مصطفی رحماندوست، دبیر جایزه کتاب ماه و سال کودک و نوجوان کانون پرورش فکری، در نشست خبری این جایزه که به صورت آنلاین برگزار شد، با نگاهی به تاریخچه اهدای جایزه کتاب سال کانون، گفت: جایزه کتاب سال کانون، مرغک زرین و جایزه کتاب ماه، مرغک سیمین نام دارد.
وی افزود: تمامی کتاب‌ها را در تمامی رشته‌ها بررسی و در فهرستی برای کمک به معلمان و خانواده‌ها معرفی می‌کنیم اما امسال روی شعر و قصه تاکید داریم و می‌خواهیم پس از ۶ سال، با نگاهی هنری این آثار را بررسی کنیم. اگر واقعا تصویرگری ویژه‌ای در کتابی صورت گرفته باشد حتما به عنوان جایزه ویژه به آن توجه می‌کنیم، حتی اگر متن داستان و شعر، شرایط دریافت جایزه را نداشته باشد. ناشرانی که در طول سال برای ادبیات کودک و نوجوان تلاش می‌کنند را هم ارج میگذاریم و توجه ویژه‌ای به آنها داریم.
رحماندوست ابراز امیدواری کرد تا زمان معرفی جایزه ویژه، کرونا تمام شده باشد تا بتوانند مراسم را به شکل حضوری برگزار کنند.
وی گفت: نیمه مرداد ۹۹ جایزه بهار را اعلام و کتاب آن را منتشر خواهیم کرد و در آبان ماه هم جایزه تابستان را اعلام می‌کنیم. پیش از این قرار بود کتاب‌های سال ۹۸ را تا بهار امسال بررسی کنیم اما به دلیل همه‌گیری کرونا، دو فصل از این برنامه عقب افتادیم.
این شاعر کودک و نوجوان افزود: تاکنون ۱۳۷۰ عنوان کتاب به دبیرخانه رسیده که امیدواریم همچنان بیشتر شود. برای داوری آثار سعی کردیم از تمام نویسندگان و شاعران حیطه ادبیات کودکان با سلیقه‌های مختلف استفاده کنیم. در حوزه بررسی آثار، حدود ۱۵۰ نفر مشارکت دارند که کتاب‌ها را می‌خوانند؛ اگر کتابی دو رد یا دو قبول داشته باشد، تکلیفش مشخص است و اگر نظر داوران متفاوت باشد، داور سوم بررسی را ادامه می‌دهد تا در نهایت از بین آنها انتخاب صورت بگیرد.
دبیر جایزه کتاب سال کودک و نوجوان کانون پرورش فکری، در تشریح روند جایزه، اظهار داشت: فراخوانی را منتشر کردیم که بر اساس آن از پدیدآورندگان کتاب اعم از نویسنده و ناشر و مترجم خواستیم تا کتاب‌هایشان را برای ما بفرستند؛ به این طریق که اطلاعات کتاب را در سامانه الکترونیک درج کنند. از بدو درج مشخصات بررسی و داوری آغاز می‌شود، از علاقه‌مندان می‌خواهیم اگر امکان دارد کتاب‌ها را از طریق سامانه بفرستند اگرنه مستقیم از ناشر می‌گیریم، ملاک زمانی ما برای چاپ اول کتب، تاریخی است که کتاب را دریافت می‌کنیم.
رحماندوست اظهار داشت: این فراخوان را برای نویسندگان فارسی زبان منتشر کردیم؛ یعنی جغرافیای فارسی‌زبان بزرگ شامل تاجیکستان، افغانستان و حتی چین را در دایره بررسی قرار دادیم. به همین منظور، تمهیداتی اندیشیده شده تا از نویسندگان فارسی زبان کشورهای دیگر کمک بگیریم و آثارشان را به اینجا بیاوریم. امیدوارم حتی اگر امسال هم موفق به این کار نشدیم، این پدیده خوب در دوره‌های بعدی ادامه پیدا کند. از سوی دیگر برای آثار ترجمه، آثاری را بررسی خواهیم کرد که دارای حق تالیف باشند و کپی رایت را رعایت کنند.
وی با تشریح برنامه‌های تکمیلی کانون، گفت: جایزه فرصت طلایی را برای نویسنده و شاعر و خواننده‌هایی راه انداخته‌ایم که تاکنون کاری چاپ نکرده‌اند، علاوه بر این، استفاده از فرصت طلایی برای نویسنده پرسابقه‌ای که کتابی نوشته اما ناشری نیافته یا چاپش سخت بوده، هم ممکن است. جایزه بعدی مداد پرنده است، که در کانون سابقه داشته و خوشبختانه امروز دوباره زنده شده و مورد توجه قرار گرفته است. شورای سیاست‌گذاری تشخیص می‌دهد که نویسنده‌ای در ۲۰ سال خوب کار کرده و در نهایت به یک نویسنده، یک شاعر یا حتی کسی که در راه ادبیات کودکان تلاش کرده، مدادی را که در حال پریدن است، اهدا می کنیم.
رحماندوست همچنین با اشاره به اهدای هولوگرام مخصوص برای کتاب‌های برگزیده، گفت: ناشر می‌تواند از این آرم و نشان در چاپ‌های بعدی‌اش استفاده کند. این جایزه برند است؛ سیاست اقتصادی ناشر باید به این نقطه برسد که هر معرفی کتابی کمک‌کننده است که آن کتاب بیشتر و بهتر دیده شود. ما هولوگرام را به ناشران تقدیم و از آنها خواهش می‌کنیم که در چاپ‌های بعدی از آن استفاده کنند تا دیگر تیراژ کتاب فقط ۵۰۰ نسخه نباشد.
جایزه کتاب ماه و سال کانون قرار است به مولفان، مترجمان، تصویرگران و پدیدآورندگان کتاب‌های کودک و نوجوان اهدا شود، فراخوان این جایزه سال گذشته منتشر شد و دبیری این رویداد را مصطفی رحماندوست شاعر و نویسنده نام‌آشنا عهده دار است.