ایلام - ایرنا - معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی ایلام گفت: بر اساس گزارشات سازمان بهداشت جهانی از میان یک هزار و ۷۰۹ عامل بیماری‌زا، ۸۳۲ بیماری قابل انتقال و مشترک انسان و حیوان (زئونوز) شناخته شده است.

دکتر جمیل صادقی‌فر روز سه‌شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوان از نظر بهداشت عمومی اهمیت بسزایی دارد و می‌توان گفت ۴۹ درصد بیماری‌های عفونی، قابل انتقال بین انسان و حیوان هستند.

وی افزود: مهمترین راه پیشگیری از بیماری‌های زئونوز، افزایش آگاهی مردم درخصوص این بیماری‌ها از طریق آموزش راه‌های ابتلا، روش‌های پیشگیری، علایم بیماری و درمان است. ژ

صادقی‌فر یادآور شد: بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان شامل گروه وسیعی از بیماری‌های ویروسی، قارچی، انگلی و باکتریال می‌شود که کنترل آن‌ها بدلیل تنوع، قدرت همه‌گیری، عوارض و مرگ‌آوری و وجود ناقل حیوانی از اهمیت بسیاری برخودار است.

۷۳ درصد بیماری‌های نوپدید از حیوانات به انسان منتقل می‌شوند

وی با بیان اینکه به دلیل استفاده‌های مکرر از فرآورده‌های دامی احتمال ابتلا به بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوان بالاست، تاکید کرد: از میان ۱۵۶ بیماری نوپدید شناخته شده در انسان، ۱۱۴ مورد آن معادل ۷۳ درصد از حیوانات به انسان منتقل می‌شود.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی ایلام گفت: مهمترین بیماری‌های مشترک انسان و حیوان لیشمانیوزها (سالک و کالاآزار)، تب مالت، تب کریمه کنگو، تب دنگ، سیاه زخم، هاری و حیوان گزیدگی، لپتوسپیروزیس، کیست هیداتیک، مشمشه، توکسوپلاسموز و جنون گاوی است.

به گفته صادقی‌فر، بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوان بدلیل وجود مخازن و ناقلان و عوامل بیماری‌زای متعدد، دارای اهمیت است همچنین خطر انتقال بیمارستانی (تب خونریزی دهنده کریمه کنگو)، توانایی ایجاد اپیدمی(سالک، تب مالت)، وجود عوامل ایجاد کننده مختلف، تظاهرات بالینی متعدد و مرگ و میر ۱۰۰ درصدی در برخی موارد مانند هاری و سیاه زخم ریوی ضرورت توجه به این بیماری‌ها را افزایش می‌دهد.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی ایلام اضافه کرد: استفاده روزانه و گسترده از فرآورده‌های دامی، توانایی آلودگی در گونه‌های مختلف حیوانات، سهولت تماس با دام‌ها و سایر حیوانات، ایجاد عفونت‌های مزمن و بدون علامت در حیوانات، آلودگی وسیع حیوانات اهلی و وحشی، وجود بندپایان به عنوان ناقل و مخزن برخی از این بیماری‌ها و در دسترس نبودن واکسن قابل قبول برای پیشگیری از ابتلای موارد انسانی و حتی حیوانی از جمله مواردی است که باید در ارتباط با این بیماری‌ها به آنها توجه کرد.

تعدد میزبان‌ها، ناقلان و راه‌های انتقال مانع ریشه‌کنی بیماری‌های مشترک انسان و حیوان

صادقی‌فر افزود: ریشه‌کنی بیماری‌های مشترک انسان و حیوان دارای مشکلاتی از جمله تعدد میزبان‌ها (پرندگان و دام‌های اهلی و وحشی)، وفور ناقلان، تعدد راه‌های انتقال (آب، خاک، موجودات زنده و غذا )، هزینه بالای ریشه‌کنی و توانایی آلودگی در گونه‌های مختلف حیوانات است.

وی همچنین عوامل تشدید کننده خطر بیماری‌های زئونوز را جابجایی جمعیت‌های انسانی و حیوانی، تغییرات آب و هوایی، تغییرات محیطی، مواد غذایی، محصولات تهیه شده از حیوانات، نظام پیچیده تجارت بین‌المللی و استفاده از سموم و آنتی‌بیوتیک‌ها عنوان کرد.

افزایش آگاهی مردم مهمترین راه پیشگیری از بیماری‌های زئونوز

وی تاکید کرد: مهمترین راه پیشگیری از بیماری‌های زئونوز، افزایش آگاهی مردم درخصوص این بیماری‌ها از طریق آموزش، هماهنگی‌های برون بخشی منسجم، رعایت بهداشت فردی (خصوصا شستن دست‌ها)، چگونگی برخورد صحیح و حفاظت شده با حیوانات اهلی، چگونگی رعایت بهداشت فردی و غذایی در پروسه خرید، نگهداری و طبخ مواد غذایی(گوشت، لبنیات، سبزیجات )، چگونگی مواجهه با لاشه مشکوک حیوانات و رعایت احتیاطات استاندارد در رابطه با موارد مشکوک بیماری‌های واگیر است.

تب برفکی به ندرت در انسان دیده می‌شود/کنترل بیماری در حیوانات منوط به واکسیناسیون و محدودیت در خرید و فروش

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی ایلام به بیماری تب برفکی نیز اشاره کرد و گفت: این بیماری هر چند که جزو بیماری‌های زئونوز یا همان مشترک بین انسان و حیوانات است ولی به ندرت آن هم در افراد مرتبط با ضایعات دام‌های آلوده دیده شده است و فقط باعث ایجاد ضایعات تاول مانند در دست، پا و دهان می‌شود که نیاز به درمان خاصی ندارد و خود بخود بهبود می‌یابد.

صادقی‌فر افزود: تب برفکی یا بیماری دهان و پا یک بیماری عفونی و گاهی کشنده ویروسی است که موجب بیمار شدن حیوانات زوج سم از جمله گاو اهلی و خانواده گاوسانان می‌شود که در ابتدا به مدت ۲ تا سه روز تب شدید ایجاد کرده و متعاقبا تاول‌هایی در دهان و روی پا ظاهر می‌شود که ممکن است پاره شده و موجب لنگی حیوان شود.

وی تاکید کرد: این بیماری بسیار واگیردار است و قطرات آیروسل دفع شده از حیوان آلوده، تماس با تجهیزات دامداری، غذا، وسایل نقلیه و البسه آلوده و حیوانات شکارچی اهلی و وحشی موجب گسترش بیماری می‌شود.

وی با بیان اینکه این بیماری به عنوان طاعون صنعت دامداری محسوب می‌شود، افزود: کنترل بیماری منوط به واکسیناسیون، مراقبت شدید نقل و انتقال حیوانات، قرنطینه کردن حیوانات مبتلا، اعمال محدودیت در خرید و فروش حیوانات و گاهی معدوم کردن میلیون‌ها راس دام است.