شرکتهای دانش بنیان طی چند سال اخیر رشد روز افزون و خوبی در کشور داشته اند و در این راستا با توجه به اهمیت فناوری و فعالیت این شرکتها، قوانین بالادستی خوبی در حوزه مالیات، بیمه و قوانین گمرکی برای حمایت از آنها وضع شده است.
رهبر معظم انقلاب نیز همیشه در سخنان خود به اهمیت و جایگاه اقتصاد دانش‌بنیان و حمایت از جوانان اشاره کرده‌اند که در این راستا کتاب «راهبرد تولید دانش‌بنیان» شامل مجموعه بیانات ایشان در حوزه دانش‌بنیان نیز به همت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری منتشر شده است.
بر اساس افق برنامه ۲۰ ساله کشور یعنی تا پایان سال ۱۴۰۴، مقرر شده است که بیش از ۵۰ هزار شرکت دانش‌بنیان در کشور فعال شوند و تا کنون آمار موجود شرکتهای دانش‌بنیان بیش از سه هزار و ۲۰۰ واحد است که نشان از راه طولانی پیش رو دارد.
شرکت دانش‌بنیان، شرکت یا مؤسسه خصوصی یا تعاونی است که به‌منظور هم‌افزایی علم و ثروت، توسعه اقتصاد دانش‌محور، تحقق اهداف علمی و اقتصادی (شامل گسترش و کاربرد اختراع و نوآوری) و تجاری‌سازی نتایج تحقیق و توسعه (شامل طراحی و تولید کالا و خدمات) در حوزه فناوری‌های برتر و با ارزش افزوده فراوان به‌ویژه در تولید نرم‌افزار مربوط تشکیل می‌شود و در دوران کرونایی این روزها، شرکتهای دانش بنیان نقش و فعالیت موثری را از خود ظهور و بروز داده اند.
در جریان بحران کرونا شرکتهای دانش بنیان در استان خراسان رضوی عملکرد قابل توجه و نمونه‌ای به یاد ماندنی از نقش آفرینی موثر در این رابطه را از خود نشان دادند که در این گزارش سعی بر نمایش گوشه‌ای از این تلاشها داریم.
نقش برجسته شرکتهای دانش‌بنیان در بحران کرونا
رییس پارک علم و فناوری خراسان رضوی گفت: با توجه به شیوع ویروس کرونا، شرکتهای دانش‌بنیان توانسته‌اند نقش مهمی را در عرصه تولید محصولات راهبردی ایفا کنند.
دکتر رضا قنبری با اشاره به اقدامات انجام شده توسط پارک علم و فناوری و شرکتهای دانش‌بنیان خراسان رضوی در زمینه ویروس کرونا افزود: در این رابطه برخی شرکتهای دانش‌بنیان استان توانستند نقش مهمی را در این زمان کم برای کشور ایفا کنند.
وی ادامه داد: برخی شرکتهای دانش‌بنیان یا محصولات خود را تغییر دادند و برخی دیگر نیز ساخت محصول خود را توسعه دادند که بخشی از این محصولات بسیار راهبردی هستند مانند دستگاه تنفس مصنوعی(ونتیلاتور) که یکی از شرکتهای پارک توانست از اواخر پارسال تولید روزانه خود را در ان زمینه به ۶ برابر افزایش دهد.
رییس پارک علم و فناوری خراسان رضوی گفت: شرکت احیا درمان تولید کننده این دستگاهها عضو پارک علم و فناوری خراسان و نخستین شرکت دانش بنیان است که از سال ۱۳۹۰ فعالیت خود را با تولید دستگاه بیهوشی آغاز نمود و همچنین در سال ۱۳۹۷ توانست دستگاه سی. تی. اسکن تولید کند.
قنبری با بیان این که این شرکت در سال گذشته روزانه پنج دستگاه ونتیلاتور تولید می‌کرد که در این عرصه جزء شرکتهای موفق و برتر محسوب می‌شد ادامه داد: این شرکت با توجه به فعالیت کادر متخصص و توانمند خود توانسته است در شرایط امروز تحول عظیمی در تولید ونتیلاتور در کشور را به نام خود ثبت کند.
رییس پارک علم و فناوری خراسان گفت: روزانه ۳۰ دستگاه ونتیلاتور (دستگاه تنفس مصنوعی) برای مراقبتهای ویژه در دوران ابتلا به کرونا توسط این شرکت تولید می‌شود که در مقایسه با قبل از آغاز بحران، ۶ برابر شده است.
قنبری افزود: طی ۱۰ سال گذشته از فعالیت این شرکت سه هزار و ۵۰۰ دستگاه ونتیلاتور تولیدی آن در ۴۶۰ مرکز درمانی کشور نصب شده است.
وی ادامه داد: مجوز تولید این دستگاه برای این شرکت تا قبل از شیوع بیماری کرونا تعداد پنج دستگاه بود و با توجه به شرایط پیش آمده و در راستای تحقق شعار امسال تحت عنوان جهش تولید، این تعداد را به ۳۰ دستگاه رسانده‌ایم ضمن این که این تعداد تولید دستگاه به وزرات بهداشت که متولی توزیع آن در کل کشور است تحویل داده می‌شود.
رییس پارک علم و فناوری خراسان گفت: شرکتهای دانش‌بنیان دیگری هم وجود داشتند که در زمینه ساخت بیمارستان صحرایی، کار بر روی تست کرونا و دیگر موارد کار انجام دادند.
قنبری افزود: نکته مهم دیگری که در بعضی از این شرکتها وجود دارد این است که محصولاتی را تولید می‌کردند اما احتیاج به کمک داشتند تا بتوانند به زنجیره تأمین و توسعه بازار به عنوان معرفی محصول اقدام کنند که در نتیجه اکوسیستم پارک توانست در خصوص بحث کرونا اقداماتی از این قبیل انجام دهد.
عملکرد جادویی شرکتهای دانش بنیان خراسان
معاون ایجاد و توسعه واحدهای فناوری پارک علم و فناوری خراسان نیز در این زمینه گفت: خوشبختانه روند فعالیت شرکتهای دانش بنیان زیر مجموعه پارک در حوزه مبارزه با کرونا و تامین اقلام مورد نیاز در این زمینه بسیار قابل توجه است.
داوود تفضلی افزود: تولید روزانه ۲۰۰ دست لباس حفاظت فردی یک بار مصرف مخصوص کادر درمان توسط شرکت توس درمان طب، تولید روزانه ۵۰ هزار عدد لوله آزمایشگاه خونگیری که کاربرد آن درآزمایش های مرحله اولیه بیماری کروناست توسط شرکت آرون زیست طب و تولید روزانه هزار عدد شیلدهای محافظ صورت توسط شرکت دانش بنیان اکسیر طب ستاره حیات از جمله اقدامات انجام شده است.
وی اضافه کرد: همچنین تولید روزانه پنج هزار لیتر محلول ضد عفونی کننده سطوح توسط شرکت شیمی پارسیان عطار، تولید روزانه ۴۰۰ لیتر محلول‌های آنتی باکتریال و ضدعفونی دست و سطح نانو توسط شرکت آرینا تیوا آذین از دیگر تولیدات و فعالیتهای شرکتهای دانش بنیان زیر مجموعه پارک در استان است.
معاون ایجاد و توسعه واحدهای فناوری پارک علم و فناوری خراسان گفت: شماری از شرکتهای دانش بنیان فعال در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات پارک نیز در خصوص بسترهای آموزش و اطلاع رسانی فعالیت دارند که با توجه به تعطیلی مدارس، دانشگاهها و آموزشگاهها بسیار مفید بوده است.
تفضلی افزود: ابزارهای آموزش مجازی و تولید محتوای تعاملی، تهیه پلتفرم ترجمه و صداگذاری محتوای ویدیویی غیرفارسی و بین‌المللی در خصوص آموزش پیشگیری و درمان کرونا، تهیه پلتفرم و شبکه اجتماعی ارتباط معلمان، دانش آموزان و والدین در دوران تعطیلی مدارس برای ارائه برنامه درسی و آموزش و پیگیری از جمله اقدامات و فعالیتهای شرکتهای زیر مجموعه است.
وی ادامه داد: طراحی سرویس آموزش آنلاین بر بستر Adob connect در دوره کرونا، تهیه بستر آموزش آنلاین برای آموزش‌های دوره کرونا، تهیه بستر آموزش الکترونیک و تولید محتوای آموزشی مرتبط با ویروس کرونا، تولید نرم افزارهای سرگرمی- آموزشی و استفاده از بازی در آموزش و فرهنگ‌سازی بر بستر موبایل و ارائه سامانه جامع آموزش ویدئویی، صوتی و متنی به صورت آنلاین در حوزه پیشگیری از شیوع بیماری‌های واگیردار و تهیه نرم افزار نوبت‌دهی آنلاین پزشکان و پاسخ به سوالات پزشکی اقدامات در حال انجام توسط شرکتهای دانش بنیان خراسان است.
حفظ نیروی نخبه در شرکتهای دانش‌بنیان
رییس پارک علم و فناوری خراسان گفت: سعی شده است با استفاده از اکوسیستم انجمن شرکتهای دانش‌بنیان، بتوانیم بعضی از موارد را در سطح کشور و استان پیگیری کنیم که بیشتر موضوعات حفظ نیروی نخبه شاغل در شرکتهای دانش‌بنیان بود که مهمترین هدف به شمار می‌رود.
قنبری افزود: از مهمترین مشکلاتی که برای شرکتها و فعالیت آنها در این دوران به وجود آمد تحویل بعضی از محصولات است که دچار مشکل شده اند و با انجام اقدامات و پیگیری‌هایی در این زمینه توانستیم کاری کنیم تا شرکتها بتوانند محصول خود را به موقع تحویل دهند.
وی ادامه داد:برای رفع مشکلات شرکتها مواردی مانند استفاده از شرایط اضطراری وجود دارد که نامه‌هایی تنظیم شده و برای این که استفاده از معوقات با مطالبات شرکتها به نوعی متعادل شود از صندوق نوآوری و شکوفایی درخواست‌هایی داشتیم و سرفصل‌بندی کردیم تا از طریق وزارت علوم و معاونت علمی ریاست جمهوری آنها را پیگیری کنیم تا صندوق بتواند قوانین خود را هماهنگ کند.
قنبری اظهار داشت:از جمله فعالیت‌هایی که پارک علم و فناوری در دوران کرونا انجام داده است این که اجاره‌هایی که شرکتها پرداخت می‌کنند را معوق کرد و حتی می توانیم بازپرداخت اقساط تسهیلات و وام‌هایی که از منابع پارک دریافت کرده بودند را به تعویق بیندازیم.
وی اضافه کرد: شرکتها را نیز دسته‌بندی کردیم تا بررسی کنیم کدام یک از شرکتها در بحران کرونا سود برده اند یا متضرر شده اند تا بنا به وسع پارک بسته‌های حمایتی را برای این شرکتها در نظر بگیریم.
پارک علم و فناوری خراسان وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری فعالیت خود را از سال ۱۳۸۱ با هدف افزایش ثروت در جامعه از طریق تشویق و ارتقای فرهنگ نوآوری و افزایش قدرت رقابت در میان شرکتها و موسساتی که بر پایه علم و دانش فعال هستند آغاز کرده است.
بر اساس آمارهای رسمی ۸۰ هزار و ۸۶۸ نفر تا ظهر روز شنبه ۳۰ فروردین ۱۳۹۸ در ایران به بیماری کرونا مبتلا شده‌اند. همچنین با فوت ۷۳ نفر ظرف ۲۴ ساعت گذشته شمار جانباختگان این بیماری کرونا در کشورمان به پنج هزار و ۳۱ نفر رسیده است.