مشاهدات میدانی نشان می‌دهد در این شرایط شیوع بیماری کرونا، زباله‌گردی، جابه‌جایی ضایعات آلوده در محله‌ها و خیابان‌های مختلف شهر بیرجند تعطیل نشده و هنوز هم افرادی با گاری، موتورسیکلت و وانت در سطح شهر تردد می‌کنند و در سطل‌های زباله سرک می‌کشند.
زباله‌گردی یک معضل بهداشتی و اجتماعی در سطح جامعه است و با شیوع ویروس کرونا، پدیده زباله‌گردی مشکلات بهداشتی بسیاری برای این افراد که تا کمر در سطل‌های زباله برای جمع‌آوری ضایعات خم می‌شود، ایجاد می‌کند و همین افراد می‌توانند عامل شیوع بیماری در شهر و به دیگران نیز باشند.
تعدادی از زباله‌گردها در سطح شهر بیرجند در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفتند: نبود شغل و مشکلات مالی باعث شده برای تامین نان شب خانواده خود در این شرایط کرونایی راهی خیابان‌ها و جمع آوری ضایعات شوند که نیاز است سازمان‌های مردم نهاد، دستگاه‌های حمایتی و شهروندان به یاری این افراد بشتابند.
ساعت حدود ۱۰ شب است به اجبار با ماسک و دستکش برای خرید نان و مایحتاج خانه از منزل خارج می‌شوم که در یکی از کوچه‌های شمشاد خیابان سجادشهر با فرد زباله‌گرد میانسالی مواجه می‌شوم که بدون کمترین وسیله حفاظتی در حال جست و جو ضایعات در یکی از سطل‌های زباله کنار کوچه است.
در قسمت عقب و تاج ماشین پیکان وی نیز تعدادی کیسه چرک پر از زباله وجود دارد، گذاشتم که کارش تمام شود حدود چهار تا پنج دقیقه‌ای با خیال راحت مشغول جست و جو در سطل زباله و جداسازی ضایعات مختلف بود.
این زباله‌گرد ۴۷ ساله که خواست نامش ذکر نشود گفت: خشکسالی‌های چندین ساله و کاهش درآمد مرا را روانه شهر کرد که به دلیل پیدا نکردن شغل مناسب برای امرار و معاش خانواده خود به جمع‌آوری ضایعات روی آورده‌ام.
از وی در مورد شیوع ویروس کرونا و ترس از آن پرسیدم افزود: در جریان شیوع این بیماری هستم و روزانه اخبار را هم نگاه می‌کنم اما مجبورم برای تامین نان زن و پنج فرزندم نسبت به جمع‌آوری ضایعات اقدام کنم و شکم گرسنه، کرونا نمی‌شناسد!
وی بیان کرد: پلاستیک، نان، آهن و دیگر ضایعات به درد بخور همچون کارتن و کتاب از مهمترین اقلامی است که در طول روز جمع می‌کنم و شب برای فروش به ضایعات فروشی‌ها می‌برم.
وی در پاسخ به این سوال که شهرداری به شما تذکر نمی‌دهد؟ گفت: چرا در طول روز در برخی نقاط شهر ماموران شهرداری حضور دارند اما در شب‌ها حضور ندارند و راحت ضایعات جمع آوری می‌کنم.
زباله‌گرد دیگری هم در انتهای خیان سجادشهر بیرجند در حالی که ماسک بر صورت و دستکش به دست داشت و یا به قول خودش کرونا را جدی گرفته است گفت: همین طرح ممنوعیت زباله‌گردی خود دلیلی برای کاهش شیوع بیماری است اما مجبورم برای خرج خانواده‌ام ضایعات جمع‌آوری کنم.
وی عنوان کرد: برخی افراد بدون هیچ دستکش و ماسکی همانند قبل در سطل زباله‌ها به جست و جو می‌پردازند ولی من از دستکش و ماسک استفاده می‌کنم!
وی همچنین در پاسخ به این سوال که از بیماری کرونا نمی‌ترسد؟ گفت: چرا به شدت میترسم اما مجبور برای تامین مایحتاج خانواده‌ام ضایعات جمع‌آوری کنم و این را هم می‌دانم که عمر دست خداست.
زباله‌گردی در بیرجند ممنوع است
اما مدیر امور پسماند شهرداری بیرجند گفت: در راستای حفظ سلامت شهروندان و اجرای مصوبات ستاد مقابله با کرونا، طرح جمع‌آوری زباله‌گردها با تشکیل هشت تیم در سطح شهر به صورت شبانه‌روزی و در سه شفیت کاری از ۲۵ اسفندماه فعال شد.
احمد لطایفی افزود: این تیم‌ها برابر الگوی تعریف شده با زباله گردها برخورد می‌کنند و موادی که زباله‌گردها جمع‌آوری کرده‌اند، از آنها گرفته شده و در بخش مجزایی از سایت پسماند شهرداری که ۱۵ متر عمق دارد، امحا و دفن می‌شود.
وی بیان کرد: با شیوع ویروس کرونا زباله‌گردی در بیرجند ممنوع است و از افراد زباله‌گرد دستگیر شده هم تعهد اخذ می‌شود که از جمع آوری مجدد ضایعات خودداری کنند.
لطایفی گفت: با توجه به گستردگی شهر بیرجند به نحو احسن نمی‌توانیم با افراد زباله‌گرد مقابله کنیم و نمی‌توانیم در یک لحظه بر روی تمام نقاط شهر اشراف داشته باشیم.
وی از مردم خواست در صورت رویت زباله‌گردی در سطح شهر و یا محله خود با سامانه ۱۳۷ شهرداری تماس بگیرند تا همکاران متولی بلافاصله به محل اعزام و برخورد لازم را انجام دهند.
مدیر امور پسماند شهرداری بیرجند اظهار داشت: برابر مفاد قانون مدیریت پسماند خرید و فروش، نگهداری، حمل و نقل زباله و ضایعات تخلف و ممنوع است و ما نمی‌توانیم سلامت ۲۰۰ هزار شهروند بیرجندی را به خاطر امرار و معاش ۲۰۰ نفر فدا کنیم.
لطایفی عنوان کرد: شهرداری آمادگی دارد که روز بازار مسافر را به صورت رایگان در اختیار زباله‌گردها قرار دهد تا با دستفروشی امرار و معاش کنند و از این طریقی برای خود شغل سالمی هم داشته باشند.
وی با بیان اینکه در این شرایط شیوع ویروس کرونا برخورد با زباله‌گردها که سلامت خود و دیگر شهروندان را به خطر می‌اندازند از اهمیت اساسی برخوردار است گفت: زباله جمع کردن کار غیرقانونی است و در این شرایط حساس جامعه با آنان برخورد خواهیم کرد.
لطایفی با اشاره به اینکه براساس مقررات باید محل دفن پسماندهای عادی و پزشکی از هم مجزا باشد، افزود: با توجه به شیوع ویروس کرونا زباله‌های بیمارستان‌ها به صورت ساعتی از سطح شهر جمع آوری و با آهک و خاک گندزدایی و دفن می‌شود.
وی بیان کرد: محل دفن زباله‌های شهر بیرجند در جاده شوشود دارای آیلند، دوربین و نگهبانی است و از ورود افراد غیرمجاز به محل سایت جلوگیری می‌شود.
مدیر امور پسماند شهرداری بیرجند افزود: برای پرسنل جمع‌آوری کننده پسماند از ابتدای اسفندماه سال جاری نسبت به توزیع ماسک و دستکش اقدام شده و در راستای تامین اضطراری اقلام مزبور این شهرداری با هماهنگی‌های صورت پذیرفته اقدام به سفارش ماسک‌های نانو متریال قابل شست و شو کرده که پس از تحویل و تایید مراجع بهداشتی در اسرع وقت در اختیار تمامی پرسنل در معرض خطر قرار خواهد گرفت.
لطایفی با اشاره به اینکه زباله‌گردی یکی از معضلات اساسی است و یکی از ناقلان بیماری کرونا، سطل‌های زباله است گفت: در راستای جمع آوری یا ساماندهی زباله‌گردها شهرداری اقداماتی همچون پلمب یا تعطیلی مراکز خرید و فروش ضایعات که کانونی برای تجمع پسماندهای آلوده هم می‌توانند باشند، انجام داده است.
وی گفت: گندزدایی و ضدعفونی کردن مستمر باکس‌های زباله سطح شهر از دیگر اقدامات شهرداری است که در این روزها با اهمیت بیشتری انجام می‌شود.
کرونا تاکنون به بیش از ۱۵۰ کشور دنیا سرایت و ۳۱ استان ایران را نیز درگیر کرده است.
تعداد مبتلایان به ویروس کرونا تا روز دوشنبه ۲۶ اسفند در خراسان جنوبی ۱۰۷ نفر و فوت شدگان ۱۲ نفر اعلام شد.
شهرستان بیرجند بیشترین موارد مثبت کرونا را در خراسان جنوبی دارد.