«محسن شریعتی‌نیا» در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایرنا، با اشاره به جنگ لفظی آمریکا و چین درباره منشاء شیوع ویروس کرونا در دنیا گفت: جنگ لفظی میان آمریکا و چین پیش از شیوع ویروس کرونا هم وجود داشته است. ترامپ از هنگامی که وارد رقابت‌های انتخاباتی ۲۰۱۶ شد، نوعی جنگ روانی علیه چین را آغاز کرد.
وی ادامه داد: ترامپ چین را به تجاوز تجاری به آمریکا متهم کرد و بعد از به قدرت رسیدن بر شدت جنگ روانی با چین در مقاطع مختلف افزوده است و من این جنگ روانی را هم در تداوم رقابت راهبردی فزاینده میان طرفین می‌بینم.
مدل چینی مقابله با کرونا قابلیت تکرار ندارد
کارشناس ارشد مسائل چین درباره موفقیت چین در مقابله با شیوع ویروس کرونا اظهار داشت: هنوز با قاطعیت نمی‌توان از موفقیت چین در مقابله با ویروس کرونا سخن گفت. اما در این کشور نوعی از ساخت قدرت به لحاظ تاریخی شکل گرفته که دولت را در جایگاه سر اندیشنده جامعه قرار می‌دهد و پیروی از دولت در میان جریان اصلی اجتماعی یک اصل است.
شریعتی‌نیا با بیان اینکه دولت در چین از قابلیت‌های بوروکراتیک بالایی برخوردار است، تصریح کرد: این مدل در جای دیگری از جهان چندان قابلیت تکرار ندارد. به علاوه چین با اقدامات حداکثری در ووهان مانع شیوع بیماری شد، اقدامی که سایر دولت‌ها یا توان انجام آن را ندارند یا دیر آن را انجام دادند.
رکورد اقتصادی امسال چین از سال ۱۹۷۶ بی‌سابقه است
وی درباره تاثیر شیوع ویروس کرونا بر اقتصاد چین اظهار داشت: برآوردهای اولیه نشان می‌دهد که اقتصاد چین در ۲۰۲۰ با رکودی مواجه خواهد شد که از سال ۱۹۷۶ بی‌سابقه است. در سه ماهه نخست سال جاری، صادرات چین ۱۵ درصد افت کرده است.
استاد روابط بین‌الملل دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به ارزیابی‌های صندوق بین‌المللی پول ابراز داشت: مهمتر آنکه بر مبنای برآوردهای صندوق بین‌المللی پول، رکود اقتصاد جهانی در پیامد کرونا در ۹۰ سال گذشته بی‌سابقه است. این رکود بر اقتصاد صادرات‌گرای چین تاثیرات به شدت مخربی خواهد داشت.
شریعتی‌نیا درباره برخی از تحلیل‌ها مبنی بر افزایش قدرت چین در دوران پساکرونا اظهارداشت: چین بهتر از بسیاری دولت‌ها این بحران را مدیریت کرده است اما در اقتصاد درهم تنیده کنونی نمی‌توان برآورد دقیقی از برد و باخت کشورها ارائه داد.
وی افزود: دیدگاه مبتنی بر افزایش قدرت چین در پساکرونا موضوع را خیلی ساده و خیلی جنگ سردی می‌بیند. واقعیت پیچیده‌تر از این حرف‌هاست. برخلاف تصور رایج، چین در این بحران تمایل چندانی برای رهبری جهان نشان نداده بلکه بیشتر متمرکز بر حل چالش‌های درونی خود بوده است.
کمک‌های چین ابعاد انسان‌دوستانه دارد تا تلاش برای رهبری جهان
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی درباره کمک‌های چین به کشورهای مختلف از جمله ایران در مقابله با ویروس کرونا یادآور شد: چین کمک‌های قابل توجهی روانه ایران کرده است. در مورد سایر کشورها به ویژه ایتالیا هم این کشور کمک‌هایی ارائه داده است. اما بیشتر این کمک‌ها ابعاد انسان‌دوستانه داشته تا نشانه‌ای از تلاش‌های این کشور برای رهبری جهان.
شریعتی‌نیا با اشاره به مناسبات اقتصادی ایران و چین عنوان کرد: پیش از تحریم، ۳۰ درصد تجارت خارجی ایران با چین بود. در شرایط کنونی آمار دقیقی از حجم همکاری‌ها و مناسبات وجود ندارد. این بدان معناست که حجم عظیمی از صادرات و واردات ما با چین بوده است.
وی با بیان اینکه در شرایط کنونی هم تنها کشور مهمی که به خرید نفت ایران ادامه می‌دهد و مبدا واردات است، چین است، گفت: اینکه تجارت خارجی ایران به صورت نامتوازنی به چین پیوند خورده، یک واقعیت است. اما چین روابط اقتصادی مهمی با ایران ندارد. به این معنا که چین در ایران سرمایه‌گذاری مهمی انجام نداده و پروژه‌های بزرگ اقتصادی ایران که با سرمایه خارجی پیوند دارد، متوقف است. در این شرایط مادامی که تحریم وجود دارد، سهم نامتناسب چین در تجارت خارجی ایران تداوم خواهد یافت.
ایران و چین درباره ابعاد هنجاری سیاست بین‌الملل با یکدیگر اشتراکات مهمی دارند
شریعتی‌نیا درباره برخی از ادعاها مبنی بر جنبه سیاسی و ایدئولوژیک مناسبات ایران و چین اظهار داشت: ایدئولوژی به طور تاریخی بخش مهمی از سیاست بین‌الملل بوده و نقش کلیدی در شکل‌دهی به روابط کشورها داشته است اما به لحاظ ساخت سیاسی نظام چین مبتنی بر مارکسیسم است و نظام ایران نظامی دینی است. بنابراین چندان شباهت ایدئولوژیکی وجود ندارد.
وی با بیان اینکه ایران و چین در مورد ابعاد هنجاری سیاست بین‌الملل با یکدیگر اشتراکات مهمی دارند، تصریح کرد: این امر به ویژه در مورد مخالفت با سیاست‌های آمریکا صادق است. فراتر از این، هر یک می‌کوشند از این رابطه منفعت خود را ببرند. برای چین، ایران به عنوان تولیدکننده انرژی و بازاری متوسط اهمیت دارد و برای ایران چین به عنوان فشارشکن برای مقابله با سیاست فشار حداکثری آمریکا.
استاد روابط بین‌الملل دانشگاه شهید بهشتی با بیان اینکه روابط با چین زمانی به توازن می‌رسد که ایران به وضعیت نسبتا نرمالی در روابط با سایر قدرت‌ها برسد، خاطرنشان کرد: در وضعیت کنونی تحریم‌های آمریکا هزینه‌های زیادی برای روابط ایران و چین ایجاد می‌کند. بخش عمده این هزینه‌ها هم از جیب ایران پرداخت می‌شود.