تهران - ایرنا - قائم مقام معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: تحریم یا نژاد پرستی علمی و به عبارت دیگر آپارتاید علمی علیه محققان ایرانی توسط غرب در حال انجام است که این کار برخلاف قوانین و عرف بین‌الملل می‌باشد.

دکتر شاهین آخوندزاده روز جمعه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا اظهار داشت: این کار در تمامی زمینه‌های علمی و برای همه محققان ایرانی در حال انجام است، به عبارتی کشورهای غربی شمشیرها را از رو بسته‌اند تا فعالیت‌های علمی ایران به گوش جهانیان نرسد.

وی بیان داشت: مقالاتی که محققان ایرانی برای نشریات معتبر بین‌المللی ارسال می‌کنند، ظرف مدت کوتاهی (حتی کمتر از نیم ساعت) ریجکت می‌شوند و با پست الکترونیکی به آنان اعلام می‌شود که مقاله شما پذیرفته نشده است.

آخوندزاده ادامه داد: در این مدت کوتاه حتی فرصت مطالعه مقاله از سوی سردبیر نشریات وجود ندارد. ایران در لیست سیاه آنان قرار دارد و تا مقاله‌ای از محققان ما مشاهده می‌کنند، بلافاصله آن را رد می‌نمایند و اصلا به محتوای آن کاری ندارند.

وی گفت: در صورتی که کارهای تحقیقاتی اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها و محققان ایرانی از نظر علمی، برجسته و با کیفیت باشد علیرغم تحریم علمی علیه ایران، برخی مجلات بین‌المللی به دلیل کیفیت بالای مقالات به احتمال زیاد مجبور به انتشار آن‌ها می‌شوند.

قائم مقام معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت تاکید کرد: محققان ما هم با تحریم علمی و هم نبود اعتبارات مالی مناسب پژوهشی مواجه هستند، این موضوعات کار را برای آنان بسیار سخت کرده است.

کمبود اعتبارات در کیفیت و کمیت پژوهش‌ها تاثیر منفی می‌گذارد

وی با اشاره به اینکه کمبود اعتبارات در کاهش رتبه‌های علمی ایران تاثیر منفی می‌گذارد، اظهار داشت: در ۲ تا ۳ سال آینده، ابتدا در کیفت پژوهش‌های علمی و سپس در کمیت پژوهش‌های محققان ایرانی، شاهد کاهش خواهیم بود.

آخوندزاده ادامه داد: تا کنون هم توانمندی‌های نیروی انسانی ایران و به عبارتی وجود افراد متخصص و همچنین نیروی انسانی مجرب ارزان در ایران توانسته است بخشی از مشکلات حوزه پژوهش را برطرف کند، ولی این کار تا ابد نمی‌تواند ادامه داشته باشد.

وی افزود: رهبری همیشه تاکید دارد که نباید بودجه‌های پژوهشی کاهش پیدا کند و باید به محقق و دانشگاه رسیدگی شود، ولی در عمل چیزی گیر محقق و دانشگاه نیامده است.

آخوندزاده گفت: مشکلاتی که گریبان‌گیر کشور شده، قابل فهم است ولی از آن طرف هم باید بدانیم که کمبود اعتبارات این بخش سبب کاهش رشد علمی ایران در آینده خواهد شد.

حضور کم رنگ محققان ایران در مجامع علمی دنیا

وی با اشاره به اینکه دلیل تحریم‌ها و کاهش ارزش پول سبب حضور کم رنگ محققان ایرانی در مجامع بین‌المللی شده است، گفت: محققان ما به دلیل تحریم‌ها، امکان پرداخت حق عضویت کنگره‌های بین‌المللی را ندارند، قبلا آنان با کارت اعتباری خودشان حق عضویت را پرداخت می‌کردند ولی الان این کار امکان پذیر نیست.

قائم مقام معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت تاکید کرد: حتی این کار اگر به طریقی انجام گیرد، به دلیل اینکه ارزش پول ایران کاهش پیدا کرده، از نظر مالی هم محقق و دانشگاه توانمندی کمتری برای حضور در کنگره‌های علمی را دارند.

وی با اشاره به اینکه در بخش اعطای ویزا هم سخت‌گیری‌های زیادی علیه محققان ایرانی می‌شود، گفت: برای اعطای ویزا به محققان ایرانی به شدت سخت می‌گیرند.

آخوندزاده با اشاره به اینکه این عوامل سبب شده که به شدت حضور محققان ایرانی در مجامع بین‌المللی کاهش پیدا کند، گفت: بخشی از مقالات محققان ایرانی در کنگره‌های بین‌المللی ارائه و در سایت معتبر بین‌المللی مانند ISI نمایه می‌شد، و این روند به شدت در حال کاهش است.