«دیاکو حسینی» روز دوشنبه در گفتوگو با خبرنگار سیاسی ایرنا، درباره با راهبرد سیاست خارجی ایران در دوران کرونا گفت: فهم اینکه ایران در دوران کرونا در عرصه سیاست خارجی چه راهبردی را دنبال کند، مستلزم داشتن تصویر روشنی از جهان دچار کرونا شده و همهگیری این ویروس است. ایران هم مانند بسیاری از کشورها در حال سنجیدن تغییرات جهانی بر اثر کرونا است و البته این تصویر، کاملا روشن نبوده و وضعیت بیابهامی نیست.
وی با بیان اینکه حدس میزنم اولین پیامد این همهگیری به خود مشغول شدن کشورها است، اظهار داشت: از ویژگی بارز این دوران، فقدان رهبری بینالمللی برای هماهنگی در مقابله با ویروس کرونا است. این مسئله چارهای نمیگذارد که کشورها برای مقابله با کرونا، ابتکارات منطقهای را برای ایجاد همکاریهایی در سطح خرد جهت مقابله با کرونا دنبال کنند تا محیط پیرامونی خود را از این ویروس عاری کنند.
تثبیت کشمکشهای منطقهای به سمت صلح بعنوان اولویت دستگاه دیپلماسی
این کارشناس ارشد مسائل سیاست خارجی با ضروری دانستن همکاریهای منطقهای تصریح کرد: دنبال کردن ابتکارات منطقهای برای مقابله با کرونا موجب شکلگیری نظمی جدید یا دستکم هماهنگیهای جدیدتری در عرصه منطقهای میشود بنابراین اولین اولویت دستگاه دیپلماسی باید منطقه و تثبیت کشمکشهای منطقهای به سمت صلح باشد.
حسینی ادامه داد: تداوم مناقشات، انرژی کشورها را از جمله ایران به بیرون معطوف میکند و از توان داخلی آنها برای مقابله با کرونا میکاهد و نمیگذارد آنها با تمام توان و دقت به مقابله با این ویروس بپردازند.
همسایگان بیش از هر زمانی به ما نزدیکتر هستند
وی با اشاره به تحریمهای آمریکا علیه ایران خاطرنشان کرد: اولویت بعدی دستگاه دیپلماسی باید در جهت برملا کردن آثار و تبعات تحریمها باشد. ما باید این آگاهیبخشی و اطلاعرسانی را در عرصه بینالمللی ایجاد کنیم که تحریمهای آمریکا چه آسیبها و اثراتی بر روند مقابله با کرونا و همچنین شهروندان وارد کرده که متعاقبا بر روند همکاریهای بینالمللی در این مبارزه هم اثر گذاشته است.
مدیر برنامه مطالعات جهانی مرکز بررسیهای استراتژیک ریاستجمهوری درباره اقدامات ایران برای ایجاد ابتکارات منطقهای ابراز داشت: بخشی از دیپلماسی ایران و مشخصا تماسهای تلفنی رییسجمهور و وزیر امور خارجه بر همین فهم منطبق است چرا که همسایههای ما بیش از هر زمانی به ما نزدیکتر، موثرتر و اثرپذیرتر هستند زیرا کرونا ویروسی است که حد و مرزی را نمیشناسد، مرزهای جغرافیایی را زیرپا میگذارد و شیوع آن در یک کشور میتواند مابقی کشورهای منطقه را هم تحتتاثیر قرار دهد.
باید ایمنی منطقهای را در مقابله با کرونا افزایش دهیم
حسینی افزود: این تحت تاثیر قرار دادن فقط بعد بهداشتی و درمانی ندارد بلکه بر امنیت منطقهای و همچنین تعاملات و همکاریهای اقتصادی هم تاثیر میگذارد باید ایمنی منطقهای را در مقابله با کرونا افزایش دهیم که این مسئله بدون افزایش تعاملات منطقهای ممکن نیست.
وی در پاسخ به این سوال که در حالی که دولت ترامپ به هیچ اصولی پایبند نیست، به کارگیری کمپین رفع تحریمها تا چه اندازه میتواند مثمرثمر باشد، بیان کرد: دولت ترامپ نشان داده به اخلاقیات بینالمللی و هیچ اصلی - که آنها را به صورت عرفی سراغ داشتیم و حداقلی از آنها ولو به صورت ظاهری در دولتهای پیشین آمریکا وجود داشت – پایبند نیست و به آنها بی اعتناست.
رفتار آمریکا میتواند الگوی رفتاری علیه سایر کشورها شود
این کارشناس ارشد مسائل استراتژیک با بیان اینکه ترامپ توجهی به قدرت نرم آمریکا ندارد و به یکجانبهگرایی و زور متوسل شده است، یادآور شد: این اطلاعرسانی و آگاهیبخشی ممکن است منجر به لغو تحریمها منجر نشود اما میتواند به یک مطالبه در عرصه جهانی و حتی داخلی در آمریکا تبدیل شود هرچند که باید توقع داشته باشیم که دولت آمریکا به این مطالبه بیتوجه باشد.
حسینی با اشاره به ضرورت آگاهیبخشی جهانی از اثرات تحریمها عنوان کرد: با وجود ناامیدی از دولت ترامپ، میتوان این نکته را به جامعه جهانی یادآوری کرد که رفتارهای دولت آمریکا چه پیامدهایی را بر مردم ایران تحمیل کرده و این آمریکا است که با توسل به زور و توان اقتصادی و همچنین جایگاهش در نهادهای بینالمللی میتواند به الگویی رفتاری علیه سایر کشورها تبدیل شود.
در مورد روابط ایران و چین اغراق میشود
وی اضافه کرد: این آگاهیبخشی میتواند برای ایران در آینده مفید باشد. حداقل آن، این است که اجماع جهانی در محکومیت آمریکا را همچنان حفظ میکند هرچند که در کوتاهمدت منجر به تغییر رفتار آمریکا نمیشود.
مدیر برنامه مطالعات جهانی مرکز بررسیهای استراتژیک ریاستجمهوری درباره مناسبات ایران و چین در دوران پساکرونا هم گفت: در مورد روابط ایران و چین اغراقهایی میشود که از حقیقت به دور است. چینیها امروزه کمترین خرید نفت را از ایران در ۲۰ سال اخیر دارند که به خاطر فشارهای آمریکا و تبعیت از تحریمهای ایالات متحده است. آنها در دیپلماسی عمومی هرچند شکیلتر رفتار میکنند اما در دیپلماسی رسمی کمتر از اروپاییها از تحریمهای آمریکا تبعیت نمیکنند.
تفاوت عمدهای میان چین و اروپا وجود ندارد
حسینی با بیان اینکه مناسبات اقتصادی تهران و پکن تحت تاثیر تحریمهای واشنگتن قرار گرفته است، اظهار داشت: ایران باید ضمن متقاعد کردن چین به عدم پیروی از تحریمهای آمریکا، باید مناسباتش را با این کشور هم حفظ کند، همانطور که روابطش را با اروپاییها را هم باید حفظ کند.
وی ادامه داد: در مورد تحریمها، تفاوت عمدهای میان چین و اروپا وجود ندارد بنابراین باید این کلیشه از بین برود که چین روابطش را با آمریکا به خاطر ایران قربانی میکند.