تهران- ایرنا- آلودگی هوای همه شهرهای بزرگ ایران، این روزها از حد تحمل ریه‌هایی که با اکسیژن تنفس می‌کنند، گذشته است و نفس برنمی‌آید، چنان که پروین اعتصامی، سال‌ها پیش نوشت: «تباه شد دل از آلودگی و دم نزدیم.» اما کتاب‌ها از آلودگی دم می‌زنند.

نفس شهر گرفته است، نفس شهرهای ایران در زیر هاله‌ای از ابر و غبار و ذرات دو و نیم میکرونی، مسدود شده، سوال‌های بی‌جواب بسیارند، این آلودگی از کجا آغاز شده، چگونه روی داده، چگونه باید از آن عبور کرد و چرا امروز این گونه خطرناک شده است؟

برای پیدا کردن جواب این سوال‌ها، سراغ کتاب‌ها می‌رویم، کتاب‌ها همیشه حرف‌های تازه‌ای برای گفتن دارند.

تنها یک زمین داریم

سال‌هاست با وجود بیشتر شدن نفوذ انسان به فضا و فرود روی سیاره‌های گوناگون، دانشمندان دریافته‌اند که هیچ سیاره شناخته‌شده‌ای در کهکشان وجود ندارد که انسان بتواند در آن زندگی کند و در صورتی که کره زمین از بین برود، جایی برای سکونت وجود نخواهد داشت.

کتاب محیط زیست عمومی، شاید در نگاه اول کتابی صرفا علمی به نظر بیاید اما با وجود این می‌تواند درباره کره زمین، اطلاعات دست اول و درستی به مخاطبان برساند.

این کتاب در ۸ فصل، توسط پژوهشگران گوناگون با تخصص‌های متفاوت تدوین شده و به ویژگی‌های زیست محیطی زمین و آلودگی آن می‌پردازد. فصل اول این کتاب درباره منابع آب توسط عبدالرحیم کرباسی نوشته شده و فصل دوم آن که به آلودگی آب‌ها می‌پردازد و کیفیت آب را تحلیل می‌کند نوشته سیمین ناصری است.

در فصل سوم، تصفیه فاضلاب که این روزها در تهران به موضوع مهم تبدیل شده، توسط جلال شایگان، بررسی شده است.

فصل چهارم به انرژی و محیط زیست اختصاص دارد و عبدالرضا کرباسی درباره صنعت برق، آلودگی صنعتی، پسماندها، پساب‌ها و هزینه‌های اجتماعی تولید و مصرف انرژِی می‌پردازد.

مشکلات این روزهای ایران در فصل پنجم، بازگو شده است و منصور غیاث‌الدین درباره آلودگی هوا، منابع آلاینده و روش‌های کنترل آن پژوهش کرده است.

محمدعلی عبدلی در فصل ششم درباره مدیریت پسماند، توضیحاتی داده است و در فصل هفتم، اثرات زیست محیطی توسعه شهری و انسانی توسط محمود شریعت گفته شده‌اند.

فصل آخر کتاب هم به اقتصاد محیط زیست، می‌پردازد و مصطفی پناهی، در گزارشی به تاثیرات مستقیم و غیرمستقیم اقتصاد بر محیط زیست می‌پردازد.

کتاب محیط زیست عمومی، نوشته گروه نویسندگان، در ۴۹۲ صفحه، توسط انتشارات فنی ایران به چاپ رسیده است.

نفس برنمی‌آید...

این روزها همه به فکر اتفاقاتی هستیم که در روزهای پس آلودگی با آن روبه‌رو خواهیم شد اما واقعا آلودگی هوا با سلامت شهروندان چه می‌کند؟

کتاب آلودگی هوا و سلامت، مجموعه مقالاتی است که در سال ۱۳۹۴ به کوشش جمعی از پژوهشگرانِ در چهارمین همایش ملی مدیریت آلودگی هوا و صدا، ارائه شده است، در این کتاب در چند مقاله سلامت شهروندان مورد بررسی قرار گرفته است.

آلاینده‌های هوایی و دستگاه تنفسی، آلودگی هوا و بیماری‌های قلبی، بیماری‌های دستگاه عصبی، بیماری‌های پوستی، سلامت باروری، عملکرد سیستم ایمنی بدن، بیماری‌های گوارشی، بیماری‌های چشم و بینی، آلودگی هوا و گروه‌های آسیب‌پذیر، آلودگی هوا و سرطان، عوارض آلودگی، مروری بر مطالعات عوارض آلودگی، بخش‌های مختلف این کتاب هستند که توسط استادان و  پژوهشگران در سازمان‌ها و پژوهشگاه‌های گوناگون نوشته شده است

کتاب آلودگی هوا و سلامت، مروری بر مطالعات و تحقیقات جهانی درباره اثرات آلودگی هوا بر سلامت انسان، توسط نشر شهر و مرکز کنترل آلودگی هوای تهران، در ۲۲۲ صفحه منتشر شده است.

پژوهشکده محیط زیست دانشگاه علوم پزشکی تهران، نسخه الکترونیکی کتاب آلودگی هوا و سلامت را در اختیار مخاطبان قرار داده است. برای دریافت، روی نام کتاب کلیک کنید.

کودکان، نگهبانان زمین هستند

نقش کودکان در حفاظت از محیط زیست، بسیار اهمیت دارد. کودکان می‌توانند با تغییر نگاه جهان به محیط زیست، روند تخریب کره زمین را کندتر کنند.

کتاب چگونه به جنگ آلودگی برویم، به کودکان می‌آموزد که چگونه باید برای محیط زیست بجنگند و آن را سلامت نگه دارند.

این کتاب با رویکردی نوشته شده که می‌گوید: کودکان می‌دانند آدم‌ها با کارهایشان، زمین، هوا و آب را کثیف می‌کنند. زباله‌های رودخانه‌ها، سوزاندن و نابود کردن درختان جنگل که باعث آلودگی هوا می‌شود، همه از بلاهایی است که انسان‌ها بر سر محیط زیست می‌آورند. با این‌که تمیز نگه داشتن زمین کار آسانی نیست ولی کارهای کوچک زیادی هست که می‌تواند از آلوده شدن زمین جلوگیری و کمک کند سیاره‌ای پاک و سبز داشته باشیم.

چگونه به جنگ آلودگی برویم، در مجموعه نگهبانان زمین، نوشته لیزا بولرد با تصویرگری وس توماس و ترجمه نگار عجایبی، توسط نشر نردبان در صفحه منتشر شده است.