تهران- ایرنا- مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی در بررسی چالش‌ها و راهکارهای پیشگیری و مبارزه با آفت ملخ‌های صحرایی پیشنهاد کرد به منظور پیشگیری و مدیریت هرچه بهتر اینگونه بحران‌ها، طرح جامعی از سوی دستگاه‌های متولی، سازمان برنامه و بودجه و نمایندگی فائو در ایران تدوین شود.

به گزارش روز یکشنبه مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات زیربنایی این مرکز در گزارشی با عنوان «چالش‌ها و راهکارهای پیشگیری و مبارزه با آفت ملخ‌های صحرایی» آورده است؛ ملخ‌های صحرایی ازجمله خطرناک‌ترین آفات مهاجر گیاهی از حیث میزان تراکم، تکثیر، هجوم و خسارت هستند که در جنبه‌های بین‌المللی، منطقه‌ای و ملی خسارات گسترده‌ای بر عرصه‌های کشاورزی و منابع طبیعی به ویژه مراتع به عنوان مهمترین منبع تغذیه دام‌ها برجا می‌گذارند.

این گزارش افزود: گسترده‌ترین هجوم این آفت به ایران پس از سال ۱۳۴۲، در بهمن ماه ۱۳۹۷ به وقوع پیوست که ۹ استان کشور به ویژه استان‌های نوار جنوبی که نقش زیادی در تولید کالاهای اساسی کشاورزی کشور دارند را تحت‌الشعاع قرار داد. طبق اعلام فائو به نظر می‌رسد تا چند سال آتی، کشور در معرض تهدید هجوم این آفت قرار دارد.

دفتر مطالعات زیربنایی مرکز پژوهش‌های مجلس یادآور شد: تحمیل هزینه‌های مستقیم برای تأمین سموم دفع این آفت، عملیات پیمایشی و هزینه‌های اداری، به خطر افتادن امنیت غذایی جامعه به سبب کاهش احتمالی تولیدات دامی و کشاورزی و همچنین در معرض خطر قرار گرفتن سلامت انسان‌ها و محیط زیست به علت مصرف اجتناب‌ناپذیر سموم شیمیایی، ازجمله پیامدهای منفی تهاجم طغیانی ملخ‌های صحرایی به شمار می‌روند.

این گزارش خاطرنشان کرد: لذا مبارزه کافی و به‌موقع با این نوع ملخ‌ها در شرایط فعلی که برخی استان‌ها همچنان با هجوم ملخ‌های صحرایی مواجهند و همچنین برنامه‌ریزی مناسب برای پیش‌آگاهی و کنترل ملخ‌ها در سال‌های بعدی از اهمیت دوچندانی در ابعاد امنیت غذایی و تحقق رونق و جهش تولید برخوردار است.

گزارش دفتر مطالعات زیربنایی مرکز پژوهش‌های مجلس تصریح کرد: به منظور کنترل و مبارزه با این آفت چالش‌هایی از قبیل عدم تأمین و تخصیص اعتبارات مبارزه با ملخ‌های صحرایی به میزان کافی و در زمان مناسب، محدودیت در واردات سموم شیمیایی مناسب با فرمولاسیون‌های ULV به دلیل عدم تأمین منابع ارزی کافی، ناکافی و فرسوده بودن برخی تجهیزات عملیات مبارزه (مانند سم‌پاش‌های ULV پاش، خودروهای مخصوص حمل سم و...)، قصور برخی کشورها در مبارزه کافی با آفت ملخ صحرایی به منظور جلوگیری یا حداقل کاهش جمعیت آفت هنگام ورود به ایران، ضعف نظارت بر عملکرد دستگاه‌های مسئول از طرف دستگاه‌های فرادست و فقدان برنامه جامع پایش و کنترل مستمر ملخ‌های صحرایی در ابعاد ملی و منطقه‌ای، وجود دارد که مبارزه با ملخ‌های صحرایی را با مشکلاتی مواجه کرده است.

این گزارش یادآور شد: اهتمام هرچه جدی‌تر سازمان برنامه و بودجه در تأمین اعتبارات مورد نیاز و تخصیص آن حداکثر تا پایان تیرماه امسال به سازمان حفظ نباتات برای مبارزه با این آفت، فراهم‌سازی بسترهای لازم برای مشارکت شرکت‌های دانش‌بنیان علاقمند در تهیه انواع فرمولاسیون‌های مناسب مبارزه با آفت ملخ‌های صحرایی که نیاز چندانی به اختلاط با آب ندارند و ساخت و تولید تجهیزات مورد نیاز اعم از سمپاش‌های ULV پاش و همچنین عوامل بیولوژیک کنترل‌کننده گونه‌های مختلف ملخ، دیپلماسی فعال و مذاکره با نمایندگی ایران در سازمان خواروبار جهانی (فائو) و وزارت امور خارجه جهت همکاری و هماهنگی بهتر، دریافت کمک‌های مالی و تجهیزاتی بیشتر و همچنین پیگیری کم‌کاری‌های احتمالی کشورهای همسایه و تأکید بر اقدامات جدی و مبارزه فعالانه‌تر ازسوی آنها، ازجمله راهکارهایی است که می‌تواند برخی از مشکلات متولیان در مبارزه با این آفت را تقلیل دهد.

یافته‌های گزارش دفتر مطالعات زیربنایی مرکز پژوهش‌ها نشان می‌دهد: در راستای کاهش هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی کشور برای مقابله با این آفت و حرکت به سمت پیشگیری به جای درمان و به منظور مدیریت هرچه بهتر اینگونه بحران‌ها، پیشنهاد می‌شود طرح جامعی که دربرگیرنده همه ابعاد ذکر شده باشد، توسط دستگاه‌های متولی و مرتبط از جمله وزارت جهاد کشاورزی، سازمان حفظ نباتات، سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری، سازمان مدیریت بحران، سازمان برنامه و بودجه و نمایندگی فائو در ایران تدوین و با در نظر گرفتن الزامات مالی، مدیریتی، فنی و نظارت مطلوب بر عملکرد توسط دستگاه‌های نظارتی مختلف اعمال شود.