در دو جلسه پی درپی ستاد ملی مبارزه با کرونا بخشی از جلسات به روند و شیوع شناسی این ویروس اختصاص یافت. آقای جهانگیری حتی خواستار ترسیم بدترین سناریوی ممکن برای ایجاد آمادگیهای لازم شد. صحبتهایی که در حاشیه جلسه با کارشناسان عفونی داشتم بنا بر روند اپیدمیشدن، میزان واگیر و ضعیف شدن ویروس مبتنی است که ما دو هفته سخت پیشرو خواهیم داشت و به امید خدا با گرم شدن هوا، نوروز را با کرونایی ضعیف و در حال از بین رفتن سپری خواهیم کرد.
جبهه هوای سرد جدیدی در راه است و شاید سرما در برخی از مناطق، اوضاع را کمی دشوارتر هم بکند. به رغم اینکه سازمانهای مردمنهاد، جریانهای اجتماعی و آحاد مردم نسبت به توصیههای بهداشتی مقابله با کرونا همراهی دارند، متاسفانه برخی از هموطنان حساسیتهای لازم را به رعایت نکات بهداشتی ندارند و این موضوع میتواند آمار ابتلا و حتی مرگ و میر را بالاتر ببرد. به نظر من سبک زندگی توام با سلامت را باید به یک گفتمان اجتماعی تبدیل کنیم. بههرحال تجربه سارس، ابولا و کرونا نشان میدهد که جهان و به تبع آن کشور ما در مواجهه احتمالی با بیماریهای جهانی خواهیم بود که راه اساسی برای ایجاد ایمنی همگانی، الزام تمام آحاد جامعه به رعایت مسائل بهداشتی است.
نکته قابل توجه این است که در دوران پیک با توجه به ایجاد ۲۲ آزمایشگاه و برنامه برای افزایش آن تا ۴۰ آزمایشگاه و حساس شدن جامعه علاوه بر «پیک ابتلا» با وضعیت «پیک اعلام مبتلایان» هم روبرو خواهیم بود. اتفاقا یکی از دلایل اینکه نسبت جانباختگان با مبتلایان، با نسبت روند شناخته شده متناقض مینمود موضوع عدم ثبت آماری مخرج کسر بوده است. این یعنی در این دو هفته سخت، الزاما تعداد بیماران بیشتر نخواهد شد و حتی ممکن است روند ابتلا با شیب بسیارقابل قبولی کاهشی باشد. اما به دلیل افزایش حساسیت بیشتر مردم عزیز در مورد کرونا و افزایش مراجعات از یک سو و افزایش چشمگیر امکانات تشخیصی از سوی دیگر، بسیاری از عزیزانی که در چند روز قبل مبتلا شده و بی خبر بوده اند شناسایی و آمارشان اعلام میشود.
برای مواجهه با وضعیت هفتههای آینده، توجه به چند نکته بنیادی ضروری است:
عمل همه ما به توصیههای بهداشتی. «یک فرد بی احتیاط» ناقل و واسط بیماری تعداد زیادی از افراد خواهد شد. باید نظم اجتماعی بهداشتی چنان فراگیر شود که همگان ناگزیر به حرکت در چارچوبهای توصیه شده شوند.
رعایت دستورالعملهای محدودکننده برای برخی از شهرها و شهرستانها
شواهد نشان میدهد به رغم همه توصیهها، خروج از شهرهای مبتلا و ورود به شهرهای دیگر به خصوص شهرهای شمالی همچنان در جریان است. اینک اکیپهای بهداشتی در ورودی شهرها برای شناسایی افراد مبتلا مستقر هستند.
ایمن سازی ذهنی، افزایش مقاومت روانی و به جای «کرونا هراسی»، توانایی غلبه فردی و جمعی بر بیماری یکی از مهمترین اقدامات نهادهای مدنی، روشنفکران، نویسندگان، رسانهها و کنشگران اجتماعی است.
در زمینه چگونگی بهداشت فردی و سلامت جمعی، سازمان صدا سیما برنامه های اطلاع رسانی موثر و آموزشهای مناسبی را سامان داده است که این امر در جلسه اخیر ستاد هم مطرح و مورد تقدیر اعضا قرار گرفت.
در زمینه سلامت روان وقتی نوشتههای فضای مجازی درباره کرونا را رصد میکنم، خوشحالم که بسیاری از کاربران از صمیم قلب در پی انتشار اطلاعات درست، گفتار امیدبخش و تقویت روح جامعه هستند. نوشتههای خیرخواهانه بسیارند واین نوشتهها امید و قوت قلب مردم را افزایش میدهد. اما نشر برخی خبرها مشخصا و به روشنی سلامت روان ملت ایران را هدف قرار داده است. تعداد اندکی از اطلاعات مایوس کننده، امیدزدا و مروج بیاعتمادی مشاهده میشود. در این خصوص می توان به صوت جعلی دکتر حریرچی، نامههای نامعتبر وزارت بهداشت و. .. اشاره کرد. این حجم از ورودی مایوس کننده برای جامعهای که باید با اعتماد و همدلی از یک بحران عبور کند، به نوعی سبب شکنندگی جامعه در مقابل بیماری میشود.
البته هرگز قصدم این نیست که انتقادها طرح نشود. اتفاقا نقد را بسیار مفید و سازنده میدانم و در بسیاری از موارد، من آنها را تبدیل به گزارشهای اجرایی کردهام. مدعی نبوده و نیستم که کاستی نداشتهایم. اما با تمام قوا سعی کردهایم صادق و شفاف باشیم. انتقادها را هم میشنویم و در مجموعه دولت و دست اندرکاران تلاش میکنیم بهترین تصمیمها را بگیریم.
درخواستم از همه هموطنان این است با هوشمندی مانع نشر اخبار کذب شوند. فضای آرام، رفتار هوشمندانه و بهرهگیری از اطلاعات صحیح مهمترین عامل درگذار از این بحران خواهد بود.
ما هر کاری بخواهیم انجام بدهیم، بدون مردم موفق نیستیم. در این دو هفته نیز، یکدیگر را تنها نمی گذاریم. از این چند روز هم مثل همه روزهای سختی که پشت سر گذاشته ایم، عبور خواهیم کرد.