آلودگی هوا مهم‌ترین چالش زیست‌محیطی در کلان‌شهرها محسوب می‌شود که مشکلات بسیاری را برای سلامت شهروندان ایجاد کرده است از این رو کاهش میزان تردد خودروها و سوخت مصرفی می‌تواند به عنوان عاملی در مهار هوای ناسالم عمل کند.
آلودگی روزهای اخیر هوای همدان نشان می‌دهد اقداماتی که برای کاهش آلودگی هوای این کلان‌شهر انجام داده‌اند اثرگذار نبوده و باز هم برای نجات از این مخمصه باید دست به دعا برداشت تا باران و باد بیاید و شهر را نجات دهند.
مسئولان اما انگشت انتقاد را به سمت شهروندان نشانه می‌روند، شهروندانی که قوانین و مقرراتی که برای کاهش آلودگی هوا وضع شده‌اند را دور می‌زنند.
معاینه فنی خودروها آخرین اقدام متولیان پاکی هوا برای کاهش آلودگی هوا است اقدامی که باز هم شهروندان آن را دور زده‌اند و متولیان اجرای آن تخلف کرده‌اند و مسوولان می‌گویند قرار است ناظری برای متولیان اجرای این طرح بگذارند.
میزان غلظت آلاینده ذرات معلق با قطر کمتر از ۲.۵ میکرون در ۲۴ ساعت گذشته در همدان بر روی شاخص ۱۶۶ قرار داشت.
شاخص کیفیت هوا (Air Quality Index = AQI) معیاری برای تعیین روزانه کیفیت هوا و میزان ارتباط آن با سطوح سلامتی افراد است که به ترتیب از صفر تا ۵۰ در شرایط پاک (سبز)، ۵۱ تا ۱۰۰ در شرایط سالم (زرد و حدمجاز استاندارد یا حد سلامت)، ۱۰۱ تا ۱۵۰ در شرایط ناسالم برای گروه حساس (نارنجی)، ۱۵۱ تا ۲۰۰ در شرایط ناسالم برای همه (قرمز)، ۲۰۱ تا ۳۰۰ در شرایط بسیار ناسالم (بنفش) و ۳۰۱ تا ۵۰۰ در شرایط خطرناک (ارغوانی) تعیین شده است.
امروز یکم دی ماه هنگامی که سنسورهای تنها ایستگاه کیفیت سنجی شاخص هوای همدان برای AQI عدد ۱۶۶ را نشان داد، موجب شد مسئولان بدون درنگ کارگروه شرایط ویژه آلودگی هوای همدان را تشکیل دهند تا راهکاری برای کاهش این آلودگی پیدا کنند.
آلودگی هوا تداوم دارد
معاون نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط‌زیست همدان روز یکشنبه در کارگروه شرایط ویژه آلودگی هوای همدان گفت: صبح روز یکشنبه شاخص کیفیت هوای همدان (AQI) ، حدود ۱۶۶ بود و برای بیشتر گروه ها در وضعیت هشدار قرار گرفت.
عادل عربی افزود: به دلیل سرمای زیاد همدان تداوم آلودگی را تا چند روز آینده در سطح شهر مشاهده خواهیم کرد.
وی با اشاره به اینکه در آذر ماه ۱۳۹۷، هشت روز ناسالم برای گروه‌های حساس داشتیم، عنوان کرد: آذرماه امسال سال ۲ روز ناسالم برای همه گروه ها و ۹ روز ناسالم برای افراد حساس داشتیم.
عربی با بیان اینکه اوج آلودگی هوای همدان روز شنبه ۳۰ آذر بود، ادامه داد: ساعت ۲۳ دیشب شاخص کیفیت هوای همدان ۱۸۲ بود و در اوج خود در ساعت یک بامداد شاخص کیفی هوا (AQI) این شهر به ۲۰۵ رسید.
معاون نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط‌زیست همدان اضافه کرد: ذرات ۲.۵ میکرون هوای همدان را در فصل سرد سال آلوده کرده که ناشی از سوخت‌های فسیلی و احتراق در خودروها است.
وی افزود: میزان ذرات کوچک تر ۲.۵ میکرون در هوا در ساعاتی از روز به ۲۰۵ پی ام نیز رسید اما شاخص کیفی وضعیت هوا بر اساس میانگین ۲۴ ساعت اعلام می‌شود.
عربی بیان کرد: هم اینک یک دستگاه سنجش وضعیت کیفی هوا در منطقه ای پُرترافیک قرار دارد که درصدد افزایش شمار این دستگاه ها به منظور پوشش و انتقال بهتر وضعیت کیفی هوا هستیم و در این راستا طرح شبکه پایش وضعیت کیفی هوای همدان تهیه و در کارگروه های مربوطه مطرح و بررسی می شود.
وارونگی هوا، عامل آلودگی
مدیرکل هواشناسی همدان نیز گفت: وارونگی دما، پدیده غالب چند روز آینده در همدان است که به دنبال آن هوای این شهر تا روز سه‌شنبه آتی پایدار و همراه با آلودگی هوا پیش‌بینی می‌شود.
وی اظهار داشت: پایداری هوا تا اواخر دوشنبه ادامه دارد و از روز سه‌شنبه با ناپایداری نسبی هوا، وزش ملایم باد برای برخی از نقاط استان پیش‌بینی می‌شود.
سعید باقری افزود: دید افقی در همدان بین ۱۰ تا ۱۵ کیلومتر است، غبار تنها بر فراز آسمان شهر همدان قرار گرفته و اطراف شهر هوای سالم دارد.
وی ادامه داد: در تهران که دید افقی به کمتر از ۱۰ کیلومتر رسیده بود و شاخص کیفیت هوا ۱۰۹ (AQI) بود و در حالی که این میزان در همدان ۱۵۵ ثبت شد.
مدیرکل هواشناسی همدان با اشاره به اینکه برای ارزیابی شاخص کیفی هوا یک ایستگاه کافی نیست، عنوان کرد: به نظر می‌رسد تنها دستگاه سنجش آلودگی هوا در همدان معیوب است و عددهای کیفیت سنجی هوا را اشتباه نمایش می‌دهد.
دستگاه ایستگاه سنجش کیفیت هوا راستی آزمایی شود
معاون امور هماهنگی و عمرانی استاندار همدان نیز گفت: تنها دستگاه ایستگاه سنجش کیفیت هوا باید راستی آزمایی شود و از سالم بودن آن مطمئن شد.
محمود رضا عراقی افزود: شرایط شهر همدان همچون تهران نیست اما با این وجود باید نکات پر اهمیت را برای جلوگیری از آلودگی این شهر اجرایی کنیم.
وی اظهار داشت: باید مطالعاتی در زمینه آلودگی هوای همدان صورت گیرد تا در آینده با گسترش شهر به مشکل برخورد نخوریم.
عراقی با اشاره به اینکه تعطیلی مدارس مشکل آلودگی هوا را از بین نمی‌برد، افزود: تعطیلی مدارس تبعات خاص خود را دارد و برای آموزش و پرورش مشکل ایجاد می‌کند.
وی عنوان کرد:مردم و دستگاه‌های اجرایی باید نکات پر اهمیت را برای کاهش میزان آلودگی هوا رعایت کنند.
معاون امور هماهنگی و عمرانی استاندار همدان افزود: محیط زیست تنها از یک نقطه پارامترهای اندازه‌گیری آلودگی هوا را اندازه می‌گیرد که باید برای جلوگیری از ایجاد مشکل، تعداد ایستگاه‌ها افزایش یابد.
وی تاکید کرد: به شهرداری همدان کمک می‌شود تا تعدادی ایستگاه سنجش آلودگی هوا در همدان اضافه کند.
گوگرد گازوئیل اتوبوس‌های درون شهری بالا است
مدیرعامل شرکت پخش فرآینده‌های نفتی منطقه همدان نیز گفت: بنزین و گازوییل به صورت عمده در سطح شهر توزیع و به عنوان یکی از سر منشا آلودگی هوای همدان به حساب می‌آیند.
امین روستایی با اشاره به اینکه همدان ۱۰ جایگاه تکلیفی عرضه گازوییل یورو دارد، افزود: با این حال، ۲۳جایگاه عرضه گازوییل یورو در این شهر فعال است که گوگرد موجود در آن بسیار پایین‌تر از گازوییل معمولی است.
وی با اشاره به اینکه براساس استاندارد یورو، عدد اکتان بنزین باید نزدیک به ۸۰ باشد، اظهار داشت: مصوبه توزیع بنزین یورو در همدان نداریم و به همین منظور، بنزین یورو در همدان توزیع نمی‌شود.
روستایی بیان کرد: اتوبوس‌های درون شهری گازوئیل معمولی استفاده می‌کنند که گوگرد موجود در آن بالای یک‌هزار است.
وی عنوان کرد: اتوبوس‌های سازمان اتوبوسرانی شهرداری همدان باید به سامانه عرصه گازوییل یورو متصل شوند تا میزان آلودگی حاصل از این اتوبوس‌ها کاهش یابد.
مدیرعامل شرکت پخش فرآینده‌های نفتی منطقه همدان تاکید کرد: شهرداری باید زیرساخت‌های لازم را برای عرضه گازوییل یورو، برای اتوبوس‌های درون شهری فراهم کند.
وی افزود: در مجموع هر فرآیند حاصل از احتراق، موجب آلودگی هوا می‌شود و تنها میزان غلظت این آلودگی متفاوت است.
مردم ماسک بزنند
همچنین معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی و رییس مرکز بهداشت همدان نیز گفت: در روزهای اخیر میزان مراجعه بیماران به دلیل آلودگی به مراکز درمانی افزایش نداشته است.
وی با اشاره به اینکه اجتناب از فعالیت‌های مخاطره انگیز به مردم همدان توصیه می‌شود، افزود: رعایت نکات پزشکی به بیماران قلبی و خاص توصیه می‌شود.
کرمی به مردم پیشنهاد کرد از ماسک‌های استاندارد استفاده کنند و ادامه داد: خودداری از هرگونه عملی که موجب آلودگی هوا شود و همچنین استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومی اهمیت ویژه‌ای دارد.
وی ادامه داد: برای کاهش میزان آلودگی هوا نیازمند فرهنگ‌سازی در زمینه استفاده از سیستم حمل و نقل عمومی و کاهش شمار خودروهای تک سرنشین هستیم.
خودروهای آلاینده توقیف می‌شوند
رییس پلیس راهور همدان نیز گفت: از روز شنبه ۳۰ آذر ماه، برخورد با خودروهای آلاینده آغاز شده است.
سرهنگ علی فکری اظهار داشت: در این رابطه ۱۵ دستگاه خودرو آلاینده هوا، در ۲۴ ساعت گذشته توقیف، و تعدادی نیز اعمال قانون شده است.
وی با اشاره به اینکه معاینه فنی خودرو ها باید به صورت ویژه کنترل شود، بیان کرد: زیرساخت‌های لازم برای اجرای طرح ترافیک زوج و فرد در همدان وجود ندارد.
سرهنگ فکری اضافه کرد: از رده خارج کردن خودروهای اسقاطی، به منظور پیشگیری از آلودگی هوا، باید در دستور کار دولت قرار گیرد.
وی گفت: استفاده از سوخت‌های یورو می‌تواند بخش عمده ای از آلودگی هوای همدان را کاهش دهد.
نماینده شهرداری همدان اواخر جلسه در کارگروه حاضر شد که مورد انتقاد معاون امور هماهنگی و عمرانی استانداری همدان قرار گرفت.