در پی اطلاعیه ستاد کل نیروهای مسلح مبنی بر وجود خطای انسانی در هدف گرفتن هواپیمای مسافری اوکراینی در نزدیکی فرودگاه امام خمینی، احزاب مختلف با صدور اطلاعیه و بیانیه‌هایی ضمن عرض تسلیت به مردم ایران و ابراز همدردی با بازماندگان این حادثه، نکاتی را درباره عوامل وقوع این حادثه، تبعات آن و راهکارهای کاستن از شدت این تبعات ارائه کردند.
هیچ بهانه‌ای اجازه چنین خطایی را نمی‌دهد
در بخشی از بیانیه حزب اتحاد ملت ایران اسلامی آمده است: خلاف واقع‌گویی سه روزه، آتش اصلی است که به روح و روان جامعه افتاده است. نه تعهد به حقیقت، نه اخلاق، نه قانون، و نه حتی هوشمندی و مصلحت، اجازه چنین خبط و خطای بزرگی را به مسوولان نمی‌داد. این حزب در بیانیه خود افزود: هر قدر که مقاومت و دفاع برابر زورگویی و تجاوز خارجی، مورد احترام و معقول و مقبول است، به همان نسبت تلاش برای نیفتادن به ورطه جنگ اهمیتی مضاعف دارد. جنگ، آتش است و خون. جنگ، نابودی زیربناهای توسعه کشور است و عقب ماندگی. جنگ، مرگ می‌زاید و زندگی می‌میراند.
رسانه‌ها در این میدان شکست خوردند
حزب ندای ایرانیان در بیانیه خود با اشاره به پیچیدگی دنیای کنونی نوشته است: در دنیای امروز، گردش اطلاعات به آگاهی مردم و انتظارات آنها افزوده است. برخی مسئولان و رسانه ملی با عملکردهای غیر قابل دفاع خود در این میدان رسانه شکست خوردند و این یعنی تضعیف اعتماد عمومی و سوق دادن بیشتر مردم به رسانه‌هایی که جهت تضعیف منافع ملی ایران به وجود آمده‌اند. امیدواریم که حادثه تلخ اخیر زمینه را برای اصلاح بیشتر امور و بهبود آلام مردم و همچنین تجدیدنظر در برخی سیاست‌های رسانه ای نادرست به همراه داشته باشد.
در ادامه بیانیه این حزب آمده است: در عین حال تردیدی نیست که باید در کنار بررسی دقیق کارشناسانه و قضایی موضوع و ضمن شناسایی خاطیان و برخورد قانونی با آنان، تمهیداتی اندیشیده شود تا خطاهای مشابه دیگری رخ ندهد؛ اما مهم‌تر از آن برخورد با کسانی است که متأسفانه با قصور در مدیریت رسانه‌ای حادثه و پذیرش خطای سیستم، میدان‌داری شایعات و بازی رسانه‌ای شبکه‌های معاند را تقویت و با انکار مساله، جز اعمال هزینه مضاعف برای کشور دستاوردی نداشتند.
این حادثه اعتماد افکار عمومی را نشانه رفت
حزب کارگزاران سازندگی هم در نوشت: این فاجعه به جز آن‌که جان بسیاری از هموطنان را گرفت اعتماد افکار عمومی را هم نشانه رفت و در این کارزار سخت، شنیدن واقعیت فاجعه از زبان بیگانه بر شکاف جامعه و قدرت افزود. اعتمادی که پس از حوادث تلخ آبان‌ماه، در جریان وداع با سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی تا حدودی ترمیم شده بود اکنون بار دیگر در معرض خطر قرار گرفته است.
این بیانیه افزود: ما با تاکید بر این نکته که نباید از آسیب‌های احتمالی این فاجعه بر وحدت ملی ایران غفلت کرد و با درک عمیق از عمق این فاجعه انسانی خواهان تغییر استراتژی اداری و رسانه‌ای کشور، حذف انحصار رسانه‌ای و اعتماد به رسانه‌های شفاف و مستقل درون کشور هستیم و با استقبال از پذیرش مسئولیت این اشتباه، معتقدیم باید در پیشگاه ملت سر اعتذار و تعظیم فرود آورد و باور کرد که اگر دشمن نتواند در جنگ ما را از پای درآورد، دروغ می‌تواند ملت ما را نابود کند.
باید تمهیدی برای تکرار نشدن حادثه سقوط اندیشیده شود
حزب اعتماد ملی هم با اشاره به تاکید رهبر انقلاب و رئیس جمهوری بر بررسی‌های دقیق در بیانیه خود نوشت: هم باید با مقصران احتمالی برخورد مناسب صورت بگیرد و هم باید تمهیداتی فراهم کرد که از تکرار این گونه رخدادهای تلخ جلوگیری شود. ما نیز همگام با مردم، ضمن انتقاد شدید از عدم صداقت برخی مسئولان، خواستار استعفا، برکناری و برخورد در خور با مقصران، پنهانکاران و ناصادقان با ملت هستیم.
در ادامه بیانیه اعتماد ملی آمده است: سوالات بسیاری پیرامون بروز این فاجعه وجود دارد که افکار عمومی منتظر پاسخ آنهاست. چرا در شبی که حمله به پایگاه های نظامی آمریکا صورت گرفت و آسمان ایران ناامن بود، اجازه پرواز به هواپیماهای مسافرتی داده شد و چرا حداقل پروازها با تاخیر انجام نشد؟ چگونه پدافند ضدهوایی قادر به تشخیص هواپیمای مسافربری با جنگنده نیست؟ چگونه تصور شده که جنگنده امریکایی از مرزها عبور کرده و بدون هیچ حادثه‌ای تا تهران آمده و در حال برگشتن از تهران است؟ تا کی تخصص، در میان معیارهای به‌کارگیری نیرو در هیات‌های علمی دانشگاه‌ها و تقریبا تمام نهادها باید اولویت دوم و حتی چندم باشد؟ چرا نخبگان به دلایل مختلف آنقدر حذف شده‌اند و فضای کار و رشد ندارند که مجبور به ترک وطن می‌شوند و در همین حادثه اخیر تعداد زیادی از آنها جان عزیزشان را می‌بازند؟
نباید خدمات سپاه پاسداران را از یاد برد
حزب اسلامی ایران زمین هم در بیانیه تسلیت خود با تاکید بر اینکه اکنون درباره نوع اطلاع رسانی این حادثه گزینه‌های مطلوب‌تری در جامعه مطرح می گردد؛ نوشت: این نکته را نیز نمی‌توان در تحلیل‌ها فراموش کرد که شرایط تحمیلی از سوی دشمنان بر جامعه در ساعات ملتهب حادثه در شکل گیری آن نقش بسیار داشته و همچنین باید به یاد آورد که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی همواره ازپیشگام‌ترین نیروهای جامعه در خدمت به ارکان آن، چه در هنگام جنگ و چه در ایام صلح بوده و مراسم تاریخی بدرقه مردم در شهادت پاسدار شهید و سردار وطن حاج قاسم سلیمانی خود گویای رابطه دوطرفه مردم و پاسداران انقلاب اسلامی است.
در ادامه بیانیه این حزب می‌خوانیم: بر مسؤولان کشور است که با پیگیری دقیق و بدون ملاحظه حادثه و همچنین تماس و ارتباط مستقیم با خانواده این داغدیدگان حداکثر تلاش خود را در زمینه ابراز همدردی و کاهش آلام آنان به عمل آورند. همچنین فرض است که شرایطی فراهم آید تا ضمن برخورد قانونی با مسببان و عاملان این حادثه، زمینه‌های تکرار حوادث جبران ناپذیر مشابه پیگیری و مرتفع گردد.
اطلاع‌رسانی نادرست موجب بی‌اعتمادی مردم شد
حزب مردم‌سالاری در بیانیه‌ای ضمن انتقاد از نحوه عملکرد مسئولان در سانحه هواپیمای اوکراینی سه مطالبه درباره حادثه انفجار هواپیمای اوکراینی را مطرح کرد: ستاد کل نیروهای مسلح سرانجام با سه روز تاخیر و پس از سه روز اصرار مداوم مسوولان بر بروز نقص فنی به عنوان عامل سقوط هواپیمای مسافربری اوکراینی، دلیل حادثه را مورد اصابت قرار گرفتن غیرعمدی هواپیما اعلام کرد. اما این اطلاع رسانی دیرهنگام، پس از انکار اولیه و سپس تایید دلیل اصلی بروز حادثه پس از سه روز، نه تنها روند شکاف میان مردم و حاکمیت را افزایش می دهد، بلکه بی‌اعتمادی مردم به مسوولان، و همچنین رسانه‌های داخلی را که با اعتماد به گفته‌های تخصصی و فنی برخی مسوولان امر، در صدد ارائه اطلاعات مناسب به مخاطبان بودند، افزایش می دهد.
پیگیری دقیق ابعاد مختلف این حادثه و برخورد قاطع با مقصران و عاملان این حادثه و مسوولان مرتبط با آن، در هر رده و مقام و مسوولیتی، استعفای عاملان این حادثه و همچنین استعفای همه مسوولانی که در روزهای اخیر با وجود آگاهی از ابعاد حادثه، با ارائه اطلاعات نادرست، سعی در توجیه موضوع داشته و زمینه ساز افزایش بی‌اعتمادی مردم و خشم عمومی شدند و در نهایت فراهم ساختن زمینه برگزاری مراسم باشکوه تجلیل برای جانباختگان این حادثه که نخبگان بسیاری نیز در زمره آنها بودند از مطالبات حزب مردم سالاری درباره واقعه سقوط هواپیمای مسافربری است.
پاسخگوی اعتماد از دست رفته شهروندان باشید
هیأت رئیسه شورای عالی سیاست گذاری جبهه اصلاح طلبان در واکنش به بروز خطای انسانی در سانحه سقوط هواپیمای مسافربری اوکراین، در بیانیه ای از مقام‌های مسئول خواست به جای فرافکنی جبران خسارت های معنوی و مادی را در اولویت قرار دهند و با عزل و مجازات عاملان و خاطیان پاسخگوی اعتماد از دست رفته شهروندان ایرانی باشند.
هیات رئیسه شورای عالی سیاست گذاری اصلاح طلبان در بیانیه خود افزود: این نوع مواجهه با رخداد تلخ جان باختن هموطنان و نوع رفتار رسانه های رسمی و به خصوص صدا و سیما به موجی از بی اعتمادی‌ها دامن زده است که در عمل مرجعیت اخبار را به رسانه‌های غیر واگذار کرده است. سؤال این است که چه آسیب و تهدیدی می‌تواند برای امنیت ملی کشور از این رویه و رفتار جدی‌تر باشد؟
این بیانیه ضمن ابراز تأسف عمیق نسبت به این ضایعه تلخ و تسلیت به بازماندگان و ملت ایران، از مقام های مسئول می خواهد به جای فرافکنی، جبران خسارت های معنوی و مادی به بار آمده را در اولویت قرار دهند و ضمن عذرخواهی از ملت ایران و خانواده‌های همه جانباختگان ایرانی و غیر ایرانی و پذیرش مسئولیت این فاجعه ملی با عزل و مجازات عاملان و نیز خاطیانی که سعی در پنهان‌کاری و فریب افکار عمومی داشتند. پاسخگوی اعتماد از دست‌رفته شهروندان ایرانی باشند.
به گزارش ایرنا، هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ شرکت هواپیمایی اوکراینی با ۱۶۷ مسافر و ۹ خدمه پروازی که صبح چهارشنبه -هجدهم دی‌ماه- تهران را به مقصد کی‌یف پایتخت اوکراین ترک می‌کرد حوالی شهر جدید پرند در استان تهران سقوط کرد. در این حادثه ۱۴۷ مسافر ایرانی و ۳۲ مسافر خارجی جان باختند. صبح شنبه -۲۱ دی‌ماه- ستاد کل نیروهای مسلح ایران تایید کرد که بر اثر بروز خطای انسانی و غیرعمد، هواپیمای خطوط هوایی اوکراین مورد اصابت قرار گرفته است. این ستاد اطمینان خاطر داد با پیگیری انجام شده اصلاحات اساسی در فرآیندهای عملیاتی در سطح نیروهای مسلح، امکان تکرار این گونه خطاها را غیر ممکن ساخته و بلافاصله مقصر آن را به سازمان قضایی نیروهای مسلح معرفی کند تا با خطاهای صورت گرفته برخورد قانونی صورت گیرد.
در ادامه رئیس‌جمهوری ضمن ابراز تاسف از خطای انسانی رخ داده که منجر به سقوط هواپیمای اوکراینی شد، در بیانیه‌ای اعلام داشت: مسببین این اشتباه نابخشودنی مورد پیگرد قانونی قرار گرفته و نتایج به استحضار ملت شریف ایران و خانواده‌های قربانیان برسد.
همچنین رهبر معظم انقلاب اسلامی در پی اطلاع از نتایج تحقیقات ستاد کل نیروهای مسلح درباره سقوط هواپیمای مسافربری اوکراینی، در پیامی با ابراز همدردی عمیق و مجدد با خانواده‌های داغدار، ستاد کل نیروهای مسلح را مأمور پیگیری کوتاهی‌ها یا تقصیرهای احتمالی در این حادثه و مراقبت برای عدم امکان تکرار چنین سانحه‌ای کردند.