محمد تقی زاده روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا مهمترین مسئولیت حوزه مدیریت بحران را هماهنگی میان دستگاه های ذیربط در زمان وقوع حادثه اعلام کرد و افزود: این حوزه تلاش دارد تا در نخستین فرصت ارزیابی مناسبی از امکانات و آمادگی استان برای مواجهه با بحران انجام دهد.
وی یادآورشد: این حوزه همچنین مسئولیت اطلاع رسانی به موقع به شهروندان در معرض حادثه را برعهده دارد.
تقی زاده به زلزله 5.1 بامداد جمعه تهران اشاره کرد و اظهارداشت: این زلزله امتحانی برای مدیریت بحران استان، هماهنگی میان دستگاه ها، تجهیز منابع، امداد رسانی و ارزیابی وضعیت موجود بود.
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار تهران گفت: این حادثه ما را بر آن داشت تا نکاتی را به طور جدی پیگیری کنیم که یکی از خلاهایی که به آن پی بردیم نبود مکان استقرار امن بود.
تهران بدون فضای امن
وی خاطرنشان کرد: ما فضای لازم برا اسکان به موقع و مناسب این میزان جمعیت متمرکز شده در شهر تهران را نداریم و چندان نقاط مناسبی شناسایی نشده است چون مردم نمی توانند در هر جایی که فضای بازی وجود دارد اقدام به برپایی چادر کنند.
تقی زاده ادامه داد: فضایی که برای اسکان موقت و امن مردم پیش بینی می شود باید از امکانات اولیه ای مانند آب و برق و تاسیسات حداقلی برخوردار باشد.
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار تهران گفت: از همین رو، در آخرین ستاد مدیریت بحران این استان، سازمان مدیریت و برنامه ریزی و شهرستان ها مکلف به شناسایی این نقاط شدند.
وی تاکید کرد: دستگاه‌های امداد رسان مانند هلال احمر و اورژانس نیز مکلف شدند تا خدمات و امکانات خود را ارزیابی مجددی کنند و تا در صورت وقوع بحران مطلع باشیم که چه میزان امکانات در اختیار دارند، در چه مدت زمانی می توانند خدمات خود را ارائه کنند و با چه سرعتی و در چه سطحی خدمات و امکانات خود را می توانند در اختیار مردم قرار دهند؟
تقی زاده اضافه کرد: اکنون بررسی مشخصی در این زمینه انجام نشده و برای ارائه چنین گزارش های تکلیفی دستگاه‌ها بازه زمانی سه تا 6 ماهه مشخص شده است.
معاون عمرانی استاندار تهران گفت: اکنون یکی از نگرانی هایی که ما داریم این است که ارزیابی مشخصی از وضعیت خدمات زیر ساختی مانند شبکه های توزیع آب و برق و سدها نداریم تا بتوانیم در زمان وقع بحران واکنش مناسبی داشته باشیم.
وی اعلام کرد: بخش هایی از این شبکه انتقال آب و برق در تهران فرسوده است و نیاز به نوسازی دارد که باید بازنگری مجددی در وضعیت آنها صورت بگیرد.
تاب آوری پایین کالبدی تهران
تقی زاده افزود: موضوع دیگری که در بررسی ها به آن رسیده ام، موضوع تاب آوری است، مراکز جمعیتی و سکونتگاهی ما در مقابل حوادث طبیعی مانند زلزله تاب آوری لازم را ندارند تا بتوانند واکنش درستی در این شرایط از خود نشان دهند.
معاون عمرانی استاندار تهران گفت: تاب آوری الزاما کالبدی نیست و در حوزه دیگر مانند خدمات زیر ساختی و واکنش سریع و صحیح نیروی انسانی نیز مطرح است تا این نیروها بتوانند در کمترین زمان ممکن در صحنه حادثه حاضر شوند و واکنش مناسب را نشان دهند.
راه های دسترسی غیر پاسخگو
وی با بیان اینکه راه های ارتباطی این استان پاسخگوی حجم ترافیکی موجود و خروجی خودروها نیست، تصریح کرد: در روزهای عادی به سختی می توان این حجم از تردد را مدیریت کرد و اگر در این میان حادثه ای رخ دهد با این حجم میلیونی از خودروهای موجود در استان تهران به هر میزان که راه های دسترسی گسترش یابد، باز پاسخگوی ترددها نخواهد بود.
تقی زاده تاکید کرد: آنچه که در این شرایط می تواند به مردم و مسئولان کمک کند، خودداری از ترک محل سکونت به وسیله خودرو و پیش بینی مکان اسکان امن و موقت برای آنان در نزدیکی فضای زندگی است.
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار تهران گفت: ورود این حجم از خودروها به خیابان خود بحران زاست و بارها هم اعلام شده است که مردم علاوه بر اینکه باید هوشیاری خود را حفظ کنند، متوجه باشند که خیابان محل خوبی برای تردد در زمان وقوع بحران نیست و دسترسی به معابر به خصوص برای خودروهای امدادرسان را سخت می کند.
بافت فرسوده معضل جدی تهران
وی تصریح کرد: قطعا در صورت وقوع حادثه ای طبیعی ماند زلزله بیشترین آسیب متوجه مناطق بافت فرسوده است که شامل بیش از پنج هزار و 800 هکتار مساحت و جمعیت نزدیک به 3.5 میلیون نفری ساکن در آن می شود.
تقی زاده یادآورشد: سه هزار و 250 هکتار از این بافت فرسوده فقط در شهر تهران قرار دارد و نزدیک به 2.5 میلیون نفر نیز در این مناطق ساکن هستند.
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار تهران گفت: نزدیک 30 درصد جمعیت استان در این پهنه ها ساکن هستند و اگر حادثه ای رخ دهد، در بحث استقرار جمعیت، دسترسی به معابر، فضای باز برای اسکان و پناه دادن مردم مشکل داریم.
وی اظهارداشت: در این پهنه ها هیچ فضا و مکانی نداریم حتی ورزشگاه ها هم در دسترس نیستند تا بتوان به عنوان مکان امن از آنها استفاده کرد که نشان میدهد یکی از مشکلات جدی این مناطق نبود خدمات کافی، بافت متراکم و جمعیت بالای آن است.
تقی زاده تاکید کرد: اگر اتفاقی رخ دهد، مساله دراین مناطق بسیار حاد خواهد بود و مکان مناسبی برای انتقال این میزان جمعیت وجود نخواهد داشت.
چالش مدیریت واحد در تهران
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار تهران گفت: آنچه که در زمان وقوع بحران اتفاق می افتد، موضوع دسترسی به امکانات نیست، شاید یک سری تجهیزات تخصصی کم داشته باشیم اما نبود هماهنگی میان نیروها و دستگاه ها در چنین شرایطی خود را بیشتر نشان می دهد.
وی خاطرنشان کرد: موضوعی که در سیسل آق قلا و خوزستان به شخصه تجربه کردم، موازی کاری بیش از کمبود امکانات به چشم می آمد و حتی کارهای انجام شده را بی ثمر می ساخت.
تقی زاده ادامه داد: مهم این است که دستگاه ها با وظایف خود به طور روشن و شفاف در این شرایط بحرانی آشنا باشند و هیچ موازی کاری انجام نشود، در وضعیت موازی کاری، دستگاه‌ها به جای اینکه هم افزایش داشته باشند بیشتر مسبب هدر رفت انرژی و منابع می شود.
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار تهران گفت: اکنون هماهنگی بین بخشی و تعریق دقیق و روشنی از مسئولیت ها در مواقع بحران نداریم و این موضوع در تهران بسیار شدیدتر دیده می شود.
وی اعلام کرد: تهران با تراکم جمعیتی بالا، مدیریت های موازی موجود و حجم قابل توجه ترددها و پایتخت بودن، از سویی با حضور و تصمیم گیری دستگاه های ملی و از سوی دیگر دستگاه‌های استانی مواجه است که این موضوع بحث مدیریت بحران در این استان را سخت تر می کند.
بودجه ناچیز مدیریت بحران
تقی زاده اضافه کرد: جدای از اینکه هر کدام از دستگاه های مختلف استان بخشی از اعتبار خود را باید برای مدیریت بحران کنار بگذارند، بودجه خاصی نیز سالانه با عنوان مدیریت بحران در نظر گرفته می شود که این مبلغ در استان تهران بسیار ناچیز است.
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار تهران گفت: وضعیت این استان با دیگر نقاط کشور متفاوت است و باید به خاطر داشت که حضور دستگاه های ملی، زیر ساخت هایی که به همه کشور خدمت رسانی می کنند، جمعیت بالا و پایتخت بودن، شرایط ویژه ای را برای تهران ایجاد کرده است.
وی افزود: سال گذشته بخشی از اعتبار حاصل از محل مالیات بر ارزش افزوده که به شهرداری ها و دهیاری ها برای خرید بخشی از تجهیزات مورد نیاز حوزه بحران اختصاص یافت.
جابجایی پایتخت، مشکل تهران را حل نمی کند
تقی زاده به بحث مطرح شده در پیرامون جابجایی پایتخت اشاره کرد و ادامه داد: من موافق جابجایی پایتخت از استان تهران نیستم و تجربه دیگر کشورها در این زمینه نشان می دهد که این اقدام چندان نتیجه بخش نبوده است.
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار تهران گفت: کسانی که بحث جابجایی پایتخت را مطرح می کنند، بهتر است تجربیات دیگر کشورها در این زمینه را مطالعه کنند و ارزیابی از نتیجه چنین برنامه و تصمیمی داشته باشند.