سید احمد احمدیزاده روز یکشنبه در کنفرانس تخصصی حقوق کودک در شیراز با بیان اینکه در کشورهای اروپایی کودکان و نوجوانان تا مقطعی خاص، امکان دسترسی به فضای مجازی را ندارند و نمیتوانند به همه محتوای آن دسترسی یابند، گفت: این در حالی است که دسترسی به هرنوع اطلاعاتی در فضای مجازی برای کودکان و نوجوانان در ایران میسر است و از همین رو، بسیاری از پروندههای پلیس فتا مربوط به حوزه کودکان است که باعث نگرانی و دغدغه خانوادههاست.
وی معضلات اجتماعی را موضوعاتی فرادستگاهی برشمرد وعنوان کرد: براین اساس همه دستگاهها موظف هستند برای حل و شناسایی این مشکلات تلاش کنند.
معاون استاندار فارس واگذاری برخی مسئولیتهای اجتماعی را به سازمانهای مردمنهاد اقدامی مطلوب ارزیابی کرد و افزود: در حال حاضر در استان فارس قریب به یکهزار سازمان مردم نهاد فعالیت میکنند که ظرفیت بسیار خوبی برای پیشگیری از آسیبهای اجتماعی به شمار میروند.
وی با اشاره به نقش خیران در کاهش آسیبهای اجتماعی بیان کرد: خیرین در استان فارس در همه حوزهها، به ویژه در موضوع آسیبهای اجتماعی پیشرو بودهاند و درصورتیکه مسائل به درستی تبیین شود میتوان از ظرفیت آنان به خوبی بهره گرفت.
احمدی زاده ابراز داشت: تبیین مسائل به صورت مناسبتی درست نیست و در این میان، آسیبهای اجتماعی موضوعی است که باید مستمراً پیگیری و تکرار شود.
وی با اشاره به اینکه موضوعات مربوط به کودکان بهعنوان قشری که توانایی دفاع از حقوق خود را ندارند، ضروری است، گفت: بر این اساس، همه دستگاهها باید مشکلات کودکان را در حوزه های مختلف بیان کنند و در این میان باید مخصوصاً به کودکان بازمانده از تحصیل و کودکان کار و خیابان رسیدگی کرد.
ترک تحصیل و آسیب به کودکان
مدیرکل آموزش و پرورش استان فارس در این کنفرانس ترک تحصیل را آسیبی اجتماعی دانست که از تبعات آن باید به ورود زودهنگام کودکان به بازار کار و در پی آن سرخوردگی، اعمال زورگویی، تبعیض، تجاوز و آسیبهای روحی اشاره کرد.
علی عسکر نجفی با بیان اینکه ایجاد عدالت تحصیلی در جامعه عشایری و روستایی، پیشگیری از آسیبهای اجتماعی، تعامل با خانوادهها، سازمانهای مردمنهاد و نهادهای مرتبط براساس نقشه راه، از اهداف برنامه انسداد راه مبادی بی سوادی است، گفت: گروه هدف در این طرح کودکان ۶ تا ۱۸ سالی هستند که یا امکان تحصیل ندارند یا ترک تحصیل کردهاند.
وی افزود: ترک تحصیل باعث کاهش تعاملات خانوادگی، کند شدن روند توسعه اجتماعی و ایجاد شغلهای کاذب در اجتماع میشود.
شناسایی کودکان بازمانده از تحصیل دشوار است
مدیرکل آموزش و پرورش فارس شناسایی کودکان بازمانده از تحصیل را دشوار ارزیابی کرد و بیان داشت: برخی از این کودکان به مهاجرت قابل شناسایی نیستند، برخی از آنها معلولاند، برخی از ابتدا به مدارس وارد نمیشوند و بیسواد مطلق هستند و گروهی نیز پس از چندی مدرسه را ترک میکنند؛ همچنین بسیاری از این کودکان آدرسی ندارند.
نجفی تعداد کودکان بازمانده از تحصیل را در استان فارس بالغ بر۶هزار نفر برشمرد و بیان کرد: در سال گذشته ۱۵۰ هزار نفر بازمانده از تحصیل در سراسر کشور شناسایی شدند که از این تعداد۳۳هزار و ۸۰۰ نفر جذب شدند. این آمار در سال گذشته در فارس بیش از ۶هزار نفر بود؛ اما تنها ۸۰۰ نفر از آنها را جذب کردیم.
وی تعداد دانشآموزان بازمانده از تحصیل در استان فارس را در سال جاری ۵هزار و ۳۳۲ نفر عنوان کرد و گفت: ۱۰هزار نفر بهصورت کلی در استان شناسایی شدند که امکان دسترسی به بیش از نیمی از این جمعیت فراهم شد، از این میان۴۷ درصد از آنها دختر و ۵۳ درصد پسر هستند؛ همچنین اعتبارات مورد نیاز برای جذب این افراد مجموعاً بیش از ۷۰۰میلیون تومان است.
مدیرکل آموزش و پرورش فارس یکی از راهکارهای بازگرداندن کودکان به تحصیل را اجرای طرح روستامرکز عنوان کرد که براساس آن کودکان روستاهای کمبرخوردار بهوسیله سرویس به مدرسه آورده میشوند و دغدغهها و نگرانیهای دوری مسافت که باعث ترک تحصیل کودکان به ویژه دختران میشود از این طریق رفع میشود.
نجفی افزود: اختصاص یارانه مشروط برای خانوادههای فقیر و ایجاد پیشدبستانیهای ویژه برای کودکان دو زبانه از دیگر مسائلی است که باید برای جذب آنها تلاش کرد.
معاون امور اجتماعی بهزیستی فارس نیز در این نشست با اشاره به خدمات متنوع سازمان بهزیستی به کودکان و نوجوانان، مرکز اورژانس اجتماعی (۱۲۳) را از مهمترین مجموعههای فعال در زمینه کمک به کودکان معرفی کرد.
معصومه فروتن اعلام کرد: در سال گذشته یک هزار و ۳۹۹ مورد کودکآزاری در استان فارس گزارش شده است که از این تعداد ۵۲۹ کودک بیسرپرست و بد سرپرست به مراکز شبه خانواده منتقل شدند و ۵۷۶ کودک کار و خیابان در مراکز کودکان کار و خیابان نگهداری شدند.
وی افزود: کمکهزینه تحصیلی برای زنان سرپرست خانوار به ۳هزار و ۶۱۴ کودک تعلق گرفت؛ همچنین ۵هزار کودکِ زنان سرپرست خانوار از مستمریهای روانشناسی و مددکاری برخوردار شدند؛ علاوه بر این، ۵هزار و۵۷۳ کودک معلول نیز در فارس از خدمات توانبخشی استفاده میکنند.
فروتن کودکآزاری را آسیبزننده به عزت نفس، سلامتی و رشد کودک دانست و گفت: کودکآزاری تنها به جنبههای جسمی و جنسی محدود نمیشود، بلکه کودکآزاری عاطفی، روانی، مسامحه و غفلت نیز از موارد شایع گزارش شده است.
وی با بیان اینکه خانواده بهترین جایگاه برای نگاهداری کودکان است، عنوان کرد: توانمندسازی خانوادهها مدنظر سازمان بهزیستی است؛ چراکه اعتقاد داریم بدترین خانوادهها از بهترین مراکز بهترند.
در یک سال اخیر، کودکآزاری در فارس ۲۵درصد بیشتر گزارش شده است
معاون امور اجتماعی بهزیستی فارس عنوان کرد: کودکآزاری در یک سال اخیردر استان فارس بیش از ۲۵ درصد افزایش داشته است؛ البته علت آن اعتماد مردم به بهزیستی برای گزارش این موارد بوده است.
فروتن ادامه داد: در همین بازه زمانی۳۴۴ مورد کودکآزاری جسمی، ۴۳مورد کودکآزاری جنسی، ۲۴۷مورد کودکآزاری عاطفی،۷۵۲ مورد کودکآزاری از نوع غفلت و ۱۳ مورد کودکآزاری جسمی و جنسی توامان گزارش شده است.
وی علل عمده بروز کودک آزاری را اعتیاد والدین،فقدان مهارتهای فرزندپروری، مشکلات اقتصادی و فرهنگی طلاق، اختلالات روانی والدین و سابقه کودک آزاری در دوران کودکی، فقدان مهارتهای زندگی در والدین و فرزندان و نبود سرپرست موثر پس از جدایی والدین عنوان کرد.
معاون امور اجتماعی بهزیستی فارس وجود خلاهای قانونی برای افرادی که مرتکب کودکآزاری شدهاند را از عمده مشکلات بهزیستی دانست و گفت: حتی در شدیدترین نوع کودکآزاریها نیز مددکاران بهزیستی نمیتوانند بهعنوان ضابط ورود کنند و در این موارد تا رسیدن حکم قضایی زمان را از دست میدهیم.