پایگاه خبری فورم شرق آسیا در مقاله ای نوشته "الکس رائوز" کارشناس دانشگاه ملی استرالیا و "آدام تریگز" مدیر تحقیقات دفتر آسیایی تحقیقات اقتصادی آورده است: آسیا همراه با نظام چندجانبه جهانی سقوط خواهد کرد مگر اینکه هم اکنون برای دفاع از خود وارد میدان شود.
در ادامه این مقاله آمده است: شیوع جهانی کرونا (کووید-19) آزمایشی برای نظام چندجانبه است البته آزمایشی که در بد موقعی به میان آمده است. نظام چندجانبه برای باز نگاه داشتن زنجیره های تامین ، عرضه آزادانه اقلام پزشکی ، مقاومت دربرابر حمایت گرایی تجاری ، برخورد با پیامدهای بین المللی اقتصادی و مالی و همچنین هماهنگ سازی کمک های مالی به کشورهای نیازمند از اهمیت حیاتی برخوردار است.
نویسندگان این مقاله با بیان اینکه نظام چندجانبه هیچگاه تا این اندازه ضعیف نبوده است، خاطرنشان می کنند احیای چندجانبه گرایی برای برخورد با این چالشها نیازمند منبع جدیدی از رهبری نیرومند خواهد بود. کدام کشورها بیشترین انگیزه را برای فراهم کردن چنین رهبریتی دارند؟ کدام کشورها بیشترین سود را از نظام چندجانبه می برند؟ و کدام کشورها بیشترین زیان را از افول این نظام خواهند دید؟ اینها پرسشهایی است که ما در یک تحقیق اخیر مورد بررسی قرار داده ایم.
سالهای دهه 2010 مقطع زیانباری برای نظام چندجانبه جهانی بود. ایالات متحده آمریکا از پیمان آب و هوایی پاریس خارج شد. جنگهای تجاری و فناوری موجب تضعیف اقتصاد جهانی شد و نهاد حل اختلاف سازمان تجارت جهانی نیز تعطیل و واکنشها در برابر جهانی سازی تشدید شد. کمتر از نیمی از پاسخ دهندگان نظرسنجی ها در آمریکا ، انگلیس و فرانسه اعتقاد داشتند که جهانی سازی تاثیرات مثبتی داشته است.
مجامع چندجانبه مهم این دهه را در حالی به پایان بردند که با چالشهای عمیقی رو به رو بودند: پیشرفت در زمینه یکپارچگی اروپایی آهسته است و صندوق بین المللی پول همچنان به طرز خطرناکی با کمبود منابع مالی برای برخورد با شوکهای اقتصادی و مالی مواجه است. ساختارهای اداری و رهبری بسیاری از موسسات (جهانی) با واقعیتهای جهانی بیگانه شده و ارزش سازمان "ناتو" و سایر ائتلافهای نظامی بلندمدت مورد پرسش و تردید واقع شده است.
تمام کشورهای جهان از نظام چندجانبه سود می برند اما برخی کشورها بیشتر از دیگران سود می برند. گروه بیست (جی 20) مورد مفیدی در این زمینه است. گروه بیست که مجمع مهمی برای همکاری اقتصادی بین المللی است تا حد زیادی در اجرای تعهدات خود موفق بوده است. تعهدات این مجمع جهانی مزایای اقتصادی و حمایت های سیاسی مهمی ارائه می دهد که موجب شد کشورها بتوانند اقداماتی انجام دهند که بدون این حمایتها قادر به انجام آنها نبودند. نتایج بررسی ها نشان می دهد که کشورهای آسیایی بیشترین سودهای اقتصادی و سیاسی را از تعهدات گروه بیست برده اند و هم از این رو این کشورها انگیزه زیادی برای نشان دادن رهبری در محافظت و ارتقای گروه بیست و بطور کلی نظام چندجانبه دارند.
الگوهای بررسی نشان میدهد که سودبرندگان اصلی مشوق مالی هماهنگ شده ، اقتصاددهای جی-20 در آسیا و بخصوص کره جنوبی ، استرالیا ، اندونزی و هند هستند.
اصلاحات ساختاری برای تجدیدساختار اقتصاد جهانی پس از کرونا ضروری خواهد بود. مدل بررسی ما نشان می دهد زمانی که اقدامات کشورها هماهنگ شود ، اصلاحات ساختاری تا حد زیادی به نفع کشورهای آسیایی عضو گروه بیست است . اگر کشوری به تنهایی اقدام به اصلاحات کند شاهد افزایش تولید داخلی خواهد بود که مقداری از به علت افزایش تقاضا برای صادرات ، به کشورهای دیگر سرریز خواهد کرد. اما با اصلاحات هماهنگ شده ، آن کشور مزایای افزایش تولید داخلی را تجربه می کند و از سرریز مثبت افزایش تولید سایر اقتصادهای گروه-20 سود خواهد برد. بررسیها نشان می دهد که تولید ناخالص داخلی گروه-20 در نتیجه اصلاحات ساختاری هماهنگ شده 2.5 درصد بیشتر خواهد بود.
کشورها همچنین از تعهدات گروه-20 مزایای سیاسی مهمی هم می برند. گروه-20 پوشش سیاسی مناسبی به سیاستگذاران برای مطرح کردن اصلاحات مهم در داخل کشورهای خود می دهد و همچنین به ایجاد شبکه ها و روابطی بین کشورها و سیاستگذاران کمک می کند و یک گفت وگوی جهانی درباره موضوعات مهم و بهترین روش پرداختن به آنهاد ایجاد می کند. این هماهنگیها نگرانیها در خصوص احتمال تک تازی دیگر کشورها را از بین می برد و اعتبار سیاستها را تقویت می کند. گروه-20 نقشی حیاتی در بالا بردن استانداردها و ایجاد معیارها بهتر ایفا می کند.
این مزایای سیاسی نیز تا حد زیادی نصیب اقتصادهای آسیای می شود. مسئولان سیاست گذاری در کشورهای گروه-20 در پاسخ به این سوال که آیا تعهدات این گروه مزایای سیاسی داخلی هم دارد ، رهبران 15 کشور از اعضای گروه بیست پاسخ مثبت دادند اما هنگامی که کشورهای عضو به آسیایی و غیرآسیایی تقسیم شدند ، سیاست گذاران در 100 درصد کشورهای آسیایی عضو گروه-20 گفتند که تعهدات این گروه مزایای سیاسی دارد در حالی که 64 درصد از کشورهای غیرآسیایی به این سوال پاسخ مثبت دادند.
در این حال شیوع جهانی کرونا هرچند آشفتگی هایی ایجاد کرده اما در عین حال برخی فرصتها را نیز ایجاد کرده است. با توجه به ناامیدی و سرخوردگی عمومی از نهادهای چندجانبه در غرب ، کشورهای آسیایی این فرصت را دارند تا به عنوان رهبران جهانی سر بر آورند.
آسیا می تواند در زمینه حمایت از توافقهای تجاری مانند "مشارکت اقتصادی فراگیر منطقه ای" (RCEP) رهبری نشان دهد و همچنین برای اصلاحات در سازمان تجارت جهانی و صندوق بین المللی پول فشار وارد کند و برای تقویت شبکه ایمنی مالی جهانی اقدام کند و به مشکل تفرقه و چندپارگی در ساختار حکمرانی جهانی در زمینه های توسعه ، انرژی ، آب وهوا و محیط زیست بپردازد.
پرسش این است که آیا آسیا اکنون می تواند این انگیزه ها را بازشناسد و رهبری خود را در زمینه محافظت و ارتقای گروه-20 و نظام چندجانبه به اثبات برساند.
گروه 20 یک مجمع بین المللی از دولتها و روسای بانکهای مرکزی از 19 کشور و اتحادیه اروپا است که در سال 1999 با هدف بحث درباره سیاستهای مربوط به ثبات مالی جهانی تاسیس شد. کشورهای استرالیا ، هند ، اندونزی ، ژاپن ، کره جنوبی ، چین ، عربستان ، آمریکا ، کانادا ، روسیه ، آفریقای جنوبی ، ترکیه ، فرانسه ، آلمان ، ایتالیا ، انگلیس ، آرژانتین ، برزیل و مکزیک اعضای این گروه هستند.