فاصله گذاری پویا عنوان جدیدی در زمینه مقابله با کرونا در کشور است. رفتار ویروس در بازه‌های زمانی مختلف از ابتدای اسفند ۹۸ نه فقط در ایران، بلکه در سایر کشورها هم متفاوت بوده و بر همین اساس، کشورهای مختلف در بازه‌های زمانی مختلف تصمیم‌های گوناگونی گرفته‌اند. ویروسی که به گفته مسئولان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نادانسته‌های بشر درباره آن بسیار بیشتر از دانسته‌هاست.
اکنون ستاد ملی مقابله با کرونا تصمیم گرفته که محدودیت‌ها به صورت نقطه‌ای و نه یکپارچه در استان‌ها اجرایی شود.
حجت الاسلام والمسلمین حسن روحانی رییس جمهوری روز گذشته (پنجشنبه) در این رابطه گفت: باید محدودیت‌ها به صورت نقطه‌ای و نه یکپارچه در استان‌ها اجرا شود. در عین حال این محدودیت‌ها صرفا باید با هماهنگی و مجوز کمیته‌های تخصصی درمانی و اجتماعی امنیتی در مرکز اجرا شود.
راهی به جز رعایت پروتکل‌ها نداریم
کنترل کرونا با توجه به اینکه هنوز واکسن یا درمان مستقیمی ندارد، از مسیر پیشگیری می‌گذرد. مسیری که حتی قبل از ورود این ویروس به کشور هم توسط وزارت بهداشت به جامعه آموزش داده شد و همچنان جزییات آن در حال تکمیل است.
زمان، مهمترین عامل در شناخت هرچه بیشتر در مورد این ویروس محسوب می‌شود. عاملی که به مرور ثابت کرد برخی پیشنهادها مثل استفاده از ماسک برای همه را می‌تواند تغییر بدهد.
در شرایط کنونی هم زمان اثبات کرده که راهی به جز رعایت پروتکل‌های بهداشتی، استفاده از ماسک و رعایت فاصله گذاری برای مقابله و پیشگیری از ابتلا به کرونا وجود ندارد.
علیرضا رییسی معاون بهداشت وزیر بهداشت درباره رعایت پروتکل‌های بهداشتی به خبرنگار سلامت ایرنا گفت: بیماری ناشی از ویروس کرونا، نه درمان مشخص و نه واکسن دارد و در نتیجه راهی به جز رعایت پروتکل‌های بهداشتی و فاصله گذاری اجتماعی و استفاده از ماسک نیست. اگر این رعایت‌ها انجام نشود، افراد زیادی بیمار شده و بیمارستان‌ها پر از بیمار می‌شود. این موضوع در جهان هم تجربه شده است.
مقابله چند وجهی با کرونا
فراز و فرود تصمیم‌گیری درباره کرونا به مباحث مختلفی بستگی دارد. مباحث اجتماعی و اقتصادی از جمله مهمترین نکات قابل توجه در این زمینه هستند که به طور مستقیم و غیرمستقیم بر زندگی افراد در همه کشورها تاثیر می‌گذارند.
بروز مشکلاتی در ارتباطات اجتماعی یکی از چالش‌های ویروس کرونا در کشورهای مختلف و ایران بوده که نیاز به مداخلات روان شناسی را افزایش داده است. نکته‌ای که باعث می‌شود موضوع کرونا را فقط از یک جنبه و آن هم تعطیلی کامل، بررسی نکنیم.
محمدرضا شالبافان عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران معتقد است که بحران کرونا باعث افزایش نیاز جامعه به مداخلات روان پزشکی شده و اگر کسی در این دوران دچار مشکل روان پزشکی شده باید برای حل این مشکل، به روان پزشک مراجعه کند.
این روان پزشک به خبرنگار سلامت ایرنا گفت: در بحران‌هایی مثل کرونا که نه فقط کشور ما، بلکه همه جهان را درگیر کرده، مهمترین نیاز بشر، حمایت روانی است زیرا بحران کرونا به نوعی در دهه‌های گذشته منحصر به فرد بوده است. کرونا تغییراتی را در سبک زندگی افراد ایجاد کرد و در نتیجه این تغییرات، نیاز به حمایت روانی بیشتر شد.
از طرف دیگر مباحث اقتصادی هم در این راستا موثر است و نمی‌توان کسب و کارها را با توجه به شرایط اقتصادی تعطیل و فشار مضاعفی بر مردم وارد کرد. در این شرایط است که باید تصمیم گیری به شکل چند وجهی و با رعایت پروتکل‌های بهداشتی از طرف مردم انجام شود تا هم میزان ابتلا کاهش یافته و هم آسیبی به کسب و کارها وارد نشود.
شطرنج با کرونا ادامه دارد
بعد از افت نسبی موارد ابتلا به ویروس کرونا و دو رقمی شدن تعداد فوتی‌ها بود که در اوایل اردیبهشت ۹۹، ستاد ملی مقابله با کرونا تصمیم گرفت بازگشایی‌ها را به صورت تدریجی انجام بدهد.
در این زمینه پروتکل‌های بهداشتی برای همه مشاغل تدوین و ابلاغ شد. وزارت بهداشت هم به مردم توصیه کرد که ضمن رعایت این پروتکل‌های بهداشتی، موارد تخلف را هم گزارش کنند. این در شرایطی بود که رعایت پروتکل‌ها در ابتدای راه وضعیت به مراتب بهتری داشت و به مرور رفتار اجتماعی در مقابل پروتکل‌های بهداشتی تغییر کرد.
رییسی در این زمینه بیان کرد: آمار کشوری رعایت پروتکل‌ها که حدود ۷۸ درصد بود، در حال حاضر به ۲۳ درصد و در تهران از ۶۲ درصد به ۱۱ درصد رسیده است.
محسن فرهادی معاون مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت نیز در نشست خبری ویدیو کنفرانس در پاسخ به سوال خبرنگار سلامت ایرنا در همین رابطه گفته بود: وضعیت اجرای پروتکل‌ها تا ۲۷ اردیبهشت ماه مطلوب بود و تا آن زمان در شهر تهران میزان رعایت پروتکل‌ها به ۵۶ درصد می‌رسید. تا ۱۵ خرداد ماه میانگین کل کشور به ۲۲.۶۶ درصد رعایت پروتکل رسید و در شهر تهران این میزان به ۱۰.۵۴ درصد کاهش یافت. این زنگ خطری را برای ما به صدا در آورد. زمانی می‌توان بازگشایی‌ها را ادامه داد و با ویروس کرونا هم‌زیستی داشت که پروتکل‌های بهداشتی رعایت شود.
عادی تلقی کردن شرایط کرونایی از طرف مردم یکی از مهمترین دلایل این کاهش توجه محسوب می‌شود و این در شرایطی است که وزارت بهداشت و مسئولان دولت بارها اعلام کرده‌اند که نه تنها شرایط عادی نیست، بلکه بر اساس آمارها همچنان در اوج مقابله با کرونا هستیم.
در این شرایط است که شطرنج با کرونا همچنان ادامه دارد و رفتارهای اجتماعی باعث تصمیم گیری‌های دشوارتری می‌شود. تصمیم‌هایی که کاملا وابسته به شرایط است و نمی‌توان به طور کلان، نسخه واحدی پیچید.
رییسی معاون وزیر بهداشت در این رابطه اظهار کرد: مردم به سمت عادی شدن کرونا رفته‌اند و بزرگ‌ترین ترس ما عادی شدن کرونا است که بسیار خطرناک از خود ویروس محسوب می‌شود.
فاصله گذاری پویا، تازه‌ترین روش مقابله با کرونا
کاهش رعایت پروتکل‌های بهداشتی، برگزاری مجالس عروسی و عزا، سفرهای غیرضروری، استفاده نکردن از ماسک و مواردی از این دست باعث بالا رفتن نمودار کرونا در برخی استان‌ها شده است.
اکنون در آخرین روزهای خرداد ۹۹ هستیم و استان‌های بوشهر، خوزستان، آذربایجان شرقی، کرمانشاه و هرمزگان در وضعیت قرمز کرونا قرار دارند.
همین چند روز پیش بود که ایرج حریرچی معاون کل وزارت بهداشت از برگزاری عروسی در کارواش در یکی از استان‌ها گلایه کرده و گفته بود که ۱۲۰ نفر در این عروسی به ویروس کرونا مبتلا شدند.
مجموعه این موارد باعث تصمیم تازه‌ای با عنوان «فاصله گذاری پویا» شده است.
حریرچی در این رابطه گفت: در اجرای این طرح، افراد در معرض خطر بیماری کووید ۱۹ غربالگری و شناسایی می‌شوند و مورد حمایت قرار می‌گیرند و افراد مسن و بیماران پرخطر مانند بیماران فشار خون و دیابتی مشمول این غربالگری هستند.
وی افزود: کردستان، خوزستان، آذربایجان‌های شرقی و غربی، خراسان رضوی، لرستان، کرمانشاه، گلستان، هرمزگان و سیستان و بلوچستان، ۱۰ استانی هستند که در هفته گذشته بیماری کرونا در آنها افزایش یافته و با تدابیر ستادهای استانی، ظرفیت سازی لازم در بیمارستان‌های این استان‌ها برای پذیرش بیماران انجام شده است.
حسین عرفانی رییس اداره مراقبت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت هم در مورد فاصله گذاری پویا به خبرنگار سلامت ایرنا گفت: معنی فاصله گذاری پویا این است که هر استان و شهرستان با توجه به وضعیت شیوع و بروز بیماری کووید ۱۹ و اینکه در وضعیت قرمز، زرد یا سفید قرار دارد و در منطقه پر خطر، با خطر متوسط یا کم خطر قرار دارد، در مورد میزان محدودیت‌ها یا رفع محدودیت‌های لازم در اپیدمی کرونا تصمیم بگیرد و یک نسخه واحد برای کل کشور نخواهیم داشت.
وی افزود: ایران یک کشور پهناور است و وضعیت بیماری کووید ۱۹ در همه جای آن از یک الگوی واحد و یکسانی تبعیت نمی‌کند؛ در یک جا ممکن است با شیوع و بروز زیاد و در جای دیگر با شیوع و بروز کم این بیماری مواجه باشیم. بنابراین نمی‌توانیم یک دستورالعمل واحد برای اپیدمی کووید ۱۹ برای کل کشور داشته باشیم.
عرفانی گفت: برای اجرای طرح فاصله گذاری پویا، اپلیکیشن ماسک در وزارت بهداشت طراحی شده که وضعیت شیوع کرونا در استان‌ها و شهرستان‌های مختلف را در مورد اپیدمی کووید ۱۹ نشان می‌دهد و مشخص می‌کند کدام شهرستان‌ها در وضعیت قرمز، زرد یا سفید هستند. این اطلاعات هم هر ۵ روز تا یک هفته به روز رسانی می‌شود و مسئولان استانی بر اساس وضعیت استان و شهرستان‌های خود برای مدیریت کرونا و اعمال محدودیت یا بازگشایی‌ها تصمیم گیری می‌کنند.
به نظر می‌رسد در شرایط کنونی راهی به جز اعمال محدودیت‌ها در استان‌های با وضعیت قرمز و آن هم با تصمیم مسئولان استانی و با توجه به شرایط هر استان، وجود ندارد.
هرچند از آن طرف باید وضعیت شیوع کرونا همچنان برای جامعه تشریح شده و همه باید بدانیم که کرونا تمام نشده است.
در واقع باید تغییر سبک زندگی و زندگی با کرونا را یاد بگیریم تا وضعیت تابستان و پاییز دشوارتر از بهار نشود.
از: امیر پروسنان