از بازگشایی مراکز کشاورزی در اتریش تا بازگشت دانش‌آموزان به مدارس در آلمان، بسیاری از کشورهای اروپایی برای عبور از شرایط قرنطینه در حال برنامهریزی هستند. اروپا به کانون شیوع ویروس کرونا تبدیل شده و تاکنون بیش از یک میلیون نفر به این ویروس مبتلا و بالغ بر ۱۰۰ هزار نفر جان باخته‌اند.
از زمان شیوع این بیماری، دولت‌های اروپایی با اعمال شرایط قرنطینه، مدارس و کسب‌وکارها را تعطیل کرده و مردم را خانه نشین کردند.
وضعیت در سایر کشورهای جهان هم دست کمی از اروپا نداشت و بر همین اساس صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی کرده که اقتصاد جهانی تا سال ۲۰۲۰ میلادی ۳ درصد بر اثر همه گیری کرونا کوچک خواهد شد. وضعیتی که از نظر کارشناسان حوزه اقتصاد به مراتب وخیم‌تر از بحران مالی سال‌های ۹-۲۰۰۸ توصیف شده است.
این سازمان در گزارش "چشم‌انداز اقتصادی ۲۰۲۰" بهبود "جزئی" را در سال آینده میلادی پیش‌بینی کرده که در آن نرخ رشد اقتصادی جهان را ۵/۸ درصد تخمین زده؛ البته گفته شده این پیش‌بینی عدم قطعیت "بسیار بالایی" دارد و بسته به وضعیت بوجود آمده بر اثر کووید ۱۹ ممکن است نتایج بسیار بدتر هم باشد.
این نهاد گفته است که کسادی سال جاری از زمان رکود بزرگ دهه ۱۹۳۰ سابقه نخواهد داشت و افزوده است که این بیماری فراگیر دنیا را "دچار بحرانی بی‌شباهت به هر بحران دیگر کرده است. " این نهاد افزوده است که طولانی شدن دوره شیوع این بیماری آزمونی برای توانایی دولت ها و بانک های مرکزی برای کنترل بحران است.
اروپایی‌هایی که به لحاظ اقتصادی به شدت تحت فشار قرار دارند، با مشاهده کاهش اندک آمار ابتلا به کرونا و به امید نجات اقتصاد ملی، به فکر عبور از شرایط قرنطینه افتاده و در این زمینه گام‌هایی را برداشته اند.
سازمان جهانی بهداشت پیشنهاد کرده کشورها برای عبور از شرایط قرنطینه باید شش شرط را مد نظر قرار دهند: الف) شیوع کووید-۱۹ تحت کنترل باشد، ب) دستگاه‌های بهداشتی باید ظرفیت لازم را برای شناسایی، تشخیص و قرنطینه بیماران داشته باشند، ج) احتمال شیوع دوباره کرونا باید به حداقل برسد، د) مدارس و محیط‌های کار تدابیر پیشگیرانه داشته باشند و هـ) جوامع آمادگی پذیرش برخی اصلاحات مانند رعایت فاصله ایمنی را داشته باشند.
تدروس آدهانوم مدیرکل سازمان جهانی بهداشت در توئیتر نوشته است: یکی از چیزهایی که ما در ماه‌های گذشته آموختیم این بوده که هرچه بیماران مبتلا به کرونا سریع‌تر شناسایی، آزمایش و قرنطینه شوند، کار برای شیوع این ویروس سخت‌تر و دشوارتر می‌شود. این اصل باعث نجات جان انسان‌های بیشتر و کاهش پیادهای اقتصادی همه‌گیری کرونا می‌شود.
در این رابطه نگاهی انداخته‌ایم به برنامه برخی کشورهای اروپایی برای عبور از شرایط قرنطینه:
ایتالیا
این کشور که میزبان دست کم ۱۶۵ هزار بیمار مبتلا به کروناست و بعد از آمریکا بیشترین میزان جان باختگان را ثبت کرده از ۱۶ آوریل گذشته (۲۸ فروردین) شروع به کاهش برخی محدودیت‌های قرنطینه کرد.
ایتالیا اولین کشوری بود که مقررات منع رفت‌وآمد را در اروپا وضع کرد اما به تدریج شاهد کاهش آمار مبتلایان به کووید-۱۹ است.
دولت به برخی کسب‌وکارها مانند کتابفروشی و پوشاک بچه‌گانه فروشی اجازه داده تا به شرطی که مشتریان از ماسک صورت و دست‌کش استفاده کنند بازگشایی شوند. همچنین به آنها توصیه شده که رعایت فاصله ایمنی را اعمال کرده و هر دو روز یکبار فروشگاه خود را ضدعفونی کنند. سایر مقررات قرنطینه نیز دست کم تا ۳ «می» (۱۴ اردیبهشت) پا برجا می‌ماند.
دولت ایتالیا درباره علت رفع محدودیت برای برخی از کسب‌وکارها توضیحی ارائه نداده اما چندی پیش وزیر فرهنگ این کشور این‌گونه بیان کرد که کتاب باید در دوران قرنطینه جز اقلام ضروری تلقی شود. البته شهرستان‌ها نیز زمان دیرتری را برای رفع محدودیت‌ها در نظر گرفته‌اند تا مقدمات کار را فراهم کنند.
فرانسه
دولت این کشور شرایط قرنطینه را بمدت ۴ هفته دیگر تمدید اما اعلام کرده که در نظر دارد تا از ۱۱ «می» (۲۲ اردیبهشت) مدارس را با احتیاط بازگشایی کند. البته رستوران‌ها، مراسم و برنامه‌های عمومی تا دو ماه دیگر همچنان ممنوع خواهد بود.
امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه ۱۳ آوریل گذشته (۲۵ فروردین) در سخنرانی تلویزیونی گفت: ۱۱ «می» (۲۲ اردیبهشت) فاز جدید کلید خواهد خورد و قوانین مطابق با نتایج بدست آمده تنظیم می شود. تاکنون بیش از ۱۵۰ هزار نفر در فرانسه به کرونا مبتلا شده و ۲۰ هزار نفر بر اثر این ویروس جان باخته‌اند.
مقررات منع رفت و آمد در این کشور از ۱۷ مارس (۲۷ اسفند) به اجرا درآمد و شهروندان تنها برای خرید مواد خوراکی، دارویی و ورزش روزانه قادر به خروج از خانه هستند. هر کس تخلف کند نیز مستوجب جریمه خواهد شد.
مکرون درباره علت گرایش دولت به رفع شرایط قرنطینه گفته بود؛ هنوز همه گیری کرونا در فرانسه مهار نشده اما امیدواری‌های جدیدی در حال ظهور است.
آلمان
آنگلا مرکل صدراعظم آلمان چهار هفته پس از اعمال شرایط ویژه در کشور، اعلام کرد که برخی محدودیت‌ها از ۲۰ آوریل (یکم اردیبهشت) برداشته خواهد شد. دانش‌آموزان از ۴ «می» (۱۵ اردیبهشت) به تدریج به مدارس خود بازگشته و برخی فروشگاه‌ها به‌شرط رعایت فاصله ایمنی بازگشایی خواهند شد. با این حال تجمعات تا اواخر تابستان همچنان در این کشور ممنوع خواهد بود.
مرکل هفته گذشته به خبرنگاران گفته بود: باید خیلی با احتیاط گام برداریم. آلمان روی یخ نازک حرکت می‌کند و هر آن ممکن است شکسته شود. صدراعظم آلمان همچنین به شهروندان این کشور توصیه کرد تا در اماکن عمومی از ماسک صورت استفاده کنند.
آمار مرگ و میر در آلمان بر اثر ویروس کرونا یک چهار سایر کشورهای اروپایی است. این دستاورد به لطف آزمایش‌های گسترده غربالگری، شناسایی و قرنطینه به موقع مبتلایان به کروناست. آخرین آمار تا زمان انتشار این خبر حاکی است که تاکنون ۴ هزار و ۸۶۲ نفر جان خود را در این کشور از دست داده‌اند.
اسپانیا
کشوری که از نظر تعداد مبتلایان صدر نشین فهرست کشورهای اروپایی است این هفته با رفع برخی محدودیت‌ها، ۳۰۰ هزار شاغل را در مادرید راهی محل کار کرد. اسپانیا دومین کشور میزبان مبتلایان به کرونا در جهان است و از نرخ نسبتا بالای ۱۰.۱ درصد آمار مرگ و میر برخوردار است.
مسئولین این کشور با این حال به برخی مشاغل از جمله ساخت و ساز اجازه دادند تا با رعایت نکات بهداشتی به محل کار بازگردند. با این حال رستوران‌ها، کلوپ‌های شبانه و اماکن عمومی همچنان تعطیل می ماند.
وزیر بهداشت اسپانیا ۱۳ آوریل (۲۵ فروردین) گذشته گفته بود که این کشور هنوز وارد مرحله رفع شرایط ویژه نشده، بلکه محدودیت‌ها برای برخی صنایع کاهش پیدا کرده است. با این حال همین مقدار تخفیف هم با انتقاد مقام‌های محلی کاتالان قرار گرفته و آن را اقدامی «بی مسئولانه» خوانده‌اند.
براساس اعلام دولت، شرایط ویژه تا ۲۶ آوریل (۷ اردیبهشت) اجرا شده و به احتمال زیاد تمدید شود. هم‌زمان پلیس، کار توزیع بیش از ۱۰ میلیون ماسک صورت را برای استفاده افراد شاغل آغاز کرده است.
اتریش
مراکز کشاورزی و برخی فروشگاه‌های کوچک در این کشور بازگشایی شده اما مشتریان باید فاصله ایمنی را حفظ کرده و ماسک صورت استفاده کنند. اتریش پس از ایتالیا دومین کشور اروپایی بود که قوانین منع رفت و آمد را به اجرا گذاشت و اینک اولین کشور اروپایی است که برخی محدودیت‌ها را برداشته است.
دولت با اشاره به اینکه منحنی ابتلا به کرونا در کشور صاف شده می‌گوید که محدودیت‌ها به تدریج برداشته خواهد شد. وزیر اقتصاد اتریش در سخنانی اعلام کرد: تجربه در سایر کشورهایی که در مدیریت کرونا موفق عمل کردند به ما آموخته که برای عبور از شرایط قرنطینه آهسته گام برداریم.
دانمارک
دولت این کشور با کاهش بیش از حد انتظار آمار مرگ و میر بر اثر کرونا برخی محدودیت‌ها را کاهش داده است. بر همین اساس دانش‌آموزان به مدارس بازگشته و برخی کلیساها برای عید پاک مسیحی مراسم برگزار کردند. با این حال تشکیل تجمعات تا پایان تابستان همچنان لغو شده است.
جمهوری چک
با شیوع ویروس کرونا در اروپا، دولت چک با اعلام وضعیت اضطراری یکی از شدیدترین شرایط قرنطینه را از ۱۴ مارس (۲۴ اسفند) در کشور وضع کرد، از جمله اینکه از شهروندان خواست تا هنگام خروج از منزل صورت خود را بپوشانند.
با این حال دولت در حال کاهش محدودیت‌هاست و احتمال می‌رود که از ۲۵ می (۵ خرداد) رستوران‌ها، کلوپ‌های شبانه، آرایشگاه‌ها و به طور کلی اماکن عمومی بازگشایی شود.
انگلستان
دولت این کشور پس از به کارگیری سیاست بدنام ایمنی گله‌ای و افزایش آمار ابتلا به کرونا، ۴ فروردین با اعلام وضعیت اضطراری مقررات منع رفت و آمد را به اجرا گذاشت. ۴ روز بعد نخست وزیر انگلیس به عنوان اولین مقام اجرایی جهان به این ویروس مبتلا شد و همچنان دوران نقاهت را پشت سر می‌گذارد.
کمبود تجهیزات پزشکی و محافظتی در بیمارستان‌های انگلیس بحران ساز شده و پزشکان این کشور تهدید کرده‌اند که اگر نیاز بهداشتی آنها تامین نشود دست از کار می‌کشند.
انگلیس همچنان دوره پیک (اوج) ابتلا را پشت سر می‌گذارد و بر همین اساس دومینیک راب وزیر امور خارجه و جانشین بوریس جانسون پنجشنبه هفته گذشته (۲۸ فروردین) اعلام کرد که شرایط قرنطینه تا سه هفته دیگر ادامه پیدا می‌کند.
نشریه ساندی تایمز یکشنبه گذشته گزارش داد که اعضای دولت، طرحی را برای عبور از شرایط قرنطینه در سه فاز مختلف آماده کرده‌اند که براساس آن مدارس و برخی فروشگاه‌ها با حفظ رعایت فاصله ایمنی تا سه هفته دیگر بازگشایی خواهند شد.
با این حال نخست‌وزیر انگلیس ضمن مخالفت با عبور شباب‌زده از شرایط قرنطینه در این کشور، نسبت به موج جدید همه‌گیری کرونا (کووید-۱۹) هشدار داد و اعلام کرد که اولویت دولت ترمیم کشور پس از عبور از اوج همه‌گیری کرونا و بازگشت به شرایط عادی است.
این در حالی است که نتیجه ارزیابی‌ها و برآورد بیشتر موسسه‌های داده‌پژوه در انگلیس نشان می‌دهد، اقتصاد این کشور ضمن از دست دادن یک سوم قدرت خود در سه ماهه دوم سال جاری میلادی به دلیل همه‌گیری ویروس کرونا، بیشترین میزان کسری بودجه را پس از پایان جنگ جهانی دوم تجربه خواهد کرد.
نهاد ناظر بر عملکرد مالی انگلیس موسوم به «دفتر مسئول بودجه» امروز (سه‌شنبه ۲۶ فروردین) در گزارشی پیش‌بینی کرد، ۳۵ درصد رشد اقتصادی این کشور تا ژوئن(خرداد/تیر) امسال سقوط خواهد کرد.
میزان استغراض دولت انگلیس نیز از ۲۱۸ میلیارد به ۲۷۳ میلیارد پوند(۱۴ درصد تولید ناخالص داخلی این کشور) خواهد رسید که بیشترین میزان کسری بودجه پس از پایان جنگ جهانی دوم به شمار می‌رود.