و بسیاری از این دست موارد برای تهیه کننده با حضور مخاطبان جبران می شود و حال در این شب ها نه به دلیل کیفیت پایین نمایش بلکه به دلیل اطلاع رسانی صورت نگرفته و کاهش دسترسی مخاطبان خرید بلیت نمایش، تماشاگران اندکی به سالن ها می رسند و گاه حتی نمایش بدون مخاطب می ماند و ضرری بزرگ برای هنرمندان این عرصه و تماشاخانه داران خصوصی رقم می‌خورد.
شاهین چگینی رییس هیات مدیره انجمن صنفی تماشاخانه‌های تهران در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اشاره به اینکه مشکلات دسترسی به اینترنت برای خرید بلیت و ناتوانی گروه ها در تبلیغات فضای مجازی، تئاتر را با مشکلات فراوانی مواجه کرده است، اظهار داشت: پیش از این تراکت ابزار انتشار اطلاعات یک نمایش بود اما امروزه برای صرفه جویی در مصرف کاغذ و سهولت دسترسی به فضای مجازی تبلیغات اجراها به صورت اینترنتی صورت می گرفت که البته این روزها همین راه نیز برای هنرمندان و گروه های نمایشی بسته شده است.
وی با اشاره به اینکه با قطع شدن اینترنت اطلاعات و اخبار نمایش‌ها رسانه ای نمی شود خاطرنشان کرد: این وضعیت کاهش تماشاگر را به همراه داشته است و به این ترتیب فروشی صورت نمی گیرد تا گروه ها بتوانند مخارج خود را تامین کنند و چرخ اقتصادی سالن های خصوصی را به حرکت درآورند.
مدیر تماشاخانه استاد جمشید مشایخی با بیان اینکه این روزها شرایط برای تئاتری ها مطلوب نیست تصریح کرد: هم گروه و هم سالن دچار ضررهای فراوان شده اند و گروه از مدیر سالن در خواست کمک دارد و سالن دار نیز به درآمد خود برای ارتزاق تماشاخانه احتیاج دارد و نمی تواند کمک کافی و لازم را به گروه برساند و این وضعیت به هنرمندان تحمیل شده است.
چگینی با بیان اینکه هیچکس از هنر تئاتر دفاع و حمایت نمی کند عنوان کرد: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی متولی هنرهای نمایشی است که البته با توجه به شرایط بحرانی مالی که اکنون با آن دست و پنجه نرم می کند نمی تواند حمایت لازم را داشته باشد.
ما در یک دور باطل قرار گرفته ایم و کسی پاسخگو نیست، تئاتر برای کسی مهم نیست تا خسارت این بخش را جبران کند.
با ادامه یافتن اختلال در شبکه اینترنت برای عموم مردم هر روز میزان خسارت وارد شده به بخش هنر بیشتر می شود و چون گروه های نمایشی باید هزینه های خود را در بیاورند هر روز متضرر می شوند و ضررهایی که برای خیلی از آنها قابل جبران نیست و ممکن است حرکت آنان را در مسیر هنری‌شان متوقف کند.
نباید فراموش کرد در کنار خساراتی که در نبود فضای اینترنت بین المللی به بخش اقتصادی کشور وارد میش‌شود هنر و به ویژه تئاتر نیز باید دیده شود و صدای آنها تنها از طریق رسانه هاست که به گوش متولیان می رسد حال تئاتر بد هست با بی توجهی بیشتر بدترش نکنیم.