به گزارش روز سه شنبه ایرنا، هفته نامه آمریکایی نشنال اینترست در نوشتاری با مضمون «ترامپ باید برای جلوگیری از جنگ با ایران، هرکاری بکند» افزود: هنوز زمان لازم برای جلوگیری از ورود به یک جنگ بزرگ وجود دارد. اما این کار مستلزم اراده مقامات عالی ایران و آمریکا است.
«جیم کرین» یکی از اعضای پژوهشکده «دانشگاه بیکر برای سیاست عمومی» در مقالهای که در نشریه فوربس به چاپ رسیده است، نوشت: در تابستان ۲۰۱۹ ایران و آمریکا در آستانه نبرد با یکدیگر بودند و تقصیر این امر تا حدود زیادی بر گردن «دونالد ترامپ» رییس جمهوری آمریکا بود که در سال ۲۰۱۷ از توافقنامه هستهای با ایران خارج شد.
۴ سال پیش تهران غنیسازی اورانیوم را در ازای رهایی از تحریمهای اقتصادی به حالت تعلیق درآورد. اما ترامپ با خروج از توافق هستهای بسیاری از این تحریمها را دوباره وضع کرد. از آن زمان دستکم ۶ نفتکش در نزدیکی آبهای ایران مورد حمله قرار گرفتند و دولت ترامپ ایران را مقصر تمامی این حملات دانست.
کرین بر این باور است که اگر ایران ارتباطی با حملات بیپروا به کشتیهای غیرنظامی داشته باشد، احتمالا این کار را در پاسخ به جنگ اقتصادی ایالات متحده علیه خود منطقی میداند. کرین در عین حال این سوال را مطرح میکند که آیا تهدید ترامپ به جنگ و تحریمهای اقتصادی، ایران را از پیشروی در برنامه هستهای منع میکند؟
ایران بدون شک به تعهداتش عمل کرده است
بی تردید اقدامات دولت ترامپ در بهترین حال نتیجه معکوس داشته و سبب ترغیب تهران برای ادامه برنامه هستهای میشود. شکی نیست ایران به تعهدات خود براساس توافق هستهای سال ۲۰۱۵ عمل کرده است. تاسیسات هستهای ایران در اختیار بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی قرار گرفته و تهران بسیاری از سانتریفیوژهای خود را برچید و ذخایر اورانیوم خود را به روسیه تحویل داد.
خطای راهبری دولت ترامپ
اما وضع مجدد تحریمها از سوی دولت ترامپ، علیرغم رعایت تعهدات توافق از سوی ایران، یک خطای راهبردی بزرگ بود. تنها پیامد این اقدام تقویت تندروها در ایران بود که حالا با اطمینان خاطر از خیانت آمریکا در قبال توافق هستهای میگویند.
نیویورک تایمز در ۱۷ ژوئن ۲۰۱۹ (۲۸ خرداد ۹۸ و گذشت بیش از یک سال از خروج واشنگتن از توافق هستهای با ایران) گزارش داد "سازمان انرژی اتمی ایران گفته است که طی چند روز آینده انتظار میرود این کشور اورانیوم با غنای پایین را بیش از گذشته ذخیره کند تا بدین ترتیب از آن برای تامین سوخت نیروگاهها استفاده نماید. آژانس بین المللی انرژی اتمی ایران همچنین از غنیسازی اورانیوم با غنای بالاتر خبر داد.
در اینجا سوال دیگری که مطرح میشود این است که آیا ترامپ کار دیگری مانده تا برای ترغیب تهران به رفتن به سوی پیشرفت های بیشتر هسته ای، انجام نداده باشد؟
ممکن است بهتر باشد سوال خود را اینگونه مطرح کنیم که آیا آمریکا میخواهد به ایران حمله کند؟
سرنوشت تنگه هرمز در صورت بروز جنگ
در پاسخ باید گفت اگر هم دولت ترامپ چنین قصدی داشته باشد، بیشک چنین تهاجمی چندین دهه طول میکشد و دیگر جنگ دو تریلیون دلاری عراق دیگر در مقایسه با این حمله ناچیز خواهد بود. ضمن آنکه در این تهاجم، گریبان تنگه راهبردی هرمز هم گرفته شده و عواقبی ویرانگر در انتظار این آبراهه مهم خواهد بود.
کرین هشدار میدهد که بسته شدن تنگه هرمز در جنگ احتمالی میان ایران و آمریکا میتواند جلوی انتقال دستکم ۴ میلیون بشکه نفت و یا حتی دو برابر این مقدار را در روز بگیرد. ضمن انکه عواقب انسداد تنگه هرمز برای بازارهای نفتی از آنچه تصورش را داریم بدتر میشود.
در این میان حوثیهای یمن هم ممکن است بطور همزمان هواپیماهای بدون سرنشین خود را برای حمله به سوی خط لوله شرق و غرب عربستان سعودی ارسال کنند؛ اقدامی که میتواند صادرات ۵ میلیون بشکه نفت پادشاهی عربستان را از طریق دریای سرخ تحت تاثیر قرار دهد.
کرین در پایان تاکید میکند: هنوز زمان لازم برای جلوگیری از چنین جنگ فاجعه باری وجود دارد. اما این امر مستلزم خواست و اراده رهبران ایران و آمریکا است تا دو کشور را از ورود به یک درگیری بزرگ برهانند.