"جک راسمس" استاد اقتصاد کالج سینت مری در کالیفرنیا روز شنبه در گفتوگوی اختصاصی با ایرنا پیامدهای سقوط قیمت نفت خام و ورشکستگی شرکتهای نفت آمریکایی را بزرگ دانست و افزود: عدم تناسب عرضه و تقاضا به گونهای بوده است که با وجود کاهش عرضه، قیمتها در سراشیبی است.
وی درباره وضعیت میان مدت اقتصاد آمریکا هم اظهار کرد: دو نظر وجود دارد. یکی اینکه تا تابستان اقتصاد کشور به مرحله عادی باز خواهد گشت. حالت دیگر این است که وضع بینابینی شود و تا حدودی از این ضربه خارج شود. در هر حال، برنامه ترامپ این است که با ارئه یک کمک مالی ویژه تازه، شرکتهای نفتی آمریکایی را از خطر ورشکستگی برهاند.
این اقتصاددان ادامه داد: دولت قرار است اوراق قرضه این شرکتهای تولید نفت صخرهای را خرید و پشتیبانی کند. این شرکتها به دلیل وامهایی که گرفته بودند، به شدت در تلاش بودند تا با افزایش تولید خود، این وامها را باز گردانند.
بحران نفت شیل آمریکا
به باور دکتر راسمس، فناوری انقلابی تولید نفت صخرهای در ایالات متحده، نه تنها کاهش هزینه تولید نفت را در پی داشته، بلکه قیمت نفت را نیز کاهش داده است.
این استاد اقتصاد ادامه داد: آنها برای تامین مالی اکتشاف و استخراج، وامهای کلانی گرفتهاند. بنابراین آنها باید نفت بیشتری تولید کنند و به فروش برسانند تا هزینههای سرمایه گذاری برای این فناوریهای جدید را پرداخت کنند.
راسمس خاطرنشان کرد: اساس مشکل این است که شرکتهای استخراج نفت صخرهای در آمریکا دست به چنان افزایش تولیدی زدهاند که آمریکا را به بزرگترین تولید کننده نفت جهان تبدیل و به طور کلی روند بلند مدت جهانی عرضه و تقاضا را مختل کرده است.
وی با پیشبینی کاهش تولید نفت آمریکا گفت: پیامدهای آن بیکاری گسترده در بخش نفت است. این بخش در سالهای گذشته منشا افزایش درآمد و اشتغال بود که با وضعیت ایجاد شده، همه این دستاوردها بر باد رفت.
بحران بخش مالی و بانکی
ایرنا پرسید با توجه به بدهی هنگفت شرکتهای تولید نفت صخرهای به بانکهای آمریکا، ورشکستگی آنها چه تاثیری بر بخش مالی کشور خواهد داشت؟
این استاد دانشگاه پاسخ داد: بخش مالی از چندین جهت دچار ضربه شده و این اوراق قرضه نیز بر آن سربار خواهد شد. ادامه این روند به باور من بحران مالی و ورشکستگی در بخشهای مختلف را به همراه خواهد داشت. نه تنها ورشکستگی در بخش انرژی بلکه در بخشهای خرده فروشی و دیگر بخشها زیاد خواهد شد.
راسمس با اشاره به تزریق چند تریلیون دلار به بازار برای مهار بحران اقتصادی در آمریکا، گفت: مساله اینجاست که هیچ کسی نمیداند این تزریق مالی تا چه اندازه توان برقرای ثبات مالی را خواهد داشت. به نظرم هر چقدر پمپاژ پول زیاد شود، بیثباتی هم بالا میرود.
وی افزود: در اساس ممکن است پول هنگفتی را به بازار سرازیر کنند، اما لزوما این نقدینگی وارد مجرای بانکی نخواهد شد. اگر هم بشود، لزوما به معنای این نیست که تقاضا برای وام و نقدینگی در آن باشد.
این اقتصاددان آمریکایی ادامه داد: به دلیل این عدم اطمینان و نگرانی از شکاف در بخش مالی، دولت میخواهد که کسب و کارها زودتر باز شود، ولو اینکه به قیمت مرگ افراد تمام شود.
خط و نشان سعودی برای نفت آمریکا
راسمس در پاسخ به اینکه سمت و سوی روابط آمریکا و عربستان چگونه خواهد بود، گفت: من فکر میکنم محمد بن سلمان نه به دلیل درگیری با روسیه، بلکه به دلیل ورشکسته کردن شرکتهای نفت آمریکایی، بازار را از نفت اشباع کرد. او میخواهد شرکتهای نفت شیل آمریکا را ورشکسته و از بازار خارج کند تا در بلند مدت تهدیدی برای عربستان نباشند.
استاد اقتصاد کالج سینت مری در کالیفرنیا تصریح کرد: امروز در خبرها دیدم که 40 میلیون بشکه نفت عربستان در راه آمریکاست. این دیوانگی است. به دلیل نفت عربستان، بخشی از هیات حاکمه آمریکا دچار ضرر و زیان شده است. سناتور اوکلاهاما از سیاست عربستان انتقاد کرده و وضع کنونی را زیر سوال برده است.
راسمس افزود: اما باید گفت که شکافی در درون طبقه حاکم در آمریکا بر سر عربستان وجود دارد. شرکتهای تولید سلاح بطور مثال از ادامه رابطه و همکاری با سعودیها سود میبرند. ترامپ نیز منافع شخصی در رابطه با عربستان دارد و روابط مالی پنهانی با سران آن رژیم برقرار کرده است.
وی خاطرنشان کرد: به نظرم چشمداشت مالی او به ورای دوره ریاست جمهوریش هم خواهد رفت. تا زمانی که ترامپ در قدرت است، بعید خواهد بود که او شمشیر را علیه عربستان از رو ببندد.