برگزاری کلاس‌های مجازی در دانشگاه‌ها آن‌هم به‌صورتی ناگهانی، از دشوارترین مراحل سازگاری زندگی با کرونا بود. تخلیه سریع خوابگاه‌ها برای جلوگیری از شیوع بیماری، بی‌اطلاعی از میزان تداوم بیماری و ممنوعیت‌های مسافرت یا رفت‌وآمد، بسیاری از دانشجویان را در نیمسال دوم تحصیلی ۹۸-۹۹ دچار مشکل کرد؛ به‌ویژه که کرونا بیش از آنچه در ابتدا پیش‌بینی می‌شد، دیر پایید.
دانشجویان در هفته‌های آغازین ارائه دروس به‌صورت مجازی با مشکلات بسیاری مواجه بودند، از کندی سرعت و قطع و وصل‌های بسیار گرفته تا حتی نحوه ورود به کلاس‌ها.
برخی دانشجویان از اینکه دروس از پیش ضبط‌شده در دسترس نیست گلایه داشتند و برخی دیگر نیز از کیفیت نامطلوب صدا در هنگام آموزش و استادمحور بودن کلاس‌ها.
تعطیلی خوابگاه‌ها و مسائلی همچون عدم دسترسی به منابع درسی که در خوابگاه‌ها جا مانده بود و از بین‌رفتن نمونه‌های آزمایشگاهی نیز از مواردی است که دانشجویان دانشگاه شیراز خواستار رسیدگی به آن بودند.
خدمات نامطلوب اینترنتی مشکل بیشتر دانشجویان
با رفع بسیاری از مشکلات و البته برجای ماندن برخی دیگر، درنهایت دانشجویان به دوران امتحانات رسیدند.
یکی از دانشجویان دانشگاه شیراز که ساکن شهری دیگر است، در گفت‌وگو با ایرنا، برآیند آموزش مجازی و برگزاری امتحانات را چنین توصیف کرد: بسیاری از دانشجویان در رشته‌های مختلف برای حضور بموقع در کلاس‌های آنلاین مشکلاتی داشتند، بخش عمده دشواری‌ها مربوط به خدمات نامطلوب اینترنت خانگی یا اینترنت موبایل بود که باعث وقفه در رسیدن به کلاس، قطع کلاس یا ناتوانی در حضور می‌شد.
این دانشجوی رشته مهندسی برق دانشگاه شیراز عنوان کرد: بخش دیگری از مشکلات مربوط به نرم‌افزار آموزش مجازی دانشگاه بود؛ مثلا در زمان امتحانات برخی دانشجویان بموقع وصل نمی‌شدند و زمان را از دست می‌دادند یا اینکه امکان بازگشت به سوال قبل نبود یا سرعت بسیار کم بود و حجم داده‌ها بسیار زیاد.
یکی دیگر از دانشجویان دانشگاه شیراز که در رشته زبان و ادبیات فارسی مشغول تحصیل است، گفت: دانشجویان ساکن خوابگاه در سال‌های تحصیل در دانشگاه با وضعیت خوابگاه خو گرفته بودند و به درس‌خواندن در کتابخانه عادت کرده بودند اما، ما دانشجویان شهرستانی ناچار شدیم به خانه برگردیم و حتی بخشی از کتاب‌ها و منابعمان در خوابگاه‌ها ماند چون اصلا پیش‌بینی تداوم این وضعیت را نمی‌کردیم.
او افزود: از سوی دیگر، بی‌هیچ زمینه و تجربه‌ای درباره آموزش مجازی باید دور از کلاس و استاد درس می‌خواندیم؛ البته این دشواری‌ها برای رشته‌های علوم انسانی مانند ادبیات فارسی شاید کمتر باشد اما برای دیگر دوستانمان در رشته‌هایی که به منابع پژوهشی نیاز مبرم دارند یا باید در محیط آزمایشگاه مسائل را بیاموزند به‌مراتب دشوارتر بود.
این دانشجو با بیان اینکه نیاز است مرکز مشاوره دانشگاه درباره چگونگی خوگرفتن با آموزش مجازی و نحوه درس‌خواندن و دوری از نگرانی پیگیریکند، عنوان کرد: برخی دانشجویان شهرستانی که ساکن مناطق محروم هستند یا در خانواده‌ای پرجمعیت زندگی می‌کنند مقوله ای به نام اتاق اختصاصی برایشان بی معناست و حتی جایی برای درس‌خواندن نداشتند و این موضوع تبعات روانی بسیاری برای آن‌ها داشته است.
برخی دیگر از دانشجویان نیز به‌صورت موردی به خبرنگار ایرنا گفتند که در ترمی که گذشت بار آموزشی بر دوش دانشجو افتاده بود و ناچار بودند حجم عظیمی از منابع را بتنهایی مطالعه کنند؛ همچنین درباره مسائلی همچون تغییر رشته یا حذف ترم هم سختی‌های بسیاری را متحمل شدند.
دانشجویان رشته‌های گوناگون هنر، معماری، زیست‌شناسی، تربیت‌بدنی و رشته‌های مشابه نیز که محور فعالیت‌هایشان کارگاهی است در این ترم موفق نشدند آنطور که باید بهره کافی از کلاس‌ها ببرند.
آموزش الکترونیکی پدیده‌ای نو برای دانشگاه‌ها بود
گرچه جایگزینی آموزش مجازی با آموزش حضوری در مدتی اندک و با مشکلات زیرساختی، امری بسیار دشوار بود و مشکلاتی را برای دانشجویان در کسب این تجربه همراه داشت، معاون آموزشی دانشگاه شیراز، در گفت‌وگو با ایرنا معتقد است که آموزش الکترونیکی برای همه پدیده‌ای نو بود که تجربه کافی و لازم برای استفاده بهینه از آن وجود نداشت.
علیرضا افشاری‌فر عنوان کرد:اما خوشبختانه با همکاری و همراهی استادان، کارکنان و دانشجویان بیش‌از ۹۵درصد کلاس‌های دانشگاه شیراز به‌صورت الکترونیکی و با رضایت نسبی استادان و دانشجویان برگزار شده است.
او ادامه داد: برای تکمیل زیرساخت‌های آموزش الکترونیکی برنامه‌ریزی‌های مختلفی صورت گرفت و شیوه‌نامه‌های جدیدی برای نحوه ارائه دروس و ارزشیابی‌ها تدوین شد که به‌مرور زمان با کسب تجربه‌های بیشتر و رفع تدریجی مشکلات، دغدغه‌ها درمقایسه‌با به روزهای اول کاهش یافت.
وی با بیان اینکه در گام نخست شیوه‌های ارزیابی و برگزاری آزمون‌ها به‌صورت الکترونیکی تدوین شد، گفت: از استادان درخواست کردیم هریک براساس محتوای درس خود، آزمون‌های تکوینی در طول ترم برگزار کنند؛ سپس در مرحله بعد به پایش بازخورد استادان و دانشجویان پرداختیم و با گزینش استادان موفق در زمینه استفاده از امکانات موجود و نیز برگزاری آزمون‌های تکوینی الکترونیکی، کارگروهی تحت عنوان «کمیته آزمون‌های الکترونیکی» تشکیل شد.
قائم‌مقام رئیس دانشگاه شیراز افزود: شرح وظایف مختلفی برای این کارگروه تعیین شد که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از سیاست‌گذاری درباره برگزاری آزمون‌های الکترونیکی و ابزارهای مورداستفاده در آن، سیاست‌گذاری درباره آموزش روش‌های سنجش الکترونیکی اعضای هیات علمی، دانشجویان و کارشناسان، نظارت بر کیفیت و امنیت سامانه‌های آموزش الکترونیکی در دانشگاه، نظارت بر برگزاری آزمون‌های الکترونیکی و هماهنگ‌سازی شیوه‌های ارزیابی الکترونیکی.
افشاری‌فر با بیان اینکه کارگاه‌های مختلفی برای برگزاری آزمون‌های الکترونیکی برگزار شد، ابراز داشت: نتیجه برگزاری کارگاه‌ها در زمینه ارائه روش‌های آموزش الکترونیکی، معرفی سامانه‌های معروف دنیا در حوزه یادشده و سلامت آزمون‌ها به تصمیم‌گیری درباره راه‌اندازی سامانه آزمون برای دانشگاه شیراز منتهی شد.
معاون آموزشی دانشگاه شیراز از انتقال تجربیات دانشگاه شیراز به دیگر دانشگاه‌های کشور سخن گفت و ادامه داد: نتایج هم‌اندیشی‌های کارگروه آزمون‌های الکترونیکی دانشگاه شیراز در اختیار دیگر دانشگاه‌های کشور و دانشگاه‌های منطقه ٧ کشور قرار داده شده است.
وی حفظ آرامش دانشجویان را مهم‌ترین رکن تصمیمات برشمرد و گفت: از استادان درخواست شد با برگزاری آزمون در طول ترم و تقسیم نمره ها، اضطراب دانشجویان را کاهش دهند.
سال تحصیلی جدید دانشگاه شیراز مبتنی بر آموزش الکترونیکی برنامه‌ریزی شده است
افشاری‌فر همچنین با اشاره به برنامه‌های آموزشی ترم آتی دانشگاه شیراز، ابراز داشت: ارائه تمام دروس نظری در نیمسال اول سال تحصیلی ۹۹-۱۴۰۰ براساس آموزش الکترونیکی برنامه‌ریزی شده است.
در این میان، تنها مشکل، حضور در کلاس‌های مجازی نبود؛ چراکه برخی دانشجویان به دلیل نداشتن اینترنت مناسب در منطقه محل سکونتشان یا نداشتن لپ‌تاپ و رایانه شخصی و گوشی هوشمند، مضطرب، نگران و اندوهگین بودند و اتمام ترم تحصیلی را غیرممکن می‌دانستند.
طرح همیار دانشجو
دانشگاه شیراز با به کارگیریطرح همیار دانشجو، وضعیت دسترسی دانشجویان به ابزارهای مورد نیاز آموزش و آزمون الکترونیکی را رصد کرد.
مدیر فرهنگی دانشگاه شیراز در گفت‌وگو با ایرنا عنوان کرد: در قالب طرح همیار دانشجو از وضعیت بیش از ۸۰درصد دانشجویان از راه‌های گوناگون مطلع شدیم؛ در همین زمینه از استادان، نهادهای حمایتی و همکلاس‌ها درباره وضعیت دانشجویان تحقیق کردیم.
علی حفیظی با بیان اینکه گروه‌های دانشجویی در این زمینه بسیار به دانشگاه یاری رساندند، عنوان کرد: از این میان ۴۷۰ دانشجو که مشکل مالی داشتند، شناسایی شدند و برای آن‌ها دو ماه بسته اینترنتی ۲۰ گیگ، درمجموع ۴۰ گیگ اینترنت خریداری کردیم تا هم بتوانند در کلاس‌ها شرکت کنند و هم به آزمون برسند.
وی ادامه داد: برخی دانشجویان نیز از رایانه و گوشی هوشمند بی‌بهره بودند؛ بر همین اساس تعدادی سیستم کامپیوتر و لپ‌تاپ ازطریق خیران و حدود ۲۰ سیستم موجود در دانشگاه را تعمیر و ارسال کردیم.
عضو هیات علمی دانشگاه شیراز اعلام کرد: افزون بر این، نزدیک به ۶۰ مورد به‌صورت وام یا مبالغ بلاعوض برای خرید لپ‌تاپ و ۵۰ مورد وام یا مبلغ بلاعوض برای خرید گوشی هوشمند به دانشجویان اختصاص داده شد.
حفیظی همچنین به اختصاص ۱۵ بورسیه تحصیلی به دانشجویان متاهل مقطع تحصیلات تکمیلی اشاره کرد و گفت: این دانشجویان به همت نیک‌اندیشان تا یک سال مبلغی بین ۵۰۰ هزار تومان تا یک میلیون تومان، مقرری ماهانه دریافت می‌کنند.
۱۱هزار دانشجوی دانشگاه شیراز در طرح همیار دانشجو پایش شدند
وی با بیان اینکه اگر همچنان اثبات شود دانشجویی به امکانات مالی یا سخت‌افزاری نیاز دارد، به او یاری‌رسانی خواهد شد، گفت: در قالب طرح همیار دانشجو از ۱۳هزار دانشجو، ۱۱هزار نفر پایش شدند. البته دانشجویان دوره‌های مجازی و بین‌الملل مشمول طرح نبودند چراکه پیش فرض این است که آنان از امکانات شرکت در کلاس‌ها برخوردارند؛ همچنین تماس با ۲هزار نفر میسر نشد زیرا پاسخگو نبودند.
مدیر فرهنگی دانشگاه شیراز با اشاره به اینکه طرح یادشده تنها به حوزه مالی محدود نمی‌شود، ابراز داشت: با تماس‌های صورت‌گرفته، بخشی از دانشجویان که به پشتیبانی روحی و روانی نیاز داشتند به مرکز مشاوره دانشگاه شیراز ارجاع شدند، مشکلات آموزشی برخی از آن‌ها نیز پیگیری و بررسی شد.
حفیظی ابراز داشت: استادان پشتیبان همچنان برای حفظ ارتباط با دانشجویان تلاش می‌کنند و سعی کرده‌اند با ارائه راهکارهای مختلف احتمال حذف درس را کاهش دهند تا امکان حضور عادلانه برای همه دانشجویان فراهم شود.
وی عنوان کرد: نزدیک به ۸۰ نفر از استادان پشتیبان و ۱۰۰ نفر کارشناس برای ترم آینده، طرح همیار دانشجو را با اصلاحاتی با هدف بهبود خدمات‌دهی ادامه خواهند داد.
آمارهای وزارت بهداشت حاکی است تا ۱۳ تیر ۱۳۹۹ و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، دو هزار و ۵۶۶ بیمار جدید مبتلا به کووید ۱۹ در کشور شناسایی شد که هزار و ۴۸۳ مورد بستری شدند. با این حساب، مجموع بیماران کووید ۱۹ در کشور به ۲۳۵ هزار و ۴۲۹ نفر رسید؛ متاسفانه در طول ۲۴ ساعت گذشته، ۱۵۴ بیمار کووید ۱۹ جان خود را از دست دادند و مجموع جان باختگان این بیماری در کشور به ۱۱ هزار و ۲۶۰ نفر رسید. تاکنون ۱۹۶ هزار و ۴۴۶ نفر از بیماران، بهبود یافته یا از بیمارستان‌ها ترخیص شده‌اند. همچنین ۳۱۲۳ نفر از بیماران مبتلا به کووید ۱۹ در وضعیت شدید این بیماری تحت مراقبت قرار دارند.