«مرتضی مکی» روز جمعه در گفتوگو با خبرنگار سیاسی ایرنا، درباره نشست روز سهشنبه شورای امنیت درباره اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ گفت: نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد نشان داد ایالات متحده برخلاف تصورش در مورد همسویی کشورهای مختلف علیه ایران، حتی نتوانسته همراهی کشورهای متحد مانند سه کشور اروپایی را داشته باشد.
وی ادامه داد: دولتهای اروپایی در نشست شورای امنیت، هرچند با لحن مناسبی صحبت نکرده و ادعاهایی را هم مطرح کردند اما تاکید این کشورها بر ضرورت حفظ برجام نشان داد آنها به اهمیت و جایگاه این توافق در صلح و امنیت بینالمللی آگاه هستند.
اروپاییها نمیخواهند درباره ایران در زمین ترامپ بازی کنند
این کارشناس مسائل اروپا با اشاره به اختلافات میان ایران و اتحادیه اروپا اظهار داشت: با وجود همسویی و همدردی اروپا و ترامپ در مورد سیاستهای منطقهای ایران در خاورمیانه و همچنین توان موشکی ایران، اروپاییها نشان دادند درباره ایران همچنان نمیخواهند در زمین ترامپ بازی کنند.
مکی با اشاره به رویکرد انتقادی چین و روسیه نسبت به گزارش دبیرخانه سازمان ملل و دفاع از برجام تصریح کرد: نمایندگان چین و روسیه هم در نشست شورای امنیت، تاکید کردند که اتفاقات امروز ناشی از ماجراجویی آمریکا در خروج از توافق هستهای و اعمال مجدد تحریمها است و نسبت به گزارش گوترش نیز انتقاداتی را مطرح کردند.
نشست شورای امنیت، جلسه انزوای آمریکا بود
وی درباره نطق محمدجواد ظریف خاطرنشان کرد: بیانیهای که از سوی وزیر امور خارجه قرائت شد، گزارشی از بدعهدیها و نقض تعهدات آمریکا و اروپا بود. صحبتهای ظریف آنقدر مستدل و جامع بود که آمریکا را در شورای امنیت کیش و مات کرد و فرصتی به آنها برای دفاع از خودشان باقی نگذاشت.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی با تاکید مجدد بر اینکه نشست شورای امنیت، جلسه انزوای آمریکا و دولت ترامپ در فشار حداکثری علیه ایران بود، ابراز داشت: شورای امنیت برخلاف آمریکا کاملا از برجام حمایت کرد و ایالات متحده درخصوص یکجانبهگرایی، فشار حداکثری و تهدید به بازگشت تحریمها تنها ماند.
اروپا و آمریکا در مورد ایران اختلاف نظر دارند
مکی درباره رویکرد اروپا در قبال ایران هم بیان کرد: اروپا و آمریکا در نگاه کلان در سیاستهای منطقهایشان در غرب آسیا با یکدیگر کاملا همسو و همنظر هستند. حمایت سیاسی، اقتصادی و نظامی از اسرائیل و همچنین دفاع از موجودیت آن، از پایههای اساسی راهبرد اروپا و آمریکا در خاورمیانه است. علاوه بر این آمریکا و اروپا درباره همکاری با کشورهای عربی از جمله عربستان و امارات نیز همنظر هستند.
وی افزود: نوع سیاستهای اتحادیه اروپا در مورد بحران سوریه یا یمن بسیار نزدیک به آمریکا است اما در مورد ایران، نگاه اروپا و آمریکا با یکدیگر تفاوتهایی در عرصه روش دارد. هر دو طرف ادعاهایی در مورد نگرانی از ایران دارند ولی در مورد چگونگی رفع این نگرانی اختلاف نظر دارند.
ایران همچنان فرصت بهرهمندی از برجام برای دفع تهدیدات آمریکا را دارد
این پژوهشگر مسائل بینالملل با بیان اینکه اختلاف نظر اروپا و آمریکا فرصتی برای گفتوگو، رایزنی و دیپلماسی است، یادآور شد: باید از فرصت گفتوگو با کشورهای مختلف از جمله کشورهای اروپایی برای تامین منافع ملی استفاده کرد. این به معنای تسلیم شدن در برابر آنها و سازش نیست بلکه فرصتی برای جلوگیری از فرصت یافتن آمریکا برای ضربه زدن به ایران است.
مکی با تاکید بر اینکه نشست شورای امنیت نشان داد ایران همچنان فرصت بهرهمندی از برجام برای دفع تهدیدات آمریکا را دارد، عنوان کرد: هرچند روسیه و چین هم در جلسه شورای حکام و هم در نشست دیروز شورای امنیت، از ایران و برجام دفاع کردند ولی به هرحال ممکن است در دفعات بعد این کار را انجام ندهند کما آنکه در سالهای قبل نیز چنین کاری را کردند بنابراین باید از فرصت برجام برای گفتوگو و دیپلماسی بهره برد.
آمریکا به دنبال تمدید تحریمهای تسلیحاتی و اسنپ بک است
وی هدف فشارهای اخیر آمریکا را جلوگیری از رفع محدودیتها و تحریمهای تسلیحاتی ایران از مهر ماه برشمرد و گفت: گام اول آمریکا، جلوگیری از رفع تحریمهای تسلیحاتی به مدت نامحدود است. اگر آنها موفق به این کار نشوند، تلاش میکنند در گفتوگو با اروپاییها به یک توافق محدود برسند یعنی بر زمان تحریمهای تسلیحاتی بیفزایند. البته ایران هشدار داده که هیچ بازه زمانی را نپذیرفته و نسبت به آن واکنش میدهد.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی اضافه کرد: در صورتی که آمریکا موفق به تمدید تحریمهای تسلیحاتی نشود، به دنبال اعمال مجدد تحریمها یا همان اسنپ بک خواهد رفت. در این چارچوب، آنها امیدوارند انگلیس را مجاب به استفاده از مکانیزم ماشه کنند که این مسئله گفتوگو با کشورها و رایزنی نزدیک با آنها را ضروری میسازد.