«قاسم تقی زاده خامسی » روز یکشنبه در نشست خبری و در پاسخ به ایرنا افزود: افزایش این تعرفه در کنار تشویق‌هایی که صورت می‌گیرد برای رعایت مصرف بهینه ضروری است.
وی اعمال این تعرفه را برای جلوگیری از برداشت‌های بی‌رویه از سفره‌های زیرزمینی را موثر دانست و گفت: اکنون سفره‌های زیر زمین با کاهش ۵ میلیارد و ۷۰۰ میلیون متر مکعبی درگیر هستند که با اقدام‌های انچام شده در دولت تدبیر و امید یک میلیارد متر مکعب بهبود یافته است.
معاون وزیر نیرو ابراز امیدواری کرد که امسال با اقدام‌های در دست انجام وضعیت سفره‌ها بهتر شود.
وی درباره امکان استفاده از دو نوع آبرسانی در کشور برای شرب و غیر شرب گفت: کار ضروری است اما با وضعیت فعلی کار بسیار سختی است.
تقی زاده خامسی افزود: استفاده از آب شرب برای مصارف غیر شرب کار درستی نیست.
وی از مسدودسازی ۱۰ هزار چاه غیرمجاز خبر داد و گفت: اکنون حدود ۲۳۰ هزار حلقه چاه غیر مجاز در کشور وجود دارد.
بارندگی‌ها نامتوازن و افزایش جمعیت دوعامل مهم محدودیت منابع آب
معاون آب وآبفای وزیر نیرو به اقلیم خشک و نیمه خشک کشورمان اشاره کرد و گفت: همین موضوع سبب شده بارندگی آن نامتوازن بوده و گرفتار سال‌های متمادی خشک و سال‌های کوتاه مدت، ترآبی باشد.
وی بدترین دوره‌ها را سال‌های اخیر دانست که بعد از یک دهه خشک با ترآبی روبرو شده و سیل‌های شدید را به همراه داشت و آن را نشانه نامتوازن بودن بارندگی‌ها در کشور دانست.
تقی زاده خامسی افزود: توزیع جمعیت در کشورمان نیز نامتوازن است به گونه ای که ۴۵درصد جمعیت در مناطقی زندگی می‌کنند که یا آب ندارند ویا دسترسی کمی به آب دارند که باید برای آنها آبرسانی کرد.
معاون وزیر نیرو ادامه داد: تراکنش نامتوازن جمعیت دومین عامل محدودیت در منابع آب و سومین آن ورود به دوره تغیرات اقلیمی است که سبب بارش بیشتر در برخی مناطق کم آب شده است.
وی مشکلات مدیریت منابع آب را نامتوازن بودن بارندگی‌ها، نامتوازن بودن توزیع جمعیت و ورد به دوران تغییر اقلیم برشمرد.
تقی زاده خامسی از وجود ۱۸۸ سد بزرگ در کشور خبرداد و خاطرنشان ساخت: برخی از این سدها در دوران خشکسالی آب کمتری دارند و برخی به ساخت آنها ایراد می‌گیرند.
معاون آب و آبفای وزیر نیرو گفت: ایرادها در حالی است که سال گذشته میزان ورودی آب به مخازن سدهای کشور بود که ناگزیر به رها سازی ۴۰ میلیارد متر مکعب آب شدیم گرچه بیشتر این آب‌ها به سمت احیای تالاب‌ها هدایت شد.
وی این موضوع را نشان‌دهنده آن دانست که از نظر مخازن سدها هنوز کشور با کاهستی مواجه است و اگر سدهای نیمه کاره تکمیل شده بودند امکان استفاده از آب‌ها رهاسازی شده را فراهم می‌کردند.
تقی زاده خامسی دومین منبع تامین آب را پساب برشمرد و گفـت: هنوز فرهنگ استفاده از پساب به جای آب در کشور نهادینه نشده است گرچه برخی صنایع این کار را کرده‌اند.
معاون وزیر نیرو افزود: هنوز برای جایگزینی پساب به جای آب مقاومت‌های صورت می گیرد که باید تلاش کرد فرهنگ استفاده از پساب گسترش یابد .
وی منبع دیگر تامین آب را آب دریاها دانست و ادامه داد: انتقال آب برای استفاده در شهرهای مجاور دریا ضروری است و بهتر است با استقرار آب شیرین‌کن‌ها نسبت به تامین آب برای این شهرها و روستاها اقدام کرد.
تقی زاده خامسی خاطرنشان کرد: تاکنون تخصیص‌هایی برای استفاده از آب دریا در استان‌های خراسان، سیستان وبلوچستان، کرمان، فارس داده شده و برخی از اینها به زودی به نتیجه خواهد رسید.
معاون وزیر نیرو استفاده و انتقال آب به شهرهای دور دست را کاری اقتصادی ندانست و افزود: انتقال آب در دور دست برای صنایع صرفه اقتصادی دارد گرچه توصیه ما استقرار صنایع پرآب بر درکنار دریاها است.
وی ادامه داد: سواحل بسیار خوبی به خصوص در دریای عمان برای استقرار صنایع پر آب بر وجود دارد که آب مورد نیاز را تامین می‌کند.
تقی زاده خامسی با تاکید براینکه منابع آب بسیار محدود است و در عین حال جمعیت نیز روبه افزایش است خاطرنشان ساخت: روند افزایش جعیت اگر به همین روند ادامه یابد و از طرف دیگر منابع آب روز به روز با کاهش بیشتری همراه شود چاره‌ای جز تلاش برای افزایش بهره‌وری وجود ندارد.
معاون وزیر با بیان اینکه ۹۰درصد آب کشور در بخش کشاورزی مصرف می‌شود بر ضرورت بهره‌وری و رعایت الگوی کشت تاکید کرد.
وی گفت: برخی مواقع در کشورمان سرانه متوسط به زیر۱۵۰ میلیمتر می‌رسد معنا ندارد در ۱۷ استان کشور برنج کاری کرد.
تقی زاده خامسی افزود: برخی این مناطق آب آشامیدنی مناسب ندارند اما اقدام به کشت برنج به صورت غرق آبی می‌کنند که اینکاری نادرست است.
معاون آب و آبفای وزیر نیرو ادامه داد:کشورمان درجایگاهی نیست که آب را به صورت مجازی و رایگان صادر کند به این معنا که محصولات کشاورزی را با آب تولیدی صادر کند درحالی که خود نیاز به آب دارد.
وی مشکل اساسی آب کشور را در بخش کشاورزی دانست و بر ضرورت اصلاح و افزایش بهره‌وری در این بخش تاکید کرد و گفت: اصلاح الگوی کشت از طرف دیگر نباید منجر به توسعه کشاورزی شود بلکه باید بهنیه استفاده کرد.
تقی زاده خامسی خاطرنشان ساخت: طرح در وزارت نیرو در این‌باره درجریان است که وزارت جهاد کشاورزی هم همکاری خوبی تاکنون داشته است.
معاون وزیر نیرو به مصوبه دولت درباره ایجاد کارگروهی به نام کارگروه سازگاری با کم آبی اشاره کرد و خاطرنشان ساخت: براساس اقدام‌های این کارگروه استان‌ها در خود استان نسبت به تدوین استفاده از آب برنامه‌ریزی شده اقدام کرده و پس از تایید به کارگروه ارسال و پس از تایید کارگروه در دبیرخانه سازگاری با کم ابی مطرح و بررسی و پس از تایید نهایی به عنوان سازوکار اصلی استفاده از اب در استان مورد استفاده قرار می‌گیرد.
به گفته وی، تاکنون تعدادی از استان‌ها سند تدوین کرده‌اند که به تایید کارگروه رسیده است و نیمی از استان‌ها برنامه خود را داده‌اند که امید است تاپایان سال تایید شود.
تقی زاده خامسی خاطرنشان ساخت: طرح در وزارت نیرو در این باره درجریان است که وزارت جهاد کشاورزی هم همکاری خوبی تاکنون داشته است.
معاون وزیر نیرو به مصوبه دولت درباره ایجاد کارگروهی به نام کارگروه سازگاری با کم آبی اشاره کرد و خاطرنشان ساخت: براساس اقدام‌های این کارگروه استان‌ها در خود استان نسبت به تدوین استفاده از آب برنامه‌ریزی شده اقدام کرده و پس از تایید به کارگروه ارسال و پس از تایید کارگروه در دبیرخانه سازگاری با کم ابی مطرح و بررسی و پس از تایید نهایی به عنوان سازوکار اصلی استفاده از اب در استان مورد استفاده قرار می‌گیرد.
به گفته وی، تاکنون تعدادی از استان‌ها سند تدوین کرده‌اند که به تایید کارگروه رسیده است و نیمی از استان‌ها برنامه خود را داده‌اند که امید است تاپایان سال تایید شود.
تقی زاده خامسی گفت: میزان دسترسی به‌آب در کشور درحال کاهش است و از طرف دیگر جمعیت نیز درحال افزایش است درعین حال حیات، اشتغال و زندگی وابستگی مستقیم به آب دارد.
معاون وزیر نیرو با بیان اینکه سه بخش اشتغال یعنی کشاورزی که ۹۰درصد آب مصرف می‌کند، صنعت سه درصد و بخش خدمات بدون آب نمی‌تواند زندگی کند لذا راهی جز صرفه‌جویی و افزایش بهره‌وری نیست و همه باید دست به دست داده و صرفه‌جویی و بهره‌وری را نهادینه کرد.
مصرف آب تهران بی‌رویه است
وی گفت: اکنون و در دو هفته اخیر در شهر تهران نسبت به دوره مشابه سال گذشته مصرف آب بین ۱۵ تا ۲۰درصد افزایش یافته که بیانگر مصرف پانصد هزار مترمکعب در این شهر است.
تقی زاده خامسی این میزان مصرف را برابر مصرف چند شهر کشور برشمرد و بر ضرورت رعایت صرفه‌جویی در مصرف توسط مردم همانگونه که در دوران شیوع کرونا که مصرف را ۳۵درصد افزایش داده بود و مردم صرفه‌جویی کردند اکنون نیز اینگونه عمل کنند.
معاون وزیر نیرو ادامه داد: لوله‌های انتقال آب محدودیت دارند و تصفیه‌خانه‌ها نیز بنابراین لازم است صرفه‌جویی جدی‌تر گرفته شود.
۸۰درصد ظرفیت مخازن سد های کشور پر است
وی گفت:اکنون ۸۰درصد ظرفیت مخازن سدهای کشور به میزان ۴۰ میلیارد مترمکعب پر است و تفاوت معناداری در مخازن نسبت به پارسال ندارد درصورتیکه پارسال ورودی سدها دوبرابر بوده است.
تقی زاده خامسی افزود: براین اساس پیش‌بینی می‌شود امسال بتوان آب مورد نیاز بخش کشاورزی را تاحدود ۲۰درصد بالاتر از سال‌های گذشته انجام شود همانگونه که در خوزستان شد و امکان کشت برنج در این استان برای امسال فراهم شد.
معاون آب وآبفای وزیر نیرو گفت: درحال حاضر۵۰درصد از پهنه تالابی کشور حدود ۴۰ تا ۱۰۰درصد ابگیری شده است و برخی تالاب‌ها که سال‌های متمادی بدون آب بود مانند گاوخونی الان بخشی پرآب شده است.
وی از افزایش ۱۵درصدی ظرفیت نیروگاه‌های برق آبی در امسال خبرداد و خاطرنشان ساخت: تابستان امسال حداقل ۹ هزار مگاوات برق آبی تولید می‌شود که رکوردی در صنعت برق است.
تقی زاده خامسی ادامه داد: درحال حاضر ۱۸۸ سد بزرگ در کشور وجود دارد که ظرفیت آنها ۵۲ میلیارد متر مکعب است و ۱۱۹ سد دیگر درحال ساخت است.
معاون وزیر نیرو افزود: ۴۲سد در دولت تدبیر و امید ساخته شده و تلاش می‌شود این تعداد تاپایان کار دولت به ۵۰سد افزایش یابد.
وی تعداد تصفیه‌خانه‌های آب دردست بهره‌برداری را ۱۵۵ تصفیه خانه اعلام کرد که ۱۵ تصفیه خانه آن در این دولت احداث شده است .
تقی زاده خامسی تعداد تصفیه‌خانه‌های فاضلاب را ۲۳۷ برشمرد که ۱۸ واحد آن در سال ۹۸ ساخته شده است .
معاون وزیر نیرو به برنامه تدوین شده در سال ۹۳ برای روستاها اشاره کرد که براساس آن مقرر شد ۲۰ هزار ۷۷۴ روستا به آب پایدار دسترسی داشته باشند که جمعیتی بالغ بر ۱۰ میلیون و نهصد هزار نفر را شامل می‌شود.
وی گفت: اکنون یازده هزار و ۵۱۴ روستا با جمعیت هفت و هفت دهم میلیون نفر آبرسانی پایدار شده‌اند و امید است تاپایان دولت به عدد هدف برنامه دست پیدا شود.
تقی زاده خامسی افزود: یک هزار و ۶۵۰ روستا در سال ۹۸ آبرسانی پایدار صورت گرفته و امید است امسال ۱۲ تصفیه‌خانه دیگر به بهره‌برداری برسد.
معاون آب و آبفای وزیر نیرو تعداد آب شیرین‌کن‌های کشور تا ابتدای دولت تدبیر و امید را ۲۳ واحد که امروز به ۸۹ واحد افزایش یافته است.
به گفته وی تاکنون در بخش آب و فاضلاب حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان توسط بخش خصوصی به روش‌های مختلف سرمایه گذاری صورت گرفته است که بخشی از آن به نتیجه رسیده است.
تقی زاده خامسی درباره سفره‌های آب زیرزمینی تاکید کرد: نزدیک به پنج میلیارد و ۷۰۰ میلیون متر مکعب کسری مخازن وجود دارد که برای جبران آن برنامه‌ریزی صورت گرفته است به گونه‌ای که در دوسال اخیر یک میلیارد مترمکعب تامین شده است.
معاون وزیر نیرو برکاهش تعداد صدور پروانه‌های بهره برداری و مسدود سازی چاه‌ها تاکید کرد تا بتوان کسری مخازن را تاحدودی جبران کرد.
تعداد شهرهای دارای تنش آبی کاهش یافت
وی درباره شهرهای دارای تنش آبی گفت: تعداد این شهرها در سال‌های گذشته ۵۴۷ شهر بود که اکنون به ۱۷۰ شهر کاهش یافته و ۵۰ شهر تنش آبی بالایی دارند و علت آنهم فرسودگی شبکه های آبرسانی است.
تقی زاده خامسی در باره طرح انتقال آب خزر به فلات مرکزی تاکید کرد: همچنان منتظر پاسخ سازمان محیط زیست هستیم و مطالعات لازم صورت گرفته است و درحال بررسی است.
معاون آب و آبفای وزیر نیرو گفت: برای تامین آب مورد نیاز کشور از همه منابع دردست رس استفاده می شود اما همه آنها در چارچوب قوانین است که یکی از آنها مصربه سازمان محیط زیست است.
وی از درحال مطالعه بودن بیش از یکصد سد خبر داد و در عین حال ادامه داد: ممکن است سازمان محیط زیست در باره این سدها نظر متفاوتی داشته باشد و ناگزیر تعدادی از آنها حذف شود.
تقی زاده خامسی افزود: مطالعات اولیه برای تامین آب در سطح کشور و برای همه طرح‌ها انجام می‌شود اما باید مراحل قانونی لحاظ شود و یکی هم مجوز زیست محیطی است که تا داده نشود هیچ پروژه‌ای اجرایی نمی‌شود.
معاون آب و آبفای وزیر نیرو گفت: نباید آب تصفیه شده را به مصارف غیر شرب رساند و باید به سمت بهینه سازی مصرف در بخش کشاورزی رفت.
وی از تداوم اختصاص تسهیلات دو میلیارد تومانی به بخش خصوصی فعال در بخش آب و فاضلاب خبرداد و گفت: بانک عامل بانک تعاون است که تسهیلات را به متقاضیان پرداخت می‌شود.
تقی زاده به فعالیت بخش خصوصی در بخش فاضلاب اشاره کرد و گفت: اکنون طرح‌های خوبی در این بخش درحال انجام است.
معاون وزیر نیرو از همکاری خوب مردم در دوره نخست کرونا برای کاهش مصرف تشکر کرد و افزایش مصرف اخیر را ناشی از ازدیاد گرما دانست.
وی از مطالعه ۵۰سد برای توسعه گردشگری در سدها خبرداد و گفت: احتمال دارد تا دوهفته دیگر یک فراخوان کلی برای ۳۰سد داده شود که توصیه می‌شود سرمایه‌گذاران از این موضوع استقبال کنند.
تقی زاده خامسی اقتصاد آب را مساله جدی بخش آب دانست و افزود: اکنون در برخی نقاط کشور که آب شیرین می‌شود آب به قیمت ۱۰ هزار تومان خریداری می‌شود .
معاون وزیر نیرو ادامه داد:قیمت تمام شده آب به طور متوسط دو برابر قبض‌هایی است که صادر می‌شود که دولت مابه التفاوت آن را به صورت سوبسید پرداخت می‌کند.
وی افزود: اعتقاد داریم اگر سوبسیدی هم در این بخش پرداخت می شود باید قیمت واقعی به اطلاع مردم رساند شودتا مردم رعایت کنند.
تقی زاده قیمت آب در بخش کشاوزی را ناچیز برشمرد که سبب مصرف ناصحیح در این بخش شده است.
معاون وزیر نیرو به ادغام شرکت های آب و فاضلاب شهری و روستایی اشاره کرد که از ادغام آنها شرکت آبفای استانی ایجاد شده و براساس آن ۹ هزار پست سازمانی از آبفای روستایی کاهش یافت.
وی مهمترین مزیت این اقدام را افزایش قدرت کارشناسی و اقتصادی آبفای شهری در کمک به آبفای روستایی دانست که با مشکلات زیادی مواجه است.
تقی زاده خامسی تلاش برای آبرسانی پایدار به روستاها را از مزیت دیگر این اقدام برشمرد.
آبرسانی به غیزانیه
معاون آب و آبفای وزیر نیرو در باره طرح آبرسانی به غیزانیه گفت: غیزانیه ۸۵ روستا است که از دوسال پیش یک مجتمع آبرسانی برای آنها طراحی شده بود ضمن آنکه پیشتر شبکه آبرسانی هم داشته اند.
وی افزود: شبکه کیفیت خود را از دست داده بوده و در برخی نقاط پرتی آب زیاد بوده بنابراین وزارت نیرو مصمم به احداث شبکه جدید می شود و اینکار هم اقدام شده اما برخی تاریخ ها که محقق نشد مورد اعتراض مردم واقع شد.
تقی زاده خامسی با تاکید براینکه احداث ۲۵ کیلیومتر خط جدید ۲تا سه ماهه امکانپذیر نیست گفت»پس از اعتراض مردم اینکار سرعت گرفت و در سه فاز یک ماه عملیاتی خواهد شد .
وی افزود: بخش خرداد با ۳۷ روستا انجام شد و در تیر و مرداد و نیمه شهریور ۸۵ روستا به اتمام خواهد رسید هرچند شبکه قدیم هم هست.
معاون وزیر نیرو درباره اینکه ایران تا چند سال دگر وارد کننده آب خواهد گفت: کشورمان با توجه به منابع آبی که دارد و اقدام هایی که برای مدیریت مصرف و افزایش بهره وری صورت می‌گیرددر سال‌های آینده وارد کننده آب نخواهد شد.
تقی زاده خامسی خاطرنشان کرد: لازم است تا بهره وری آب افزایش یابد و اگر سالی به عنوان ترسالی شناخته می‌شود، اینگونه نباشد که مردم نسبت به مصرف آب بی توجه شوند چرا که اگر مدیریت مصرف نادیده گرفته شود، ممکن است با مشکل روبرو شویم اما اگر یک اجماع در مدیریت مصرف صورت گیرد در سال‌های آینده وارد کننده آب نخواهیم شد.
وی در باره میزان فرسودگی تجهیزات آبی گفت: در حال حاضر ۳۰ درصد تجهیزات موجود در صنعت آب فرسوده هستند ونیاز به تعمیر و یا تغییر دارند که برای این مسئله نیز اقدام‌های متعددی صورت گرفته اما اصلاح همه زیرساخت‌ها سرمایه زیادی نیاز دارد.
معاون وزیر نیرو به میزان هدررفت آب در کشور اشاره و خاطرنشان ساخت: این عدد در استان‌های مختلف، متفاوت است اما بطور میانگین میزان هدررفت آب ۲۰ درصد اعلام شده ولی به نظر می‌رسد که این عدد بیشتر باشد.
تقی زاده خامسی گفت: طبق برنامه قرار بود که سالی یک یا دو درصد از این ۲۰ درصد کاسته شود اما به دلیل اینکه عمر مفید خطوط لوله سریعتر از این و دو درصد جلو می رود نمی‌توان این موضوع را در زمان کم سر و سامان داد.
وی درباره تعامل با افغانستان و تخصیص آب هیرمند از این کشور اعلام کرد: امروز هیاتی از افغانستان وارد ایران می‌شوند و بعد از ظهر با مسئولان آبی این کشور گفت‌وگو خواهیم داشت.
معاون وزیر نیرو گفت: تا کنون تصمیم های خوبی اتخاذ شده، بطور مثال نقشه برداری در کارهای مشترک زیست محیطی تعریف شده است که امیداست نتیجه خوبی را به دنبال داشته باشد.