دوشنبه این هفته اسامی پنج نامزد نخست وزیری به «برهم صالح» رییس جمهور عراق معرفی شدند تا از بین آنان یکی را برگزیند.
«قاسم الاعرجی» وزیر کشور سابق، «علی عبدالامیر العلاوی» وزیر دارایی سابق، «مصطفی الکاظمی» رییس سازمان اطلاعات و امنیت، «محمد توفیق العلاوی» وزیر ارتباطات سابق و «علی الشکری» مشاور رییس جمهوری مهم ترین چهره های معرفی شده به صالح بودند تا از میان آنها یکی را برای تشکیل دولت جدید به پارلمان معرفی کند.
برهام صالح پس از دو روز نشست های مستمر با رهبران و گروه های سیاسی به علت اختلاف نظر میان بازیگران سیاسی عراق و عدم توافق آنها و با وجودی که نام چند نامزد پیش روی او بود باز هم نتوانست نخست وزیر جدید را معرفی کند.
بر اساس برخی گزارش ها در حالی که بخت «محمد توفیق العلاوی» از گزینه های دیگر بیشتر بود و حتی برخی رسانه ها و منابع دولتی خبر معرفی او را به عنوان نخست وزیر از سوی برهم صالح اعلام و منتشر کردند در آخرین لحظات ناگهان ورق برگشت و فشارهای سیاسی مانع از معرفی وی شد.
«محمد الخالدی» رئیس جریان «بایراق الخیر» در پارلمان عراق در این مورد فاش کرد که اختلافات سیاسی در آخرین لحظه مانع از انتخاب و معرفی العلاوی شد.
وی گفت که برخی نیروهای سیاسی دو ساعت پیش از انتصاب وی، مخالفت خود را با معرفی العلاوی اعلام کردند.
در همین حال، اختلاف های سیاسی میان جناح ها و جریان های مختلف در انتخاب نخست وزیر جدید سبب شده است بسیاری از چهره ها در نتیجه فشارهایی که رهبران و جریان های سیاسی عراق وارد می کنند از نامزدی کنارگیری کنند.
برهم صالح پس از اینکه اختلاف ها باعث شده باز هم معرفی نخست وزیر با شکست مواجه شود و در حالی که بسیاری از رسانه ها و منابع دولت عراق خبر دادند که چهره نخست وزیر جدید این کشور تا روز سه شنبه مشخص می شود، دیروز برای حضور در اجلاس جهانی داووس راهی سوئیس شد تا برای چند روز تب و تاب معرفی نخست وزیر فروکش کند.
در همین حال، برخی منابع خبر می دهند که نشست ها میان جناح های سیاسی عراق برای اجماع نظر در مورد نخست وزیر جدید ادامه دارد تا به راهکاری مورد توافق همگان برای رفع این چالش دست یابند.
سهم خواهی احزاب و گروه های سیاسی از نخست وزیر جدید در معرفی کابینه و تقسیم سمت ها یکی از مواردی است که با وجود گذشت دو ماه از استعفای عادل عبدالمهدی و سپری شدن زمان قانونی معرفی فرد جایگزین سبب شده انتخاب نخست وزیر جدید همچنان با موانع جدی مواجه باشد.
یک نماینده پارلمان عراق در این مورد گفت که اسامی زیادی وجود دارد که عهده دار سمت نخست وزیری شوند، کسانی که می خواهند به آنها آزادی کافی برای انجام اصلاحات داده شود، اما با برخی احزاب روبه رو هستند که تلاش می کنند برنامه های ویژه آنها اجرایی شود به همین علت این افراد از عهده گرفتن پست نخست وزیری عذرخواهی می کنند.
در این زمینه، یکی دیگر از نمایندگان پارلمان عراق و از اعضای ائتلاف قانون اعلام کرد که ۲۵ نماینده پیش از سفر برهم صالح به سوئیس با وی دیدار داشته اند و رییس جمهور به آنان اعلام کرده که منتظر بزرگترین جناح است تا نامزد نخست وزیری را معرفی کند.
به گفته «منصور البعیجی»، دلیل تاخیر در معرفی نخست وزیر جدید، رئیس جمهور و پارلمان است.
وی اعلام کرد که ما پیش از سفر رییس جمهور به سوئیس در همان جلسه که ۲۵ نماینده حاضر بودند از برهم صالح در مورد اسامی سه نفر (علی الشکری، محمد توفیق العلاوی و مصطفی الکاظمی) سووال کردیم و وی گفت که هیچ یک از آنها به طور رسمی معرفی نشده اند.
این نماینده پارلمان افزود که رییس جمهور هنوز منتظر بزرگترین جناح برای توافق در مورد نامزد خاص است.
البیجی با ادعای اینکه اطلاعاتی دارد که نشان می دهد نزدیکترین نامزد به سمت نخست وزیری مصطفی الکاظمی است گفت که ما از رئیس جمهور خواستیم که ۴ - ۵ نامزد را به پارلمان معرفی کند تا یکی از آنها بتواند اعتماد نمایندگان برای نخست وزیری را جلب کند.
وی با تاکید بر اینکه گروه ها و احزاب به اراده و خواست مردم عراق احترام نمی گذارند تاکید کرد که جناح های سیاسی بر تصویب سهمیه و به اشتراک گذاری غنایم و تحمیل شرایط خود در انتخاب نامزد نخست وزیر اصرار دارند و این همان چیزی است که سبب پیچیدگی موضوع انتخاب نخست وزیر شده است.
در همین حال یکی از نمایندگان ائتلاف سائرون نزدیک به مقتدی صدر گفت که این ائتلاف به هیچ یک از نامزدهای نخست وزیری رای نمی دهد و در انتخاب هیچ گزینه ای نقش نخواهد نداشت.
«محمد الغزی» در گفت و گویی در مورد حمایت سایر گروه های سیاسی از نامزدی محمد توفیق علوی اظهار کرد که ائتلاف وی در حمایت از هیچ نامزدی رای نخواهد داد.
به گفته وی، محمد توفیق علاوی تا پای معرفی رفت، اما چون اعلام کرده بود که تسلیم هیچ فشاری در انتخاب کابینه نخواهد شد جناح های سیاسی رئیس جمهور را مجبور کردند که او را معرفی نکند.
با این وجود، برخی خبرها حاکی است که پس از بازگشت برهم صالح از سوئیس سرنوشت نخست وزیر جدید مشخص خواهد شد و گزینه مورد نظر در نهایت تا هفته آینده معرفی خواهد شد.
از سوی دیگر بعید نیست باز هم اختلافات سیاسی و سهم خواهی ها که از دو ماه گذشته همچنان ادامه دارد و مانع از معرفی نخست وزیر جدید عراق شده است شرایطی را رقم زند که به بحران های سیاسی و اجتماعی عراق دامنه و شدت بیشتری دهد.
ناکامی گروه های سیاسی در معرفی نخست وزیر جدید در حالی است که اعتراض های مردمی چند روزی است که وارد مرحله حاد و خشونت آمیز شده است.
معترضان می گویند مهلتی که برای معرفی نخست وزیر جدید تعیین کرده بودند جمعه گذشته به پایان رسید و جریان های سیاسی بی اعتنا به مطالبه آنان و بدون توجه به شعارهای اعتراضات همچنان دنبال اهداف و خواست های سیاسی خود هستند.
جریان های سیاسی عراق تاکنون در پنج مرحله اسامی چندین چهره را برای نخست وزیری به برهم صالح پیشنهاد کرده اند که به علت اختلاف های سیاسی هیچ یک از آنان برای تشکیل کابینه انتقالی به پارلمان معرفی نشد.
عادل عبدالمهدی نخست وزیر این کشور حدود دو ماه پیش به علت اعتراضات مردمی از سمت خود استعفا کرد و از آن زمان کابینه او به عنوان «دولت پیشبرد امور» تا معرفی و جایگزینی نخست وزیر جدید عهده دار وظایف و مسوولیت های اجرایی است.