از ابتدای ظهور بیماری کووید ۱۹ برای همه آشکار بود که عامل اصلی گسترش این بیماری در پهنه جهان خطوط هوایی و بیش از همه پروازهای مسافری خواهند بود. همانطور که در اوایل قرن گذشته کشتی ها و صنعت دریانوردی مسؤول اصلی گسترش آنفولانزای اسپانیایی بودند.
به همین دلیل از همان آغاز کشورها کاهش و یا حتی توقف کامل پروازها به مناطق آلوده را در برنامه های مدیریت سلامتی خود گنجاندند. انگلیس و شهر لندن به طور خاص بیش از سایر نقاط اروپا در معرض این خطر قرار داشت. پیش از کاهش پروازها فرودگاه هیتروی لندن به تنهایی مقصد حدود ۶۰۰ پرواز در روز بود.
روزنامه مترو ۳۰ مارس (۱۱ فروردین) چاپ لندن نوشت؛ روزانه ۲۰ پرواز از آمریکا وارد انگلیس می شوند که مسافران آنها بدون هیچگونه بازرسی بهداشتی یا معاینه در زمینه آلودگی به کرونا وارد خاک انگلیس می شوند. این در حالی است که کشور از روز ۱۹ مارس (۲۹ اسفند) به طور کامل وارد فاز کاهش تماس اجتماعی شده و حتی تمام مدارس تعطیل شده بودند.
این روزنامه از اینکه به افراد دارای نشانه های بیماری فقط سفارش شده که در خانه «خود قرنطینگی» کنند ابراز شگفتی کرده است. در همین روزها کره جنوبی همه مسافران وارد شده به کشور را مجبور به رعایت یک قرنطینه ۱۴ روزه می کرد.
پس از اخطار وزیر خارجه انگلیس نسبت به سفر به چین، هواپیمایی این کشور «بریتیش ایرویز» روز ۲۹ ژانویه (۹ بهمن) اعلام کرد که پروازهای خود به سرزمین اصلی چین را معلق می کند.
اولین اخطار رسمی وزارت خارجه روز ۴ فوریه (۱۵ بهمن) منتشر شد. در این اخطاریه از شهروندان انگلیس خواسته شده بود از سفر غیرضروری به چین خودداری کنند. این اخطار به معنی توقف همه پروازها نبوده و بریتیش ایرویز نیز صدور بلیط های جدید را به تعلیق درآورد.
از آن زمان پروازهای خطوط هوایی چین و انگلیس برای انتقال دادن شهروندان خود به کشورهایشان برقرار بوده است. همچنین پروازها به هنگ کنگ مشمول این ممنوعیت نبوده اند. در ۲۴ آوریل توصیه وزارت خارجه عبارت بود از توقف «همه سفرها» به ایالت «هوبی». اما در مورد باقی سرزمین چین توصیه همان توقف سفرهای «غیرضروری» بود.
روز ۲ اسفند در حالیکه تعداد مبتلایان به ویروس کرونا در ایران به ۱۸ نفر رسیده بود، یکی از سرویس‌های شبکه بی‌بی‌سی گزارش داد «ایران دومین قربانگاه کرونا در جهان بعد از چین». اکنون اما انگلیس با بیش از ۳۰ هزار کشته، بالاتر از تمام کشورهای اروپایی و حتی بالاتر از ایتالیا و اسپانیا قرار دارد.
می توان گفت اکنون انگلیس دومین قربانگاه کرونا بعد از آمریکا است. با در کنار هم قرار دادن آمار تعداد افراد مبتلا و درگذشتگان در کشورهای صدر جدول می توان دید که نسبت مرگ و میر به تعداد مبتلایان نیز در انگلیس بالاتر از سایر کشورهای اروپایی است که می تواند نشان دهنده رسیدگی کمتر و ضعف سیستم بهداشت و درمان این کشور باشد.
مروری بر برنامه پروازهای فرودگاه هیتروی لندن نشان می دهد که همچنان هر روزه پروازهایی از مناطق آلوده جهان از جمله ایتالیا و اسپانیا به این فرودگاه وارد می شوند. اگرچه اکنون باید گفت انگلیس و به ویژه لندن آلوده ترین نقطه اروپا و چه بسا جهان بوده و به یکی از کانون های اصلی گسترش بیماری کووید ۱۹ تبدیل شده است. در واقع این کشورهای دیگر هستند که باید نگران وارد شدن مسافران انگلیسی به خاک خود باشند.
پروازهای عادی هواپیمایی انگلیس، «بریتیش ایرویز» به دو مقصد اصلی این خط هوایی در چین مدتی است از سر گرفته شده است. هواپیمایی «ویرجین آتلانتیک» نیز پروازهای خود به شانگهای را برقرار کرده است.
بسیاری از کشورهای دنیا از جمله کانادا و استرالیا به طور کلی ورود همه مسافرهای خارجی به کشور را ممنوع کرده اند. انگلیس و آمریکا اما چنین ممنوعیت جامعی برقرار نکرده اند. در حالیکه همه اینها مربوط به پروازهای مسافری است، پروازهای باری در این مدت در برخی موارد حتی افزایش نیز داشته اند.
گفتنی است از تعداد پروازهای فرودگاه هیترو در این مدرت به شدت کاسته شده است. در حالت عادی روزانه ۶۰۰ پرواز در این فرودگاه به زمین می نشیند. اکنون این تعداد به ۶۰ پرواز رسیده است.
در ماه مارس گذشته سخنگوی وزارت خارجه انگلیس گفت: " هیچ مدرکی در دست نیست که ثابت کند دخالت‌هایی مانند بستن مرزها یا ممنوعیت سفر تاثیری روی گسترش آلودگی داشته باشد."
در روزهای آغازین ماه مارس، روزنامه دیلی میل از نبود بررسی یا معاینه مسافران ورودی به فرودگاه های آمریکا نوشت و گزارش داد مسافران از کشورهای آلوده مانند ایتالیا، بدون هیچگونه بازرسی وارد خاک آمریکا شده اند.
همین روزنامه در دوم آوریل (۱۴ فروردین) گزارش داد که مسافران بدون هیچگونه معاینه و بازرسی وارد خاک انگلیس می شوند. این روزنامه از شگفتی یک مسافر ایرانی حکایت کرده است که می‌گوید در ایران تب او را اندازه گرفته و از او خواسته بودند فرمی حاوی سوالاتی در مورد مقصد و هدف از سفر و همچنین اظهار علائم احتمالی بیماری کووید ۱۹ را پر کنند.
خبرنگار دیلی‌میل سپس به توصیف شگفت زدگی این مسافر ایرانی از اینکه در فرودگاه هیترو هیچ کنترلی نبوده می پردازد و می نویسند "ابروهای او از تعجب از ماسکش بالا آمده بود."
بر اساس تخمین «مت هنکاک» وزیر بهداشت انگلیس هر روزه نزدیک به ۱۵ هزار مسافر وارد فرودگاه های این کشور می‌شوند و این در حالیست که اکنون کشور در قرنطینه قرار دارد.
دولت انگلیس همچنان اصرار دارد که معاینه مسافران ورودی به فروگاه‌ها کاری بی‌فایده است. وزیر بهداشت انگلیس می‌گوید: "دانشمندان معتقد هستند که تاثیر آزاد نگه داشتن مسافرت ها روی همه گیری اندک است: چرا که هم اکنون سرایت گسترده‌ای در همینجا وجود دارد. "
به تعبیر دیگر، گفته هنکاک اعتراف به این واقعیت است که اکنون انگلیس و به ویژه لندن جزو آلوده ترین نقاط دنیا هستند و محدود کردن مسافرت‌ها دیگر تاثیری نخواهد داشت.
به تازگی فرودگاه هیترو اعلام کرده است در هفته های آینده استفاده از دوربین های حرارتی برای شناسایی افراد مبتلا به تب را در پایانه شماره ۲ خود به طور آزمایشی آغاز خواهد کرد. هم اکنون سنجش حرارت بدن مسافران فقط برای مقصد هایی که چنین کاری را اجباری می دانند انجام می شود.