هنگامی که «یائیر لاپید» رهبر حزب «یش عتید» دوم اسفند ماه ۱۳۹۷ دست خود را در دستهای «بنی گانتز» رهبر حزب «امنیت برای اسرائیل» گذاشت تا در قامت ائتلاف «کاحوللاوان» (آبیسفید) وارد رقابتهای مجلس رژیم صهیونیستی شود مهمترین هدف وی پایان دادن به دوران نخستوزیری نتانیاهو بود که کابینه وی سوم دیماه همان سال منحل شده بود.
یک سال بعد، سه دوره انتخابات کنست برگزار شد که در هفت دهه عمر رژیم صهیونیستی بیسابقه بود.
در انتخابات فروردین، شهریور و اسفند ۱۳۹۸ لاپید از گانتز حمایت کرد تا شاید وی را به جای نتانیاهو بنشاند.
در پی ناتوانی لیکود و احزاب همپیمانش برای کسب ۶۱ کرسی لازم، رهبر حزب ائتلافی کاحوللاوان توانست همراهی احزاب عرب و حزب «اسراییل؛ خانه ما» را به دست آورد و اسفند گذشته مجوز رییس رژیم صهیونیستی برای تشکیل کابینه را بگیرد اما یک موجود ذرهبینی همه تلاشها و صبوریهای لاپید و دوستان وی را بر باد فنا داد.
یش عتید؛ از آغاز تاکنون
«یش عتید» به معنای «آینده آنجاست» یک حزب سکولار میانهروست که در سال ۱۳۹۱ از سوی لاپید بنیان نهاده شد و در انتخابات سال بعد توانست با کسب ۱۹ کرسی کنست بالاتر از دیگر احزاب و بعد از حزب لیکود (استحکام) قرار گیرد.
در آن سال لاپید به عنوان مجری تلویزیونی و روزنامهنگار باسابقه، یک تازهوارد در دنیای سیاست به شمار میرفت که با پیچ و خمهای حکمرانی آشنایی چندانی نداشت اما در نخستین میدان جدی سیاسی نتیجهای فراتر از از حد انتظار به دست آورد و حتی همان دوره در صدر فهرست «بانفوذترین یهودیان جهان» جا خوش کرد.
آن زمان پیشنهاد یک ائتلاف پیش روی لاپید قرار گرفت؛ وی به نتانیاهو پیوست تا حد نصاب ۶۱ رای نمایندگان برای نخستوزیری «بیبی» تضمین شود؛ لاپید نیز به وزارت دارایی رسید.
با این همه، حضور وی در کابینه ائتلافی فقط یک سال دوام آورد و در پی بالا گرفتن اختلافها بر سر لایحه شناسایی رژیم صهیونیستی به عنوان دولت یهودی راهی باقی نماند؛ بجز برگزاری زودهنگام انتخابات.
انتخابات سال ۱۳۹۴ با سقوط یش عتید همراه بود. این حزب هشت کرسی کنست را از دست داد و با ۱۱ کرسی در جایگاه یکی از اقلیتهای اپوزیسیون نشست.
سرنوشت گانتز؛ رونوشت از پیشینه لاپید
با این پیشینه بود که وقتی سوم دی ماه ۱۳۹۷ کابینه نتانیاهو منحل و مقدمات انتخابات کنست گذاشته شد، لاپید سراغ رئیس پیشین ستاد مشترک ارتش رژیم صهیونیستی یعنی گانتز رفت تا برای کنار زدن بیبی، ائتلاف «کاحوللاوان» شکل بگیرد.
به نظر میرسید وی میخواهد خود را که یک پیشینه تلخ از ائتلاف با نتانیاهو داشت، پشت چهره جدید گانتز پنهان کند.
تلاشهای بیسرانجام رهبران لیکود و کاحوللاوان برای تشکیل کابینه سبب شد انتخابات فروردین و شهریورماه ۱۳۹۸ فقط به عمیقتر شدن بحران حاکمیتی بینجامد و تعیین تکلیف به انتخابات سوم منوط شود که دوازدهم اسفندماه برگزار شد.
با وجود کسب ۳۶ کرسی از سوی حزب لیکود، نتانیاهو نتوانست ۶۱ حامی در کنست بیابد اما رهبر کاحوللاوان با ۳۳ کرسی و جلب همراهی ائتلاف احزاب عرب (۱۶ کرسی) و حزب «اسراییل؛ خانه ما» (هفت کرسی) کلید تشکیل کابینه را در مشت خود دید.
با این همه، این بار ترس از کمتجربگی سیاسی سراغ گانتز آمد.
وی خود را در آستانه اداره شهرکهای صهیونیستنشین چندپارهای دید که در سراسر فلسطین اشغالی با معضل تازهای دست و پنجه نرم میکردند؛ همهگیری ویروس کرونا که تازه در آغاز راه بود.
مانورهای رسانهای نتانیاهو که تیرماه پارسال رکورد ۱۴ سال نخستوزیری را به نام خود ثبت کرد، از وی چهره تنها قهرمان مبارزه با کرونا را ایجاد کرد و سبب عقبنشینی گانتز شد.
رییس پیشین ستاد مشترک ارتش شعارها و قولهای خود درباره عبور از بیبی را پشت سر افکند و به یک وعده نصفه و نیمه برای ۱۸ ماه نخستوزیری چرخشی و البته ریاست کنست بسنده کرد؛ همان راهی که لاپید هفت سال پیش رفته و شکست خورده بود.
لاپید روزهای پایانی سال ۱۳۹۱ با «نفتالی بِنِت» رهبر حزب راستگرای «خانه یهود» متحد شده بود و به سبب ناتوانی نتانیاهو در جلب ۶۱ رای نمایندگان، میتوانست کابینه تشکیل دهد اما به سهمگیری از کابینه بسنده کرد و فرصت نادر کنار زدن نخستوزیر مغلوب را از دست داد.
تلخی همین شکست بود که لاپید را مقابل همپیمان انتخاباتی یک سال گذشته یعنی گانتز قرار داد.
وی به همراه ۱۷ نفر دیگر بویژه «موشه یعلون» رهبر حزب سکولار میانهرو «کولانو» از کاحوللاوان جدا شد.
یعلون که سال ها سمت وزارت جنگ را بر عهده داشت و عضو لیکود بود، در سال ۱۳۹۵ از کابینه کنار گذاشته شد و «آویگدور لیبرمن» جای او را گرفت. یعلون نیز لیکود را ترک کرد و به انتقامگیرنده جدی از نتانیاهو تبدیل شد.
البته لیبرمن نیز اکنون به صف مخالفان سرسخت نتانیاهو پیوسته که در آستانه هفتادسالگی است.
یعلون در سه دوره انتخابات یک سال گذشته به حزب رقیب یعنی کاحوللاوان پیوسته و از چهرههای شاخص آن بود اما پس از جدایی، به لاپید پیوست و حتی به عنوان عضو جدید یش عتید به ابراز نظر در رسانهها یا سخنرانی بین تظاهرکنندگان خشمگین از کابینه ائتلافی پرداخت.
از لشکرکشی خیابانی تا اقدام های قانونی
در هفتههای گذشته خیابانهای تلآویو بویژه میدان رابین چندین بار عرصه حضور هزاران معترض به ائتلاف نتانیاهو و گانتز مشهور به جنبش «پرچمهای سیاه» بود که با حضور و سخنرانی لاپید و یعلون از حزب یش عتید جدیتر شد.
به باور معترضان، کابینه موقت به ریاست بیبی نتوانسته است مهمترین خواستههای آنان مانند مشکلات اقتصادی و مالیاتی را حل کند و با وجود پروندههای جاری فساد و تبانی، خود را پشت همهگیری ویروس کرونا پنهان کرده است و از این شرایط و ترس همگانی از بیماری سوءاستفاده میکند.
ارائه بیش از ۹ هزار اصلاحیه درباره لایحه تشکیل کابینه در کنست به رهبری حزب یش عتید از دیگر اقدامهای مخالفان بیبی در مجلس است تا مانع تشکیل ائتلاف و تداوم نخستوزیری او شوند.
اگر لایحه تا نیمهشب پنجشنبه تصویب نشود، رژیم صهیونیستی باید برای برگزاری چهارمین انتخابات در ۱۵ ماه گذشته آماده شود.
به نظر میرسد مخالفان نتانیاهو به پرچمداری اعضای یش عتید- بیتوجه به هر گونه رای دادگاه عالی رژیم صهیونیستی در موافقت یا مخالفت با تشکیل کابینه ائتلافی- میکوشند از هر ابزاری بهره ببرند تا مانع تکرار تجربه هفت سال پیش شوند؛ تشکیل ائتلاف بیسرانجام... همانگونه که بر سر لاپید آمد و تداوم نخستوزیری نتانیاهو را سبب شد.