حسام‌الدین آشنا امروز (سه‌شنبه، ۳۰ اردیبهشت) در جلسه افتتاح آرشیو سی ساله ایرنا همچنین رونمایی از کتاب شیوه‌نامه ایرنا گفت: این خبرگزاری با وجود مشکلات و فشارها بار سنگین ارتباط ملت-دولت، ملت-دولت و ملت-ملت را برمی‌دارد و در عین حال مهم‌ترین و پراستنادترین تولیدات خبری بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران را به زبان‌های مختلف تهیه می‌کند.
وی در این جلسه که در تالار خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی برگزار شد با اشاره به پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی و سرنگونی یا جایگزینی بسیاری نهادهای سیاسی کشور در نتیجه آن، افزود: در مورد خبرگزاری جمهوری اسلامی این تشخیص وجود داشت که باید تنها یک تغییر ایجاد کنیم و آن نام‌گذاری ایرنا بود. به این ترتیب، تشکیلات و روش کار و آداب کار تقریبا حفظ شده است.
هنوز هم بهترین، حرفه‌ای‌ترین و مشتاق‌ترین و پرتلاش‌ترین شخصیت‌های خبری جمهوری اسلامی ایران در دل ایرنا، همواره در خدمت مسئولان بوده تا حجت را بر آنها تمام کنند.
آشنا افزود: ایرنا همواره مسئولان کشور را از اخبار بسیار تلخی آگاه کرده که آنها باید بخوانند، بشنوند و ببینند حتی اگر در سطح محرمانه باشد. این خبرگزاری بوده که با تهیه و تنظیم بولتن‌های تحلیل و تفصیلی خود به مسئولان جهت فکری داده است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود در مورد اهمیت شیوه‌نامه تهیه خبر که امروز در خبرگزاری جمهوری اسلامی رونمایی شد، عنوان کرد: بارها از سه رئیس جمهوری شنیده ام با کیفیت ترین اخبار در حوزه اخبار رسمی توسط ایرنا تولید می شود.
مشاور رئیس جمهوری در این باره گفت: تولید این شیوه‌نامه یکی از پایه های اصلی تضمین کیفیت تولیدات سازمان خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران است. هدف شیوه‌نامه زمانی واقعا محقق می‌شود که دو اتفاق پی در پی افتاده باشد؛ مسئولان و مدیران و سردبیران ارشد ایرنا خود ملتزم به شیوه‌نامه باشند و دوم در نظام آموزشی درون ایرنا، این آموزش به عنوان میراث معنوی ایرنا ارائه شود.
جمهوری اسلامی مدیون ایرناست
حسام الدین آشنا مشاور رئیس جمهوری گفت: ایرنا هم خبر تولید کرده و هم خبرنگار و سردبیر و شاید انقلاب اسلامی بدون ایرنا در جهان شناخته شده نبود و جمهوری اسلامی مدیون ایرناست.
وی افزود: بسیاری از حافظه تاریخی و خبری ما را ایرنا تشکیل داده و مسئولان کشور مدیون ایرنا هستند. خبرگزاری جمهوری اسلامی در طول ۴۱ سال بعد از انقلاب، مدیران کشور را مسئولانه تغذیه خبری کرده و خط ویژه ایرنا در خدمت مسئولان است.
آشنا از ضرورت آسیب شناسی جریان خبری سخن گفت و افزود: اگر برای ایرنا مشخص شد در موضوع انتخابات، مواضع رقبای انتخاباتی با چه استانداردی گزارش شود، در این صورت ایرنا هیچگاه به طرفداری از یک دولت و حمله به دولتی دیگر متهم نمی شود.
حافظه دیجیتالی ایرنا متعلق به ملت ایران است
مشاور رئیس جمهوری از آرشیو تصویری ایرنا به عنوان حافظه دیجیتال خبرگزاری جمهوری اسلامی یاد کرد و گفت: از آنجا که سرمایه های تصویری ایرنا با بودجه ملی تهیه شده، بنابر این متعلق به همه ملت و کسانی است که نیاز به این تصاویر دارند.
وی افزود: سه اصل حفاظت از داشته ها، در دسترس قرار دادن داشته ها و هزینه و شیوه دسترسی از اصول مهم در حفظ این آرشیو به عنوان یک میراث مادی و معنوی است.
آشنا پس از رونمایی آرشیو خبری ایرنا گفت: این آرشیو خبری باید پاسخ سوالات خط مشی و سیاستگذارانه و حرفه ای خبرنگاران شاغل در ایرنا باشد و زمانی که تجربه انباشته ای را ارائه می کنیم، به این معناست که قدیمی های ایرنا بنویسند و جوانان ایرنا بپرسند.
وی فرایند تولید شیوه نامه را مهم ارزیابی کرد و گفت: جنبه های ایجابی در شیوه نامه مهمتر از جنبه های سلبی آن است و باید در شیوه نامه بگوییم که چه حمایتی از خبرنگار در هنگام جمع آوری خبر می کنیم و آیا حمایت حقوقی از خبرنگار جزو اصول مهم شمرده شده است یا نه.
آشنا افزود: سوالات بسیاری در این زمینه وجود دارد. مثلا در مسیر جمع آوری خبر چگونه می توان هزینه کرد و آیا پرداخت یا دریافت پول برای انتشار خبر چگونه است. چون روابط عمومی برخی نهادها امکاناتی را فراهم می کنند که خبری پخش منتشر نشود.
وی ادامه داد: سیاست رسانه نسبت به اخبار رسمی چگونه است و نوع پرداخت در جمع آوری، پردازش و انتشار خبر چگونه خواهد بود یا اولویت انتخاب خبر برای صفحه اول و میزان ماندگاری آن در سایت چگونه است.
مشاور رئیس جمهوری درباره آرشیو اخبار محرمانه ایرنا پیشنهاد کرد: ایرنا می تواند با تشکیل کمیسیون آزاد اطلاعات درباره تغییر طبقه بندی اخبار محرمانه تصمیم بگیرد و یک جنبه مهم این اخبار، ابعاد تاریخی آن است که برای مردم فراهم می کنیم.
پیشنهاد راه اندازی آزمایشگاه خبر
وی افزود: تحقیقات روان شناسی نشان داده زنان، روایتگران خوبی هستند که جزییات و ظرایف را بهتر می بینند و ممکن است مردان به آن توجهی نکنند. حضور بیشتر زنان در جمع آوری، پردازش، تولید و انتشار خبر قابل مقایسه با اخباری است که مردان تهیه می کنند و می توان اخبار یک حادثه را که توسط زن و مردی تولید شده توسط یک گروه داوری بررسی کرد.
وی افزود: ایرنا می تواند آزمایشگاه خبر داشته باشد تا مسائل نظری و عملی تولید خبر شکافته شود و بازخوردهای خبر سنجیده شود.
آشنا تاکید کرد: ایرنا رقیب جایی نیست. چون یک سازمان مادر است. یعنی باید به همه خدمات بدهد و ایرنا یک سازمان کاملا اختصاصی است تا دیگران به اخبار آن استناد کنند. لذا تعامل ایرنا با سایر سازمان ها به ویژه صدا و سیما مهم است.
وی افزود: در سال های اخیر ندیده ام تلویزیون نامی از ایرنا برده باشد و این مساله به دلیل حس رقابت است؛ ولی ایرنا می تواند در قالب قرارداد اقدام به تبادل خبری کند و به جای رقابت، همکاری کند.
آشنا با اشاره به سال پایانی دولت دوازدهم گفت: در دوره پایان یک دولت ارزش زمان را باید بیشتر بدانیم. ارزش زمان را باید بیشتر بدانیم و اقداماتی را که می توانستیم به بعدها موکول کنیم، باید کنار بگذاریم. فرض ما باید این باشد که اگر فردا نباشیم، احساس خسران نکنیم. یعنی کارمان را طوری انجام داده باشیم که بدانیم به اندازه توانمان امروز تلاش خود را کرده ایم.
وی اظهار امیداوری کرد روزی فرا برسد همه خبرنگاران و مردم بگویند که حرف راست را باید از ایرنا شنید. یعنی اگر ایرنا خبری را اعلام کرد، آن خبر درست است. اگر به قله یعنی اعتبار ایرنا نگاه کنیم می توانیم تلاش هایمان را در آن جهت تنظیم کنیم.
آشنا ادامه داد: تثبیت مدیریت ایرنا وظیفه دولت است و دولت این وظیفه را به طور جدی مد نظر داشت و ما امیداور هستیم که ریاست ایرنا با قوت و قدرت به کار خود ادامه دهد و همه ما کمک می کنیم که ایرنا دچار تعارض و تنش ناخواسته و نابجا نشود.
معاون خبر ایرنا هنگام رونمایی از فاز اول آرشیو ایرنا گفت: بانک داده (دیتا بیس) های ایرنا با تلاش معاونت فنی سازماندهی شده به گونه ای که اخبار ایرنا که از سال ۷۰ به صورت دیجیتالی منتشر شده بود، یکپارچه شده و در اختیار همه مردم است. یعنی هر آنچه در خروجی ایرنا بوده در دسترس پژوهشگران و علاقه‌مندان خواهد بود.
پدرام الوندی اظهار امیدواری کرد که اخبار ایرنا شامل اسناد مربوط به سال‌های پیش از ۱۳۷۰ تا زمان تأسیس خبرگزاری و همچنین بانک عکس ایرنا در فازهای دوم و سوم این پروژه رونمایی شده و در اختیار عموم قرار گیرند.
در این مراسم بخش هایی از فیلم های مربوط به تجربه پیشکسوتان، مدیران، خبرنگاران و عکاسان از سال ها تلاش حرفه ای خبری پخش شد.