تهران - ایرنا - محققان دانشگاه صنعتی امیرکبیر با استفاده از پلاسما دستگاهی برای پالایش هوا و آب عرضه کردند که بدون نیاز به فیلتر و مواد مصرفی قادر است آلودگی‌های ویروسی و میکروبی را از محیط پالایش کند.

امین معصوم زاده در گفت و گویی که پایگاه اطلاع رسانی دانشگاه امیرکبیر امروز یکشنبه منتشر کرد، در این خصوص افزود: آلودگی‌های میکروبی هوا و آب به ویژه آلودگی‌های ویروسی یکی از نگرانی‌های جهانی است. افرادی که در معرض آلودگی‌های میکروبی هستند در معرض انواع بیماری‌ها و نارسایی‌هایی که ریشه در تنفس دارند نیز قرار می‌گیرند و یک روش متداول برای کنترل آلودگی هوا استفاده از دستگاه‌های تصفیه فیلتردار است.
وی با بیان اینکه دستگاه‌های تصفیه هوا موجود قادر به پاکسازی محیط نیست، ادامه داد: بر این اساس گروه ازن‌مینامین دانشگاه صنعتی امیرکبیر که در حوزه ازن و کاربردهای آن فعالیت می‌کند اقدام به ساخت پالایشگرهای هوا و آب با عنوان  پالایشگر میکروبی هوا و آب کرده است که بر پایه تولید ازن کار می‌کند.
این محقق دانشگاه امیرکبیر افزود: این پالایشگرها که با اکسیژن فعال (ازن) کار می‌کند هوای اطراف خود را به داخل پالایشگر هدایت کرده و با استفاده از تکنولوژی پلاسمای سرد و تخلیه انرژی، مولکول‌های اکسیژن موجود در هوا را شکسته و در یک فرآیند طبیعی تبدیل به مولکول ازن می‌کند و در محیط رها می‌سازد.
سرپرست گروه ازن مینامین دانشگاه امیرکبیر، با بیان اینکه مولکول ازن سریعا با آلودگی‌های اطراف خود پیوند کرده و ساختار مولکولی آنها را تجزیه و اکسید می‌کند، یادآور شد: با تجزیه ساختارهای مولکولی، ‌مجددا به اکسیژن تبدیل می‌شوند و از مسیر اکسیژن به اکسیژن عمل پالایش و ضدعفونی را انجام می‌دهد.
به گفته وی این عملکرد دقیقا مانند زمانی است که در طبیعت رعد و برق ایجاد می‌شود و بر اثر تخلیه انرژی  سبب شکسته شدن مولکول‌های اکسیژن موجود در هوا شده و هوا را پالایش و ضدعفونی می‌کند.
این دانش آموخته دانشگاه امیرکبیر، تاکید کرد: این عملکرد قابلیت تغییر ساختار انواع آلودگی‌ها مانند ویروس، میکروب، قارچ، باکتری، سموم کشاورزی، هرگونه بوی نامطبوع، منواکسیدکربن، دود سیگار، ترکیبات آلی احتراقی و غیر احتراقی، اکسیدهای ازت، دی اکسید گوگرد و گاز رادون را دارد.
معصوم‌زاده به دلایل کاربرد ازن در این دستگاه پالایشگر هوا اشاره کرد و گفت: ازن یک گاز ناپایدار است که خاصیت اکسیداتیو قوی دارد و کاربرد آن را در صنایع مختلف مانند پزشکی و دندانپزشکی، صنایع غذایی و دارویی، کشاورزی، کاغذسازی، آب و فاضلاب، مرغداری و پرورش ماهی است.
وی کاربرد این محصولات را در صنعت پالایش هوا و آب دانست و یادآور شد: امروزه از ازن ژنراتورهای قوی برای پالایش آب‌های شهری به منظور کاهش کلرزنی استفاده می‌شود.
این محقق بی‌نیازی از مواد مصرفی را از مزایای این پالایشگر میکروبی نام برد و افزود: در این پالایشگر، اکسیژن هوا تبدیل به ازن می‌شود و پس از پاکسازی هوا مجددا به اکسیژن هوا تبدیل می‌شود. از این رو در این روش دیگر نیاز به تعویض فیلترهای متفاوت نیست.
وی در خصوص دیگر مزیت‌های این پالایشگر توضیح داد: در تصفیه هوای فیلترینگ، میکروب‌ها از بین نمی‌روند بلکه در فیلتر ذخیره می‌شوند و در صورت دفع نامناسب فیلتر، احتمال بازگشت دوباره میکروب‌ها به محیط وجود دارد. اما این محصول می‌تواند، علاوه بر پاکسازی هوا، با انتشار ازن کنترل شده در محیط، عمل پاکسازی میکروبی سطوح را نیز انجام دهد در حالی که در پالایشگرهای فیلترینگ فقط هوای عبوری از داخل فیلترها پالایش می‌شود.
وی سرعت عملکرد پالایش هوا در مدت کوتاه و قدرت بالا در میزان از بین بردن ۹۹ درصدی آلودگی‌ها در محیط را از دیگر ویژگی‌های این دستگاه نام برد و ادامه داد: این قابلیت موجب شده از این شیوه می‌توان در اتاق‌های عمل، CCU، ICU، محیط های بیمارستانی و اتاق های استریل و خاص استفاده بهره برد.
وی همچنین قیمت پایین نسبت به نمونه مشابه خارجی و سطح غلظت ازن کنترل شده را از مزیت‌های رقابتی دستاورد این طرح ذکر کرد و گفت: ضدعفونی هوا و حذف بوی نامطبوع از محیط و جلوگیری از انتقال عوامل بیماری‌زا از کاربردهای دستگاه پالایشگر هوا است و از آن می‌توان در پالایش آب آشامیدنی شهری، گندزدایی و حذف طعم ناخوشایند و جلوگیری از رشد جلبک در مخازن آب استفاده کرد.
این طرح از سوی امین معصوم زاده دانشجوی دکترا و سرپرست گروه ازن مینامین (مهندسی هسته‌ای – گرایش گداخت) و با هدایت و راهنمایی دکتر داود ایرجی عضو هیات علمی دانشکده فیزیک و مهندسی انرژی دانشگاه صنعتی امیرکبیر اجرایی شده است.