لوازم آرایشی از جمله اقلام پرفروش در ایران و آذربایجان غربی است و این لوازم علاوه بر مصرف کنندگان محلی بسیاری از مردم استان های دیگر را برای خرید ارزان تر به این استان مرزی می‌کشاند.
لوازم آرایشی غیرمجاز با لوگوهای تقلبی از سوی فروشندگان با قیمت پایین تر به جای لوازم اصلی عرضه می شود و مشتریان نیز با این تصور که دلیل پایین بودن قیمت، مرزی بودن آذربایجان غربی است، به این خریدهای مضر تن می دهند.
بسیاری از صاحب نظران بر این عقیده هستند که پایین بودن قیمت، مهمترین عامل برای استفاده از لوازم آرایشی جعلی و کم کیفیت به شمار می رود اما در این میان می توان فرهنگ نامناسب استفاده از لوازم آرایشی و نداشتن آگاهی کافی نسبت به مضرات استفاده از این لوازم را نیز مورد توجه قرار داد.
اکثر پزشکان، متخصصان حوزه پوست و مو و کارشناسان حوزه بهداشت و درمان نیز بر این عقیده هستند که لوازم آرایشی نامرغوب شاید زمینه کاهش هزینه ها را در کوتاه مدت به همراه داشته باشد ولی در بلندمدت، هزینه های زیادی را برای درمان بیماری های پوستی و برخی اختلالات روانی ناشی از این بیماری ها متوجه خانواده ها می کند که در بسیاری موارد کمرشکن است.
البته به گفته مردم، هزینه های گزاف لوازم آرایشی با کیفیت و اصل، یکی از مهمترین دلایلی است که آنان را تشویق به استفاده از لوازم ارزان قیمت ولو بدون کیفیت می کند.
یکی از فروشندگان محصولات بهداشتی آرایشی در ارومیه در این زمینه گفت: بیشتر لوازم آرایشی و بهداشتی که توسط افراد از ما خریداری می‌شود، مارک‌های تقلبی کره‌ای، چینی و ترکیه ای دارد و هیچ یک از مشتریان به دنبال جنس اصل نیستند.
سلمان سعیدی افزود: تقاضای مشتری برای خرید جنس های ارزان قیمت تقلبی بیشتر است و به همین دلیل مارک های اصل آرایشی به ندرت خریداری می‌شود.
وی با تاکید بر اینکه برای تامین روزی اش بر حسب تقاضای مشتری جنس می‌آورد، اضافه کرد: اگر لوازم آرایشی و بهداشتی ارزان قیمت را نفروشیم، در مغازه ها و لباس فروشی های دیگر عرضه می شود.
یکی از شهروندان ارومیه ای که در حال خرید لوازم آرایشی بهداشتی ۲ هزار تومانی بود، در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: درآمدهای خانواده ها کفاف هزینه های چند ده و چند صدهزار تومانی لوازم آرایشی اصل را نمی‌دهد و ما مجبور به خرید این لوازم با قیمت نازل هستیم.
محبوبه صدیقی افزود: مسوولان باید در کنار جلوگیری از ورود لوازم قاچاق، به فکر پایین آوردن قیمت کالاهای اصلی آرایشی باشند.
وی بیان کرد: وضعیت درآمدی خانواده من، اجازه خرید لوازم آرایشی حدود یک میلیون تومانی را نمی دهد، در حالی که می توانم با رقم بسیار کمتری، لوازم آرایشی هرچند بی کیفیت را بخرم و از آن استفاده کنم.
در این میان، مسوولان با همه توان به دنبال مقابله با استفاده از این اقلام غیرسالم و در بسیاری موارد، زیان آور هستند که در این راستا از همه ظرفیت ها نیز استفاده می‌شود ولی رغبت بهره مندی توسط مردم، در بسیاری موارد به این تلاش می‌چربد.
به گفته معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی آذربایجان غربی هر ساله مقدار زیادی لوازم آرایشی و بهداشتی غیرمجاز در این استان امحا می‌شود که حاصل کشف در محل های عرضه است.
جلال غفارزاده با تاکید بر اینکه آذربایجان غربی با سه کشور ترکیه، عراق و آذربایجان مرز مشترک دارد، اظهار کرد: دارو و لوازم آرایشی و بهداشتی غیرمجاز به صورت وسیع از این کشورها وارد شده و به عنوان کالای قاچاق تلقی می‌شود.
وی اظهار کرد: البته طبق آخرین برآوردها، حدود ۳۰ درصد لوازم آرایشی موجود در بازار، قاچاق است ولی همین میزان نیز به شدت مورد توجه اقشار مختلف قرار دارد.
وی تاکید کرد: لوازم آرایشی و بهداشتی ناسالم و قاچاق، خطرات جبران ناپذیری بر سلامت مردم دارد به طوری که مضرات استفاده از این لوازم به دلیل استمرار در مصرف روزانه، می‌تواند به مراتب بیشتر از داروهای قاچاق، سلامت مردم را تهدید کند.
وی اضافه کرد: استفاده از این گونه مواد می‌تواند صدمه های جبران ناپذیری برای مصرف کنندگان به همراه داشته باشد زیرا این نوع فرآورده‌ها بیشتر در شرایط نامناسب و با مواد اولیه نامرغوب، غیرمجاز و بی کیفیت تهیه می‌شود.
وی ادامه داد: در کنار ضررهای لوازم آرایشی قاچاق، بسیاری از مارک‌های مشهور لوازم آرایشی آغشته به ماده سرب است که این ماده بیش از همه اعصاب را نشانه می‌رود و در بلند مدت می‌تواند سبب اختلال های عصبی شود.
غفارزاده گفت: احساس سوزش و درد و ایجاد جوش‌های قرمز در محلی که ماده آرایشی غیراستاندارد استفاده شده از شایع‌ترین شکایات مصرف کنندگان است.
وی ادامه داد: خارش و تاول، کهیر، تورم، عفونت پوست، عفونت ریشه مو و تغییر رنگ و صدمه به ناخن و مو از عوارض استفاده مکرر از لوازم آرایشی غیر استاندارد به شمار می رود.
غفارزاده گفت: لوازم آرایشی و بهداشتی اصل و تقلبی با هم تفاوت زیادی دارد و تنها مزیت کالاهای تقلبی، قیمت پایین آنهاست اما همین مزیت ظاهری به شدت مورد توجه بانوان قرار می گیرد.
وی اظهار کرد: در جامعه در مورد اجناس آرایشی تقلبی اطلاع رسانی محدود است و حتی می توان گفت اصلا وجود ندارد.
وی با بیان اینکه لوازم آرایشی تقلبی میزان شیوع سرطان‌های پوستی را افزایش می دهد، اظهار کرد: سرطان های پوستی در جهان در حال گسترش است و لوازم آرایشی بهداشتی قاچاق از یک خارش ساده پوست شروع شده و به سرطان پوست منتهی می شود.
رییس پلیس آگاهی فرماندهی انتظامی آذربایجان غربی نیز در خصوص مقابله با قاچاق لوازم آرایشی و بهداشتی، گفت: طی سال گذشته بیش از ۱۲۰ هزار قلم لوازم آرایشی و بهداشتی قاچاق در این استان کشف شده است که ارزش آنها به میلیاردها ریال می‌رسد.
سرهنگ سامان غنی زاده افزود: با توجه به این آمار، روزانه به طور متوسط نزدیک به ۴۰۰ قلم لوازم آرایشی و بهداشتی غیرمجاز و قاچاق در استان آذربایجان غربی کشف و ضبط می‌شود که رقم قابل توجهی است.
وی اظهار کرد: پلیس با همه توان در راستای مقابله با قاچاق کالا به ویژه قاچاق لوازم آرایشی که با سلامتی مردم در ارتباط است، تلاش می‌کند.
دستگاه قضا نیز در این راستا وارد شده و تعزیرات حکومتی به عنوان مسوول رسیدگی به اقلام قاچاق، آرای سفت و سختی را برای مقابله صادر می‌کند.
محمد اقوامی، مدیرکل تعزیرات حکومتی آذربایجان غربی نیز در این خصوص گفت: طی یک سال گذشته بیش از ۱۰ فقره پرونده در خصوص قاچاق لوازم آرایشی و بهداشتی در این استان تشکیل شده و ارزش ریالی محکومیت قاچاقچیان بالغ بر سه میلیارد ریال بوده است.
مصرف، خرید و فروش لوازم آرایشی و بهداشتی غیرمجاز با ضعف در اعتماد به نفس زنان و دختران ارتباط معناداری دارد و مقابله با آن نیازمند فعالیت های فرهنگی و مشارکت عمومی است.