شهروندان غلامان می‌گویند بالا آمدن سطح آب، سبب نم‌دیدگی منازل شده است، دیوارهای واحدهای مسکونی ترک برداشته و آنان را مستاصل کرده است. دیوارهای مرطوب، تمام فرش ها و اثاث منزل را دچار نم‌زدگی کرده است.
دیگر نگرانی غلامانی ها، قدیمی و خشت و گلی بودن واحدهای مسکونی است، که مبادا، این سازه ها، در برابر آثار رطوبت، دوام نیاورد و بر سرشان آوار شود که البته این نگرانی بیجا هم نیست و بر اساس گزارش های رسیده، تاکنون دیوار چند واحد دامداری این شهر بر اثر بالا آمدن سطح آب و رطوبت بالا، فروریخته است.
شهر غلامان ۲ هزار و ۸۰۰ خانوار جمعیت دارد که زندگی حدود ۲۰۰ خانوار آن از این موضوع متاثر شده و در خطر هستند.
در این میان، مردم محل و پیران غلامان می گویند که علت بالا آمدن سطح آب، آبگیری سد غلامان در بالادست شهر است که نفوذ آب سد در زمین سبب شده تا این مشکل گریبانگیر مردم شود.
قدیمی‌ترهای این شهر بر این باورند که تاکنون بالا آمدن سطح آب را تجربه نکرده و چنین صحنه هایی را ندیده اند، این امر در غلامان سابقه نداشته است و این در حالی است که شرکت آب منطقه ای اعلام کرده است که بالا آمدن سطح آب در شهر غلامان، هیچ ارتباطی با سد ندارد.
مردم بومی تجربه ای از این مشکل ندارند
پیران شهر غلامان، اعلام می کنند که تاکنون بالاآمدن سطح آب در این منطقه را تجربه نکرده و چنین صحنه هایی را ندیده اند، این امر در غلامان سابقه نداشته است اما شرکت آب منطقه ای اعلام کرده است که بالاآمدن سطح آب در شهر غلامان، ارتباطی با سد ندارد
عضو شورای شهر غلامان در این باره می گوید: مسوولان باید فکری بکنند، مردم از هفت ماه پیش به شدت با مشکل روبه رو شده و دیگر به امان آمده اند.
عبدالخالق کمالی با اشاره به اینکه مردم منطقه، علت بالا آمدن سطح آب را آبگیری سد غلامان می دانند، اظهار می کند: سد غلامان ۲ سال پیش به بهره برداری رسید و گفته می شود نفوذ آب سد در بروز این مشکل موثر بوده است، اما شرکت آب منطقه ای این موضوع را رد کرده و معتقد است که سد، تاثیری در این وضعیت ندارد.
وی با بیان اینکه اکنون حدود ۲۰۰ خانواده، گریبانگیر مشکلات ناشی از بالا آمدن سطح آب هستند، می افزاید: اکنون برخی خانه ها ترک برداشته است، سطح آب بالا است و به خانه ها نفوذ کرده و حتی فرش های کف خانه ها دچار رطوبت شده است.
این منتخب مردم خاطرنشان می کند: مسوولان گفته اند که خسارت دیدگان را برای بازسازی واحدهای مسکونی، از محل تسهیلات طرح ویژه مسکن روستایی، حمایت می کنند اما مبلغ تسهیلات کم است و نمی تواند مشکل گشا باشد، با ۴۰۰ میلیون ریال نمی توان زمین خرید و خانه ساخت.
کمالی با اشاره به اینکه واحدهای در معرض خطر، باید جابه جا شوند، می گوید: به نظر می رسد واحدهای درگیر با مشکل بالا آمدن سطح آب، باید جابه جا شوند، ساختن واحد مسکونی در این محل، اشتباه و تکرار خطا است، البته برای جابه جایی منازل، بنیاد مسکن زمین دارد، اما قیمت واگذاری آن نیز بالا است.
وی در باره اقدامات انجام شده برای حل مشکل می افزاید: راهکار مشکل، انجام زهکشی است، باید اعتباری از مدیریت بحران، به این امر اختصاص یابد و آب به رودخانه هدایت شود، اما در این زمینه اعتباری اختصاص نیافته است.
عضو شورای شهر غلامان تصریح می کند: البته زهکشی در زمین های زراعی انجام شده است اما در شهر، انجام این کار، به ۲ خیابان محدود شده و شهرداری در ۲ خیابان به صورت آزمایشی زهکشی انجام داده است اما برای ادامه کار نیاز به اعتبار دارد.
نیاز به تامین هزار و ۵۰۰ متر لوله‌گذاری
شهردار غلامان هم در این باره می گوید: برنامه ای برای جابه جایی بخشی از سکونتگاه های شهری ارائه نشده است و البته این امر، امکانپذیر هم نیست.
رضا ناصری اظهار می دارد: زمستان پارسال، در حیاط برخی از منازل این شهر آب راه افتاده بود که البته با انجام زهکشی، مشکل تا حدی رفع شد. در شمال شهر، در زمین های کشاورزی یک استخر بود که آب آن تخلیه شد و تاحدی به حل مشکل کمک کرد و اکنون با اقدامات انجام شده، آبی در حیاط ها روان نیست اما سطح آب در برخی مناطق بالا است و مردم را گلایه مند کرده است.
وی با بیان اینکه خانه ها، خشتی و گلی و قدیمی بوده و ساکنان در معرض خطر هستند، می افزاید: بنیاد مسکن اعلام کرده است به متقاضیان، تسهیلات پرداخت می شود و امسال قرار است ۴۰ واحد مسکونی، با تسهیلاتی که بنیاد مسکن می پردازد، ساخته شود.
وی خاطرنشان می کند: پیش از این هم، برای بازسازی واحدهای خسارت دیده از بارندگی های بهار پارسال، ۶۷ واحد مسکونی، با استفاده از تسهیلات، ساخته شده است.
شهردار غلامان درباره تاثیر سد غلامان در بروز این مشکل می گوید: آب سد، اگر نشت هم نداشته باشد، در اشباع سفره های آب زیرزمینی، موثر بوده است و البته مردم می گویند تاکنون با چنین مشکلی روبه رو نبوده اند.
ناصری تصریح می کند: گفته می شود که سد غلامان، ۱۸ متر از سطح شهر غلامان بالاتر است از این رو در بروز مشکل بی تاثیر نبوده است و البته شرکت آب منطقه ای استان، تاثیر سد در بروز این مشکل را رد کرده است.
برای انجام زه کشی در شهر، تامین هزار و ۵۰۰ متر لوله درخواست شده است که در صورت تحقق، می توان مشکل آب سطحی را حل کرد، در این باره قول مساعد داده شده تا لوله ها از طریق جهاد کشاوزی و یا شرکت آب منطقه ای تامین شود
شهردار غلامان اظهار می کند: برای انجام زهکشی در شهر، تامین هزار و ۵۰۰ متر لوله درخواست شده که در صورت تحقق، می توان مشکل آب سطحی را حل کرد و در این باره قول مساعد داده شده تا لوله ها از طریق جهاد کشاوزی و یا شرکت آب منطقه ای تامین شود.
زمین غلامان نیازمند زهکشی است
بخشدار غلامان نیز می گوید: علت بالا آمدن آبهای زیرزمینی در بافت مسکونی، زهکشی نشدن بخش شمالی این شهر است.
جواد جوانوش اظهار می کند: بررسی های زمین شناختی پیش از ساخت سد سومبار، گویای آن بود که تمامی زمین های بخش شمالی این شهر برای هدایت آبهای سطحی نیازمند زهکشی است اما، در این بین فقط زهکشی زمین های زراعی توسط جهاد کشاورزی انجام شده است.
وی خاطرنشان می کند: پس از بازدیدهای انجام شده مقرر شد تا کارشناسان شرکت مهندسان مشاور، علل بالا آمدن آب های زیرزمینی را بررسی کنند.
جوانوش اضافه می کند: اگرچه مردم منطقه، ساخت سد سومبار در بالادست غلامان را عامل این مشکل می دانند ولی بعد از بررسی های زمین شناسی مشخص شد که بالا آمدن سطح آب ها، ناشی از افزایش بارندگی در سال گذشته و عدم نفوذپذیری آب در خاک این شهر است.
وی تصریح می کند: بعد از این بازدیدها و اقدامات کارشناسی مقرر شد برای جلوگیری از ورود آبهای زیرسطحی به واحدهای مسکونی، شهرداری نسبت به اجرای کانالهای زهکشی و هدایت آبهای زیرسطحی به رودخانه اقدام کند.
وی می افزاید: اگرچه تاکنون برخی از مسیرها توسط شهرداری، زهکشی شده است اما، شتاب بخشیدن به اجرای این طرح به علت تازه تاسیس بودن شهرداری غلامان و کمبود اعتبار، امکانپذیر نیست.
اگرچه تاکنون برخی از مسیرها توسط شهرداری، زهکشی شده است اما، شتاب بخشیدن به اجرای این طرح به علت تازه تاسیس بودن شهرداری غلامان و کمبود اعتبار امکانپذیر نیست
بخشدار غلامان با اشاره به اعلام خسارت برخی از شهروندان مبنی بر نفوذ و آسیب رساندن آب به دیوار منازل مسکونی، اظهار می کند: تاکنون بنیاد مسکن شهرستان، از منزل ۴۵ خانوار درگیر این مساله بازدید کرده است، ولی هنوز خسارتی مبنی بر تخریب منازل مسکونی از سوی این نهاد به بخشداری اعلام نشده است.
وجود سد، عامل بالا آمدن سطح آب در شهر غلامان نیست
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان شمالی بر این باور است که سد بالادست شهر غلامان عامل بالا آمدن سطح آب در این شهر خراسان شمالی نیست.
مهندس سیدعقیل مرتضوی اظهار می کند: ابتدا گمان می رفت که نشت آب از سد غلامان، سبب بالا آمدن آب در شهر غلامان باشد اما در بررسی های تخصصی و دوره ای، کنترل با ابزار دقیق و بازدیدهای انجام شده، این گمانه رد شده است.
وی می افزاید: بر اساس اعلام مشاور و طراح سد غلامان، تراز این سد، پایین تر از شهر غلامان است و نمی تواند عامل بروز این مشکل باشد.
وی خاطرنشان می کند: برای حل مشکل شهر غلامان، به فرمانداری شهرستان و نیز مدیریت دفتر فنی استانداری، پیشنهاد داده ایم تا با تامین اعتبار، مشاور تخصصی انتخاب و مطالعات اجرای طرح زهکشی این شهر انجام شود.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان شمالی با بیان اینکه مدیریت منابع آب و انجام زهکشی نیازمند مطالعه مشاور تخصصی است، می گوید: در شهر غلامان، سطح آب بسیار بالا است و این منطقه از اساس مستعد بروز مشکلات و چالش در ساخت و ساز بوده است.
مرتضوی تصریح می کند: پیش از این هم، مشاور به دلیل شرایط ویژه و تراز آب زیرسطحی منطقه و قبل از اجرای سد، پیشنهاد داده بود که زهکشی در اراضی کشاورزی همزمان با اجرای شبکه آبیاری فرعی صورت پذیرد که این اقدام به صورت مشترک توسط شرکت آب منطقه ای و سازمان جهاد کشاورزی با ساخت کانالی در اراضی کشاورزی اجرا شد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان شمالی تصریح می کند: اکنون نیز حل مشکل، نیازمند مطالعات توسط مشاور و تامین اعتبار است تا طرح زهکشی ارائه شود.
وی با بیان اینکه چهار آبراهه، شهر غلامان را محصور کرده است، می افزاید: پیش از این، دو آبراهه توسط کانال های بزرگ به سد غلامان هدایت شده است اما افزایش بارش های پارسال و تغذیه آبرفت منطقه و آب زیرسطحی همچنان می تواند سبب بروز مشکل در نقاط مسکونی شهر شود.
چهار آبراهه، شهر غلامان را محصور کرده است، پیش از این، دو آبراهه توسط کانال های بزرگ به سد غلامان هدایت شده است اما افزایش بارش های پارسال جاری و تغذیه آبرفت منطقه و آب زیر سحطی همچنان می تواند سبب بروز مشکل در نقاط مسکونی شهر شود
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان شمالی می گوید: البته پیش از این هم بالا آمدن سطح آب، در نقاط مختلف استان در مناطق مسکونی روستایی مشاهده شده است و موضوع شهر غلامان، چیز تازه ای نبوده و نیست و تنها نیاز به اجرای زهکشی برای کاهش مشکلات دارد.
غلامان که در ۱۵۰ کیلومتری شمال غرب بجنورد واقع شده، از اسفند سال ۹۷ به شهر ارتقا یافته است.
به گزارش ایرنا توان تنظیم آب سد غلامان سالانه هفت میلیون و ۶۶۰ هزار متر مکعب است که با هدف مهار سیلاب ها و جلوگیری از فرسایش خاک حاصلخیز منطقه، مهار آب های سطحی، بهبود کشاورزی و افزایش سطح درآمد و اشتغالزایی در منطقه ساخته شده است.
شهرستان مرزی رازو جرگلان ۷۰ هزار نفر جمعیت دارد و بخش غلامان به مرکزیت شهری به همین نام، یکی از بخش های سه گانه این شهرستان محسوب می شود.