تهران- ایرنا- دانشمندان با استفاده از ماده فروالکتریک اکسید هافنیوم دستگاهی ساختند که چون مغز قابلیت فراموش کردن خاطرات را دارد.

به گزارش پایگاه اینترنتی «ساینس الرت»، مغز انسان عالی‌ترین دستگاه محاسباتی در جهان است و تعجبی ندارد که پژوهشگران تا این اندازه برای رقابت با آن تلاش می‌کنند. حال دانشمندان با ساخت دستگاهی که درست مثل مغز قابلیت فراموش کردن خاطرات را دارد، یک گام بزرگ در این مسیر برداشتند.

این دستگاه یک ممریستور (Memristor) یا مقاومت حافظه‌دار مرتبه دومی است که به گونه‌ای طراحی شده تا درست مثل یک سیناپس مغز انسان اطلاعات را به خاطر سپرده و سپس خاطراتی را که برای مدتی طولانی بی مصرف مانده‌اند، به تدریج به فراموشی می‌سپارد.

اگرچه این ممریستور در زمان حاضر کاربرد عملی چندانی ندارد، اما ممکن است در نهایت به دانشمندان در ساخت نوع جدیدی از نانوکامپیوترها که قادر به تقلید برخی از عملکردهای مغز هستند، کمک کند.

در ممریستورهای پیشین از نانوپُل‌های رسانا استفاده می‌شد که درست مثل خاطرات با گذشت زمان از بین می‌رفتند. همان طور که آناستازیا چوبریک از فیزیکدانان موسسه فیزیک و تکنولوژی مسکو می‌گوید: «مشکل ممریستورهای مرتبه اول این است که این دستگاه‌ها در گذر زمان رفتار خود را تغییر می‌دهند و پس از انجام عملیات‌های طولانی مدت از کار می‌افتند.»

محققان در ساخت این ممریستور مرتبه دو به جای نانوپُل‌های رسانا از ماده‌ای فروالکتریک موسوم به اکسید هافنیوم با یک پولاریزاسیون الکتریکی استفاده کردند که در حضور یک میدان الکتریکی خارجی تغییر می‌کند. این بدان معناست که مقاومت‌های بالا و پایین را می‌توان با پالس‌های الکتریکی تعیین کرد.  

آنچه اکسید هافنیوم را نسبت به دیگر مواد فروالکتریک برای این کار ایده‌آل می‌کند، این نکته است که این ماده همین حالا نیز توسط کمپانی‌هایی چون اینتل در ساخت میکروتراشه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این بدان معناست که وقتی زمان نوروکامپیوترهای آنالوگ فرا برسد، معرفی ممریستورها آسان‌تر و ارزان‌تر خواهد بود.

گزارش کامل این پژوهش در مجله ACS Applied Materials & Interfaces منتشر شده است.