عبدالخالق کشاورزی روز شنبه در گفت وگو با خبرنگار سلامت ایرنا درباره خدمات تله مدیسین بیان کرد: خدمات تله مدیسین یا دورا پزشکی بر اساس زیرساخت‌های فناوری اطلاعات و مقررات حوزه سلامت و پوشش بیمه‌ای هر کشور بسیار متنوع بوده و از خدمات مشاوره‌ای تا گزارش‌های تصویربرداری و ویزیت از راه دور تا معاینه‌ها و خدمات پیچیده پزشکی را شامل می‌شود.
وی ادامه داد: خدمات تله مدیسین علاوه بر سرعت مناسب خدمات رسانی، باعث دسترسی عادلانه مردم به خدمات شده و در شرایط اپیدمی مثل ویروس کرونا بزرگترین خدمت به مراجعه کنندگان سرپایی در جهت کاهش تردد به مراکز درمانی خواهد داشت. همچنین دسترسی بیماران مناطق محروم به متخصصان در مراکز استان‌ها را فراهم می‌کند.
همراهی بیمه‌ها برای پوشش خدمات تله مدیسین
مدیرکل دفتر ارزیابی فناوری سلامت، استانداردها و تعرفه‌های وزارت بهداشت گفت: ستاد ملی مقابله با کرونا در اردیبهشت ماه مصوبه‌ای مبنی بر پوشش بیمه‌ای خدمات تله مدیسین و الزام به ارسال اسناد را به صورت الکترونیک تا خرداد ماه ابلاغ کرد که باعث تسهیل فرایند تله مدیسین می‌شود.
وی ادامه داد: استقبال و همراهی سازمان‌های بیمه گر و شورای عالی بیمه سلامت در این زمینه بسیار مناسب است. جلسات کارشناسی فشرده در حال انجام است که نتایج خوبی به همراه خواهد داشت.
استانداردها تا پایان اردیبهشت ابلاغ می‌شود
کشاورزی اظهار کرد: درخواست سازمان‌های بیمه گر در این زمینه، تدوین مقررات و استانداردهای خدمت و تواتر خدمات است که همه استانداردهای خدمت در مرحله اول، تا پایان اردیبهشت ماه از سوی معاونت درمان ابلاغ می‌شود. همچنین به صورت موازی، همکاران ما در حوزه بیمارستانی و فناوری اطلاعات در حال برگزاری جلسه‌های هماهنگی ایجاد زیرساخت با کمک سازمان‌های بیمه گر هستند.
استقبال پزشکان از تله مدیسین
وی بیان کرد: در صورت ایجاد زیرساخت نسخه نویسی الکترونیک تحولی بزرگ در حوزه درمان ایجاد خواهد شد. در بسیاری از بیماری‌ها، ویزیت‌های دوم به بعد یا به اصلاح فالو آپ و تفسیر آزمایش‌ها و تمدید نسخه بیماران به راحتی با تله ویزیت قابل انجام است و نیازی نیست بیماران ساعت‌ها وقت جهت ایاب و ذهاب و نوبت‌های درمانگاهی تلف کنند.
مدیرکل دفتر ارزیابی فناوری سلامت، استانداردها و تعرفه‌های وزارت بهداشت افزود: حتما زیرساخت باید قابلیت ثبت مستندات جهت سازمان‌های بیمه گر و مراجع قانونی داشته باشد و به علاوه امکان نسخه پیچی به صورت الکترونیک و حتی تحویل دارو به وسیله پیک به درب منزل بیماران در این سیستم قابل تعریف و اجراست. قطعا پزشکان به خصوص در رشته‌هایی خاص و هم بیماران در صورت آسان بودن فرایند استقبال خوبی از تله مدیسین خواهند کرد.
کشاورزی گفت: موضوع مهم دیگر تعریف سطح دسترسی به خدمات است و همراهی با برنامه‌های حوزه بهداشت و پزشک خانواده در سطح یک تا بی دلیل نیاز به مراجعه به سطوح بالای تخصص و فوق تخصصی نباشد و پرونده الکترونیک بیماران نیز باید با ارتباط با سامانه‌های ارائه خدمات و پرونده الکترونیک حوزه بهداشت متصل بوده تا تجمیع اطلاعات شود.
تله مدیسین چیست؟
تله مدیسین به معنی پزشکی از راه دور است. این کلمه در دهه 70 میلادی توسط فردی به نام «تومایس برد» (Thomas bird) معرفی شد. تعریف‌های بسیاری از این کلمه مطرح شده و طبق تعریف ITU، تله مدیسین عبارتست از عمل مراقبت پزشکی با استفاده از ارتباطات صوتی تصویری. این عمل مشتمل بر نگهداری، مراقبت، تشخیص، مشاوره و معالجه است ضمن اینکه در این مرحله توجه به انتقال داده‌های پزشکی و مسائل آموزشی نیز وجود دارد.
در نگاهی جامع‌تر و کامل‌تر می‌توان گفت که به طور عمومی تله مدیسن به کاربرد فناوری‌های پزشکی و ارتباطی جهت تبادل هر گونه اطلاعات، اعم از داده، صدا یا ارتباطات تصویری بین پزشک و بیمار یا پزشک و متخصصان بهداشت و درمان در موقعیت‌های مجزای جغرافیایی و به منظور ایجاد امکان تبادل جهت مقاصد پزشکی، بهداشتی درمانی، تحقیقاتی و آموزشی تحصیلی اطلاق می‌شود.
سرویس‌های تله مدیسین به سه گروه اطلاعات داده‌ای، صوتی و تصویری تقسیم می‌شوند. اطلاعات و سرویس‌های صوتی بر مبنای اطلاع رسانی به وسیله خطوط تلفن مهیا می‌شود. کم هزینه‌ترین نوع سرویس اطلاع رسانی پزشکی به وسیله تلفن است که در ایران هم تحت عنوان پزشک در منزل مورد استفاده قرار می‌گیرد. این سرویس به دو گونه تقسیم بندی می‌شود. گروه اول به صورت برون خط یا آفلاین است. به طور مثال صدای قلب بیمار برای پزشک ارسال و توسط دستگاه ضبط می‌شود تا مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد و گاهی هم خروجی به صورت منحنی کشیده شده و نتیجه به بیمار اعلام می‌شود.
گروه دوم به صورت بر خط یا آنلاین است. به طور مثال صدای بیمار از طریق خط تلفن مستقیم به پزشک می‌رسد و پزشک همان جا روی آن تصمیم گیری کرده و اعلام نتیجه می‌کند. اطلاعات و سرویس‌های تصویری از جمله این سرویس‌ها می توان به کنفرانس ویدیویی و انتقال تصاویر و دورآ پرتو نگاری اشاره کرد. این سرویس‌ها هزینه بر هستند، ولی کاربرد فراوانی دارند. گاهی اوقات با دستگاه‌های اسکنر این اطلاعات به پزشک معالج می‌رسد و گاهی هم به وسیله پرتونگاری دیجیتالی این اتفاق رخ می‌دهد که به طور مستقیم تصاویر به صورت دیجیتالی تبدیل شده و انتقال می‌یابد. این روش امروزه در مراکز پرتونگاری رایج است.
قاسم جان بابایی معاون درمان وزارت بهداشت اسفند ۹۷ درباره تله مدیسین به خبرنگار سلامت ایرنا گفته بود: اینکه بتوانیم برخی خدمات مانند تصویربرداری از راه دور را برای بیماران اورژانسی توسط پرستار یا فرد آموزش دیده انجام بدهیم تا پزشک متخصص از نقطه‌ای دورتر بتواند به طور مثال سونوگرافی را ببیند و گزارش را ارائه بدهد. این موضوع مورد نظر وزیر بهداشت است، اما هنوز به صورت رسمی شروع نشده است. زیرا مواردی در رابطه با پوشش بیمه‌ای نیز وجود دارد که باید حل شود. تله مدیسین یکی از برنامه‌های وزارت بهداشت است. به طور مثال کلینیک مجازی می‌تواند بار مراجعه مردم را به صورت حضوری کم کند.