در دوران هشت سال جنگ تحمیلی بسیاری از مرزهای غربی کشورمان تحت تاثیر حمله دشمن بعثی قرار گرفت و دشمن هرگاه در جبهه‌های نبرد کم می‌آورد، به حمله‌های هوایی ناجوانمردانه به مناطق مسکونی و کشتار غیرنظامیان اقدام می‌کرد.
در طول جنگ تحمیلی ۱۲۷ شهر ایران زیر بمباران هوایی رژیم بعث قرار گرفت و در آنها علاوه بر به شهادت رسیدن شمار زیادی از مردم بی‌دفاع، بخش‌هایی از زیرساخت‌های کشاورزی، صنعتی و خدماتی کشور از بین رفت اما مقاومت مردم دشمنان را شکست داد.
بمباران شهرهای مرزی و غربی کشور که در مقایسه با مناطق مرکزی ایران از توان دفاعی کمتری هم برخوردار بود، در طول جنگ بارها و بارها توسط هواپیماهای جنگی رژیم بعث با استفاده از بمب‌های شیمیایی و غیرشیمیایی تکرار شد.
مهاباد یکی از شهرهایی کشور بود که در طول جنگ تحمیلی ۲ بار مورد حمله هوایی قرار گرفت که بمباران هوایی روز ۲۳ بهمن سال ۱۳۶۵ (۳۳ سال قبل) توسط رژیم بعثی عراق یکی از خونین‌ترین روزهای این شهر را رقم زد به طوری که در نتیجه آن ۵۱ نفر شهید و ۱۶ نفر نیز به درجه جانبازی نائل شدند.
هرچند در سال ۱۳۶۲ نیز این شهر تجربه بمباران را داشت اما به سبب نبود مراکز مهم نظامی و اقتصادی در مهاباد کسی باور نمی‌کرد که هواپیماهای دشمن، قلب بیگناه این شهر را مورد حمله قرار دهد.
مهاباد در روز پنجم اسفند سال ۱۳۶۲ آماج بمباران هوایی رژیم بعث عراق قرار گرفت و در آن واقعه نیز ۱۵ نفر از اهالی این شهر به درجه رفیع شهادت نایل شدند
مهاباد برای نخستین‌بار در روز پنجم اسفند سال ۱۳۶۲ آماج بمباران هوایی رژیم بعث عراق قرار گرفت و در آن واقعه نیز ۱۵ نفر از اهالی این شهر به درجه رفیع شهادت نایل شدند اما در سال ۱۳۶۵ و تنها یک روز پس از برگزاری جشن پیروزی انقلاب، ۲ فروند هواپیمای میگ عراقی ساعت ۱۱ صبح دیوار صوتی را شکستند و «میدان استقلال» مهاباد را بمباران کردند.
خبرگزاری ایرنا دفتر مهاباد در سی و سومین سالروز بمباران هوایی مهاباد میزگردی را برای بررسی بیشتر این حادثه با حضور «خشایار صنعتی» معاون معاون توسعه و برنامه‌ریزی فرمانداری مهاباد، «سیامند جوانبخت» رییس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی مهاباد و «ناصر آزیز» معاون فرهنگی و آموزشی بنیاد شهید و امور ایثارگران مهاباد برگزار کرد.
«صنعتی» معاون معاون توسعه و برنامه‌ریزی فرمانداری مهاباد در این میزگرد گفت: واژه جنگ در ارتباطات دوسویه انسان‌ها تعامل تازه‌ای نیست و شاید قدمت آن به قدمت حیات انسان بر روی کره زمین برمی‌گردد اما منفورترین تعامل بشری در طول تاریخ بوده‌است.
«آزیر» معاون فرهنگی و آموزشی اداره بنیاد شهید و امور ایثارگران مهاباد نیز گفت: شهر مهاباد در طول دوران جنگ تحمیلی ۲ بار مورد تهاجم هوایی قرار گرفت که بار اول در پنجم اسفند ۱۳۶۲ بود که در آن ۱۰ نفر شهید و ۶ نفر نیز جانباز شدند و بار دوم ۲۳ بهمن ۱۳۶۵ بود که در آن ۵۱ نفر شهید و ۱۴ نفر جانباز شدند.
«جوانبخت» رییس اداره فرهنگ ارشاد اسلامی مهاباد گفت: نامگذاری ۲۳ بهمن به عنوان روز مهاباد در شورای فرهنگی این شهرستان قابل طرح است و در صورت تصویب آن در شورای شهرستان برای تایید به شورای فرهنگی استان فرستاده می‌شود.
مهاباد ۶۱ شهید بمباران هوایی دارد
معاون فرهنگی و آموزشی اداره بنیاد شهید و امور ایثارگران مهاباد گفت: شهر مهاباد در طول دوران جنگ تحمیلی ۲ بار مورد تهاجم هوایی قرار گرفت که بار اول در پنجم اسفند ۱۳۶۲ بود و در آن ۱۰ نفر شهید و ۶ نفر نیز جانباز شدند و بار دوم ۲۳ بهمن ۱۳۶۵ بود که در آن ۵۱ نفر شهید و ۱۴ نفر جانباز شدند.
۲۳ بهمن ۱۳۶۵ رژیم بعثی عراق با اعزام ۲ فروند هواپیما از نوع میگ میدان «استقلال» مهاباد را بمباران کردند و بیشتر شهدا این بمباران کودکان و زنان بودند
ناصر آزیز افزود: در بمباران روز ۲۳ بهمن ۱۳۶۵ رژیم بعثی عراق با اعزام ۲ فروند هواپیما از نوع میگ میدان «استقلال» این شهر را بمباران کردند و بیشتر شهدا این بمباران کودکان و زنان بودند.
وی با اشاره به اینکه بررسی آماری شهدای حمله هوایی ۲۳ بهمن مهاباد نشان‌دهنده اوج قساوت رژیم بعث عراق بود، اضافه کرد: در این حمله هوایی ۲۸ نفر از شهدا را زنان و ۳۰ نفر را کودکان و خردسال تشکیل داده بودند.
وی اظهار داشت: با توجه به اینکه بمب‌ها در یک منطقه کاملا" مسکونی فرود آمد، پنج نفر از شهدای این بمباران اعضای یک خانواده و مربوط به خانواده شهید «آربان»، سه شهید خانواده «عبدالله‌زاده» و هفت خانواده دیگر دارای ۲ شهید بودند.
وی در خصوص شهدای مهاباد نیز اضافه کرد: پس از پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون در مجموع ۷۶۸ نفر از این شهرستان در راه انقلاب اسلامی به شهادت رسیده‌اند، ۹۷۲ نفر جانباز شده‌اند و ۲۵۰ نفر نیز آزاده هستند.
۲۳ بهمن به نام روز «مهاباد» نامگذاری شود
رییس اداره ارشاد اسلامی مهاباد گفت: علاوه بر تلاش برای نامگذاری ۲۳ بهمن به عنوان روز مهاباد، خلق آثار هنری، برگزاری همایش‌های علمی و جشنواره عکس با موضوع بمباران هوایی مهاباد می‌تواند مستندات قابل قبولی در این زمینه باشد و به تصویب عنوان روز مهاباد در تقویم رسمی کشور کمک کند.
تصویب ۲۳ بهمن به عنوان روز مهاباد و درج آن در تقویم رسمی کشور باید در شورای فرهنگی کشور که دبیر آن وزیر کشور است مطرح و مصوب شود
سیامند جوانبخت افزود: این روز باید بیشتر در بین هنرمندان به ویژه هنرمندان بخش تئاتر و نمایش مورد توجه قرار گیرد و خلق آثار هنری با این عنوان می‌تواند در زنده نگهداشتن یاد و خاطره شهدای این حادثه بسیار مفید باشد.
رییس اداره ارشاد اسلامی مهاباد گفت: مکتوب کردن زندگینامه شهدا و چاپ آن در قالب کتاب، انتشار شعر شاعران و مقالات علمی در زمینه شهدا به ویژه شهدای بمباران هوایی می‌تواند زمینه ماندگاری بیشتر یاد و خاطر این شهدا در جامعه باشد.
معاون فرهنگی و آموزشی اداره بنیاد شهید و امور ایثارگران مهاباد نیز گفت: تاکنون کتاب زندگینامه شهدای اهل سنت آذربایجان‌غربی که شامل زندگینامه سه هزار و ۵۰۰ شهید است، منتشر و در مهاباد نیز کتاب شهدای عشایر منگور و کتاب خاطره‌های زندگی شهدا جنگ چاپ شده‌است.
ناصر آزیز افزود: هر چند در سال‌های قبل مسوولان دستگاه‌های اجرایی و رسانه‌ها به ویژه صدا و سیمای مرکز مهاباد دیدارهایی با خانواده‌های شهدای بمباران هوایی داشتند اما تاکنون در این خصوص کتابی چاپ نشده است.
وی اضافه کرد: در صورتی که نویسندگان این شهرستان بخواهند در زمینه نوشتن کتاب با موضوع یاد و خاطره شهدا قدمی بردارند، اداره بنیاد شهید و امور ایثارگران مهاباد از آنان حمایت خواهد کرد.
وی در زمینه خدمات صورت گرفته به خانواده شهدای بیماران هوایی نیز گفت: دیدارهایی با خانواده این شهدا نیز صورت گرفته و خانوادهای آنان نیز مانند سایر شهدا خدمات رفاهی مانند بیمه، اعزام به سفرهای زیارتی، وام مسکن و تسهیلات دیگر را دریافت کرده‌اند.
مسوولان مطالبه‌گر باشند
معاون توسعه و برنامه‌ریزی فرمانداری مهاباد نیز گفت: بسیاری از اقداماتی که مسوولان به خانواده‌های معظم شهدا انجام می‌دهند در راستای دلجویی و کمک به معیشت آنان است و برخی نهادهای مردمی از جمله شورای اسلامی شهر که در قالب انتخابات و از سوی مردم انتخاب می‌شوند باید مطالبه‌های مردمی را به عنوان یک نهاد غیردولتی مطرح کنند.
خشایار صنعتی افزود: اگر شهروندان به این موضوع پی ببرند که مسوولان با تمام توان پیگیر مطالبه‌های مردمی و حق و حقوق آنان هستند، نوعی مدیریت گفت‌وگو محور در بین حکومت و مردم ایجاد می‌شود و در این تعامل ۲ سویه مشخص می‌شود که انتظار مردم چیست.
وی گفت: نصب اِلمان و نامگذاری یکی از میادین شهر مهاباد به عنوان میدان شهدای ۲۳ بهمن این شهر، برگزاری یادواره شهدای بمباران هوایی مهاباد و شب شعر و ... می‌تواند پاسخگوی بخشی از مطالبه خانواده‌های معظم شهدای این رویداد تلخ باشد.
وی اظهار داشت: واژه جنگ در ارتباطات دوسویه انسان‌ها تعامل تازه‌ای نیست و شاید قدمت آن به قدمت حیات انسان بر روی کره زمین برمی‌گردد اما منفورترین تعامل بشری در طول تاریخ بوده‌است.
وی افزود: جنگ و آنچه در پیرامون آن اتفاق می‌افتد خاطرات ناخوشایندی در ذهن انسان‌ها ثبت کرده و به همین خاطر است در مقایسه با صلح این واژه در سطح جهان از طرفداران بسیار کمتری برخوردار است.
وی اضافه کرد: در چند سده اخیر با توجه به ورود تکنولوژی جدید به دنیای نزاع و جنگ، آثار زیانبار و تخریبی جنگ‌ها نیز گسترده شده و به همین دلیل نیز شمار قربانیان در جنگ‌ها و آثار تخریبی آنها بیشتر و بیشتر می‌شود.
خانواده‌های شهدا و جانبازان حادثه بمباران هوایی ۲۳ بهمن سال ۱۳۶۵ مهاباد طی چند سال گذشته از این واقعیت دلتنگ هستند که با توجه به اینکه این حادثه در روز بعد از پایان دهه‌فجر و پیروزی انقلاب اسلامی اتفاق افتاده، کمتر مورد توجه مسوولان این شهرستان قرار می‌گیرد و گاهی حتی فراموش می‌شود.
از طرف دیگر با توجه به ابعاد گسترده و داغدار شدن تعداد زیادی از خانواده‌های مهابادی بر اثر این بمباران، مسوولان ضمن برگزاری باشکوه یادواره شهدای این بیماران هوایی، برای نامگذاری ۲۳ بهمن به نام «روز مهاباد» پیش قدم شوند.
شهرستان مهاباد با ۲۳۷ هزار نفر جمعیت در جنوب آذربایجان غربی واقع است.