همزمان با چهلوسومین سالروز درگذشت دکتر علی شریعتی با دکتر سیدیحیی یثربی از اهمیت و لزوم توجه به دیدگاههای شریعتی، سرچشمههای اندیشه او و مختصات نظرگاههای وی گفتوگو کردیم.
سیدیحیی یثربی در گفتوگو با ایرنا، درباره اهمیت بازخوانی تفکر اندیشمندانی چون دکتر علی شریعتی برای جامعه امروز، اظهار داشت: قطعا شریعتی شخصیت تاثیرگذاری در دورانی که فعالیتهای اپوزیسیون علیه رژیم پهلوی زیاد شده بود، داشت و توانست با همسوکردن جوانان با تفکرات خود بسیار موثر واقع شود.
وی افزود: شریعتی یک استاد بزرگ برای شاگردان و همراهان خود بود به طوری که جسورانه وارد میدان شد و سخنرانیهای شفاهی و حرفهای مستدل و علمی بسیاری زد تا طیف فرهیخته و دانشجوی آن زمان به عنوان مخاطبان فراوان دور او جمع شدند.
نویسنده کتاب «فلسفه عرفان» ادامه داد: اینکه جوانان مخاطب یک فرد یا بهتر بگویم یک تفکر باشند این یعنی داشتن یک پشتوانه قوی و دکتر شریعتی از این پشتوانه برخوردار بود و منجر به این شد که مورد بغض دولت و شاه پهلوی قرار گیرد.
یثربی با ابراز تاسف از اینکه عمر شریعتی به انقلاب نرسید تا بیشتر از تفکرات او استفاده شود، گفت: در دوران زندگی شریعتی برخی جوانان ایرانی به تفکرات الحادی سوق داشتند و شریعتی آنها را از کمونیست و الحاد بازداشت و به طرف اسلام آورد که در این باره حتی روحانیت نیز بر اهمیت و تاثیر دکتر شریعتی هیچ تردیدی ندارد.
عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی با تاکید بر اینکه برخی جوانان جامعه نیز دغدغه حقیقت فهم تاریخ و جهان کنونی را دارند و دنبال منابع فکری و چهرههای حقیقی دنیا و ادیان هستند، اظهار داشت: شریعتی در این بین نیز نوعی گستردگی در تفکر و تئوری متفکرانه دارد که در کمتر اندیشمندی دیده میشود.
نویسنده کتاب «خودکامگی و فرهنگ»، با بیان اینکه آنچه درباره شریعتی الان مهم است این است که او چه آموزههایی داشته و این تفکرات الان چقدر میتواند موثر باشد، افزود: آثار شریعتی کمتر جنبه تحقیقی دارد و به نوعی بسیاری از آثار او از سخنرانیهای وی استخراج شده است.
وی ادامه داد: البته این به معنای بیارزش بودن آثار دکتر شریعتی قطعا نیست اما آثار تحقیقی حتما جایگاه علمی دیگری دارند چون با استناد به بسیاری از آثار متاخر خود نگارش میشوند.
یثربی گفت: به عنوان نمونه کتاب «تشیع علوی و تشیع صفوی» دکتر شریعتی را فکر میکنم نزدیک به سه بار مطالعه کردهام. این کتاب در عین حال که میتوانست یک اثر علمی بکر باشد بیشتر دو قطبی بودن در جامعه را تقبیح میکند و به نوعی تماماً میگوید تشیع علوی میجنگد و تشیع صفوی سازش میکند.
نویسنده کتاب «زبانه شمس و زبان مولوی» افزود: جدای از تمامی تاثیرات مثبتی که شریعتی در سخنرانیهای خود داشت اما او نتوانست به توسعه ذهن تودههای مردم کمک کند.
یثربی با تاکید بر اینکه علوم انسانی در ایران حتما مدیون متفکرانی چون دکتر شریعتی است، خاطرنشان کرد: عمر کوتاه ۴۳ ساله او مجال نداد وگرنه هیچ کدام از اشکالاتی که به آثار شریعتی گرفته میشود الان با توجه به پختگی تفکرات وجود نداشت و از او به عنوان یک متفکر بی عیب یاد میشد.