حجت الاسلام محمدحسین مختاری امروز پنجشنبه در یادداشتی به مناسبت شهادت مولای متقیان حضرت امام‌علی علیه السلام افزود: لزوم واکاوی پیدایش و خاستگاه فکری خوارج به ویژه در برهه کنونی که «داعش» و تندروی و افراط گری آنها وجود دارد غیر قابل انکار است.
وی گفت: بی شک سبقه ضددینی داعش و اجتهاد در مقابل نص را باید در خوارج جستجو کرد که بر خلاف عقل فطری مردم، عدالت خواهی را منهای فقاهت و با تکیه بر تأویل عقلی قرآن بنیان نهاد که در نهایت به خودمفسری و خوداجتهادی منتهی شد.
رییس دانشگاه مذاهب اسلامی تصریح کرد: کشته شدن ابن خَبّاب و زن باردارش به دست خوارج به جرم تأسی از حضرت علی(ع)، ارمغان خوداجتهادی عرفان خشن و ضد فقهی خوارج است که با نفی عقل فطری مردم و البته با پدیدۀ شوم تکفیر به «کفر» مردم اصالت بخشیدند و همه را کافر پنداشتند مگر اینکه مردم ایمانشان را اثبات کنند.
مختاری با بیان اینکه وقتی عدالت منهای فقاهت تعریف شود از عقلانیت فاصله خواهد گرفت، افزود: در این صورت نابودی عدالت و فقاهت در رویکرد رادیکالیسم(رادیکالیسم به معنای هواخواهی و طرفداری از دگرگونی‌های بنیادی جامعه و نهادهای اجتماعی موجود است. رادیکال، از نظر لغوی به معنای اصل و ریشه است و در علوم اجتماعی به اندیشه‌هایی می‌گویند که اقداماتی تند و سخت و ریشه‌ای را در بهبود جامعه خواهانند) اجتناب ناپذیر خواهد بود و نتیجه آن شد که وقتی امام علی( ع) در جنگ صفین حکمیت را پذیرفت، خوارج، آن حضرت را به دلیل پذیرش حکمیت، کافر نامیدند و اینچنین با رویکرد افراطی گری و تکفیر، فرق ولی خدا را با شمشیر در هنگام نماز شکافتند.
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم به دوران پنج ساله حکومت امام علی(ع) اشاره کرد و اظهار داشت: حکومت حضرت در بستر فقاهت شکل گرفت؛ فقاهتی که در قول، فعل و تقریر آن حضرت به منصۀ ظهور رسید. از سوی دیگر تلفیق فطرت، عدالت و قلب سلیم با فقاهت، حکمت را شکل می دهد و اینچنین آن حضرت، شعور عمومی مردم را در بستر فطرت (فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْهَا)، به سوی تحقق امت توحیدی رهنمون ساخت.
رییس دانشگاه مذاهب اسلامی افزود: این مسأله نشان می دهد عدالت فقه محور و عقلانیت گرا، همیشه در نزد مردم مورد پذیرش است که البته درک این امر نیز با عقل فطری و درک عرفی امکان پذیر است.همچنینن تفسیر و تبیین قرآن کریم برای امت اسلامی از دیگر کارکردهای معرفتی دوران فقاهت علوی است که با عقل فطری و بر مبنای اصل حفظ نظام اجتماعی و صیانت از امت واحدۀ اسلامی به عنوان اوجب واجبات و وارد بر همۀ احکام اسلامی، زندگی مردم را سامان بخشید.
مختاری ادامه داد: عقلانیت فقاهتی، بر مبنای انسان مفسر، خشونت را از جامعه زدود و فضای عالمانه‌ای در جامعه رقم زد و از رادیکالیسم جلوگیری کرد. حال اگر ما کتاب را بدون مفسر در نظر بگیریم، عدالت فاشیستی شکل خواهد گرفت؛ چرا که ظاهر کتاب مورد استناد قرارخواهد گرفت در این صورت خشونت طلبی در ساحت انسان رادیکالیسم شکل می‌گیرد و فقط با تمسک به ظاهر یک آیه به کشتار عظیم مردم حکم داده خواهد شد.
رییس دانشگاه مذاهب اسلامی با تاکید بر جریان تکفیری داعش در عصر حاضر، یادآور شد: این جریان بر اساس ظاهر قرآن حکم نمود و فارغ از نگاه میان متنیت و بدون بطن گرایی و توجه به لایه های معنایی آیات قران کریم، سریع به قطعیت و خود اجتهادی رسید و به اطلاق کفر شیعه و سنی و جواز جهاد و کشتار آنها حکم داد. در واقع جریان تکفیر، با ظاهرگرایی و رد عقلانیت و تکیه بر اخباری گری محض، مسیری انحرافی در جامعه اسلامی ایجاد نمود و با رویکرد متحجرانه و خشن از اسلام، شرک و کفر را در جهان اسلام آنچنان گسترش داده که امت اسلامی در محدوده کفار قرار گرفته و قتل آنان به زعم باطل جریانات منحوس تروریستی تکفیری واجب شده است.
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم تصریح کرد: در بیانیه ابو عمر بغدادی، بنیانگذار سازمان تروریستی تکفیری داعش در سال ۲۰۰۷ آمده است: سرزمین مسلمانان، زمانی که دچار قوانین کفار شود و غلبه در آنها با احکام کفار باشد و احکام اسلام اجرا نشود، حکم سرزمین کفار را دارد. به سبب آنکه احکامی که امروز، تمامی سرزمینهای اسلامی را فراگرفته احکام طاغوت است. ما حکم به کفر و ارتداد جمیع حاکمان آن کشورها و ارتش‌های آنها می‌کنیم و کشتن آنها از کشتن اشغالگران صلیبی واجب تر است.
وی خاطرنشان کرد: این مسأله در حالی است که در آیات قرآن تکفیر امری نهی شده و مذموم محسوب می شود، چنانچه خداوند در آیه ۳۴ سوره نساء می فرماید:« وَلَا تَقُولُوا لِمَنْ أَلْقَی إِلَیْکُمُ السَّلَامَ لَسْتَ مُؤْمِنًا؛ به کسی که اظهار صلح و اسلام می‌کند نگویید مسلمان نیستی». با این تفاسیر لزوم حفظ وحدت امت اسلامی و مقابله فراگیر با این جریان تکفیری و ضد تقریبی ضروری و حائز اهمیت است.