اصفهان یکی از شهرهای مقصد گردشگران است. بناهای تاریخی زیادی دارد و نوروز فرصت خوبی برای دیدار از این شهرموزه بود. تعطیلت کرونایی اما این فرصت را با چاش جدی روبه رو کرد. برای قطع زنجیره انتقال کرونا نه تنها در اصفهان که در دنیا بسیاری از اماکن تاریخی و فرهنگی تعطیل و شهرهای زیادی نیمه قرنطینه شدند.
اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، شهرداری و اوقاف،مدیریت بسیاری از مکان‌های تاریخی و موزه‌ها را در شهر اصفهان بر عهده دارند اما مدیران این نهادها تا پیش از غافلگیری کرونا برنامه‌ای مدون و یا پیش‌بینی‌ای برای تورهای مجازی نداشتند و بنابراین همزمانی قرنطینه کرونایی و تعطیلات نوروزی در بازار گرم بازدیدهای مجازی آنها را غافلگیر کرد.
فرصتی که کرونا به بازدید مجازی اصفهان داد
تعطیلات و قرنطینه کرونایی مسئولان گردشگری، میراث فرهنگی و شهرداری اصفهان را با این پرسش مواجه کرد که برای مواقع اضطرار تا چه اندازه می‌توانند همکاری و همیاری داشته باشند؟! در واقع قرنطینه خانگی و تشویق مردم به ماندن در خانه در ایام نوروز و استفاده از پتانسیل فضای مجازی، مدیران را با این چالش روبه رو ساخت که تا چه اندازه برای شرایط پیش بینی نشده آمادگی دارند؟!
اولین گام مدیران فرهنگی شهرداری اصفهان و اداره کل میراث فرهنگی و گردشگردی این شهر انتشار کلیپ‌ها، پادکست‌ها و عکس‌هایی در معرفی جاذبه‌های تاریخی و نقاط مختلف استان اصفهان بود که نمی‌توانست تعریف تور مجازی را داشته باشد و بیشتر پر کردن جای خالی آن بود.اما از نیمه‌های تعطیلات نوروز اداره میراث فرهنگی توانست در همکاری با شهرداری‌های استان اصفهان و بخش خصوصی این خلا را تا حدودی پر کند.
استفاده از پتانسیل بخش خصوصی و همکاری نهادهای مدیریتی دخیل در گردشگری مثل شهرداری و اداره میراث فرهنگی در شرایط کرونایی می‌توانست جای خالی تورهای مجازی را پر کند تا ضمن تشویق مردم به ماندن در خانه ها تلنگری باشد در استفاده از فن‌آوری‌های روز دنیا برای معرفی هرچه بیشتر بناها و جاذبه‌های تاریخی شهر توریستی اصفهان.
در روزهای پایانی اسفند روابط عمومی اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان، اداره هنری و اداره گردشگری سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان جداگانه کوشیدند با نماهنگ، گوگل استریت ویوو( نمای خیابانی) چای خالی تورهای مجازی را پر کنند اما در ادامه راه و در نیمه نوروز اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اصفهان با پیشنهاد همکاری برای فراهم کردن امکان بازدید از بناهای تاریخی اصفهان، توانست مشارکت شهرداری و بخش خصوصی را جلب کند.
همیاری بخش خصوصی، شهرداری و اداره گردشگری میراث اصفهان
سیدعلی صالح درخشان معاونت گردشگری اداره کل میرث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اصفهان به ایرنا گفت: وقتی امسال با عدم سفر به استان اصفهان مواجه شدیم پویشی تحت عنوان "سفرهای مجازی" در معاونت گردشگری وزارت میراث فرهنگی راه‌اندازی شد و در استان اصفهان عمده شهرداری‌ها در این طرح مشارکت کردند.
آن‌طور که صالح درخشان می‌گوید معاونت گردشگری میراث اصفهان این ایده را پیگیری کرده که با مشارکت شهرداری‌های استان بازدیدهای مجازی را راه‌اندازی کند. وی دراین‌باره افزود: با تعطیلات و قرنطینه کرونایی، اداره میراث فرهنگی و گردشگری بر آن شد تا با کمک دستگاه‌های دیگر مثل شهرداری‌ها در این شرایط برای بازدیدهای مجازی اقداماتی داشته باشد.
صالح درخشان یادآور شد: استان اصفهان ۱۰۸ شهرداری دارد که به طور قطع بضاعتشان حتی قابل قیاس با وزارتخانه میراث فرهنگی و گردشگری هم نیست. بنابراین برای این حجم کار ایده مشارکت و همکاری با شهرداری‌ها را پیشنهاد دادیم.
در ابتدای راه‌اندازی پویش سفر مجازی اداره میراث فرهنگی و گردشگری اصفهان بیشتر از کلیپ‌ها و تصاویر برای بازدیدهای مجازی استفاده می‌کرد اما به مرور و در اواسط نوروز با جلب مشارکت بخش خصوصی و شهرداری‌ها توانست کیفیت بازدید مجازی را بالا ببرد و با بهره گیری از عکس های ۳۶۰ درجه و استریت ویوها امکان تور مجازی از برخی مکان‌های تاریخی را فراهم کند.
صالح درخشان آنچه در فضای مجازی و کانال‌های پیام‌رسان اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تحت عنوان بازدیدهای مجازی از جاذبه‌های تاریخی و گردشگری اصفهان بارگزاری شده را حاصل همکاری جمعی می‌داند. ویدر ادامه گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: در پویش سفر مجازی شهرداری‌های اصفهان خیلی خوب استقبال کردند و بدین ترتیب با مشارکت شهرداری‌ها و بخش خصوصی کیفیت بازدیدهای مجازی بالاتر رفت.
قدم زدن بر روی خواجو با چشم‌انداز خیابانی در نقشه گوگل
علیرضا مساح رییس اداره گردشگری شهرداری اصفهان بارگذاری بازدیدهای مجازی در سایت‌های داخلی کشور را پاسخگو نمی‌داند و معتقد است بهترین کار برای بازدید مجازی بناهای تاریخی این است که آنها را در نقشه گوگل( گوگل مپ) بارگزاری کنیم تا برای بازدیدکننده‌ها از هر کجای دنیا قابل جستجو باشد و با فعال کردن حالت چشم‌انداز خیابانی( استریت ویو) بنا را بازدید کنند.
وی همچنین اضافه کرد: بعضی بناها مانند کلیسای بیت اللحم فضای داخلی فوالعاده‌ای دارند و بنابراین به جای چشم‌انداز خیابانی عکس ۳۶۰ درجه از داخل بنا تهیه می‌شود.
مساح بیان داشت: شهرداری با بخش خصوصی قرارداد بسته تا به صورت پیمانکار این تورمجازی را آماده و در گوگل قابل دسترس کند. بنابراین در زمان حاضر هر کسی از هرجایی می‌تواند با جستجو و فشردن این لینک‌ها در نقشه گوگل بازدید مجازی داشته باشد.
تهیه چشم‌انداز خیابانی برای بازدید مجازی برخی از بناهای تاریخی اصفهان توسط شهرداری در روزهای پایانی اسفند انجام شده است. مساح در این‌باره به ایرنا گفت: بازدیدهای مجازی در فرصت کوتاه تعطیلات و روزهای کرونایی به شکل محدود انجام شده و انتشار آنها بر روی کانال‌های اطلاع رسانی بازخورد خوبی داشته است.
مصاح با اشاره به اینکه تهیه چشم‌انداز خیابانی موزه‌های اصفهان را نیز در بازدیدهای مجازی پیش بینی کرده‌اند گفت: به دلیل تعطیلی موزه‌ها در دوهفته پایانی اسفند نتوانستیم بازدید مجازی طراحی کنیم اما به زودی چشم‌انداز خیابانی آنها را نیز خواهیم داشت.
بنا به گفته رییس اداره گردشگری شهرداری اصفهان با توجه به اینکه موزه‌های اصفهان در اختیار شهرداری هستند برنامه تور مجازی از موزه های این شهر نیز در دست اقدام قرار می‌گیرد.
تور مجازی شماری از بناهای تاریخی اصفهان
در شرایطی که بازدید از بسیاری بناها و مکان‌های تاریخی و گردشگری غیرممکن شده، برای مهار اپیدمی کرونا بسیاری از سفرها ممنوع شده و تعداد زیادی از موزه‌ها و مکان‌های فرهنگی و تاریخی در دنیا امکان بازدید مجازی را برای علاقه‌مندان فراهم کرده‌اند. در تهران و برخی از شهرهای ایران نیز امکان بازدید مجازی فراهم شده است.
در نوروز و روزهای نیمه قرنطینه امکان بازدید مجازی از برخی موزه‌های پایتخت مانند باغ موزه قصر، مجموعه موزه ملی، موزه رضا عباسی،موزه ملی قرآن، مجموعه تاریخی فرهنگی سعدآباد و کاخ موزه نیاورن فراهم بود.
در اصفهان نیزهم اکنون بازدید مجازی از موزه موسیقی،پل خواجو، کاخ‌موزه چهلستون، عمارت هشت بهشت، کلیسای بیت‌اللحم، تخت‌فولاد، خانه تاریخ جواهری،میدان جلفا، تیمچه ملک، محراب الجایتو،مسجد حکیم و سردرجورجیر،مدرسه چهارباغ، خانه مشروطه، سردر قیصریه، مقبره سلطان بخت‌آغا در کانال‌های اطلاع‌رسانی اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اصفهان مهیاست و شماری از بناهای تاریخی این شهر هم بر روی گوگل مپ و بدون نیاز به دسترسی به سایت های داخلی قابل بازدید هستند.
استان اصفهان دارای بیش از ۶۰۰ خانه تاریخی است که بیش از نیمی از آنها در شهر اصفهان قرار دارد.
هفت اثر از آثار تاریخی اصفهان به نام‌های میدان نقش جهان، کاخ چهلستون، باغ فین کاشان و مسجد جامع و سه قنات به نام‌های وزوان، مزدآباد و مون به ثبت جهانی رسیده و کانون توجه گردشگران داخلی و خارجی است.
استان اصفهان به عنوان قطب گردشگری کشور بیش از ۲۲ هزار بنا و اثر تاریخی این استان شناسایی شده و یکهزار و ۸۵۰ مورد آن به ثبت ملی و چهار اثر آن به نام‌های میدان امام (نقش جهان)، کاخ چهلستون، باغ فین کاشان و مسجد جامع به ثبت جهانی رسیده است.