در حالی که کشورمان در زمینه صادرات برخی گیاهان دارویی مانند زعفران، گُل محمدی، آنغوزه، باریجه، گون، کتیرا و زیره رتبه نخستِ صادرات جهان را دارد که این بخش توانسته سالیانه بیش از ۵۵۰ میلیون دلار درآمد نصیب هموطنان ایرانی کنداما کهگیلویه و بویراحمد تاکنون نتوانسته است متناسب با ظرفیت های خود از پرورش گیاهان دارویی برای درآمدزایی و رونق تولید استفاده کند.
پرورش گیاهان دارویی هم اکنون در ۲ حوزه جهاد کشاورزی و منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد در حال اقدام است.
جهاد کشاورزی استان در سال های اخیر با پرداخت تسهیلات ارزان قیمت تلاش کرده است برای کشت گیاهانی مانندآلوئه ورا، آویشن، بادرنجبویه، به لیمو، رزماری، کدو تخمه کاغذی، نعناع فلفلی، استویا و بابونه اقدام کند اما سطح بهره برداری نسبت به ظرفیت های کهگیلویه و بویراحمد اندک است.
منابع طبیعی و آبخیزداری استان هم با مشارکت جوامع محلی توانسته است در سال های اخیر بیش از ۴۰ هزار هکتار از مراتع کهگیلویه و بویراحمد را با توسعه کشت گیاهان دارویی احیا کند اما این تنها یک پنجم ظرفیت های شناسایی شده این خطه است.
کارشناسان توسعه گیاهان دارویی استان نبودن کارخانه فرآوری، بسته بندی و خام فروشی گیاهان دارویی نظیر آنغوزه را از موانع تحقق جهش تولید در این حوزه عنوان می کنند.
ظرفیت های گیاهان دارویی
وجود بیش از ۲ هزار و ۱۰۰ گونه گیاه دارویی و خوراکی در کهگیلویه و بویراحمد یکی از ارزشمندترین گنجینه های خدادادی این استان محسوب می شود.
کهگیلویه و بویراحمد با دارا بودن بیش از ۴۰۰ گونه گیاه دارویی یکی از مستعدترین استان‌های کشور در این عرصه است.
این استان دارای ۴۶ گونه گیاهی بومی و سه گیاه دارویی کمیاب دنیا شامل باریجه، آنغوزه و گزانگبین است.
بیلهر، جاشیر خوراکی، تره کوهی، کلوس، بن سرخ، کارده، آویشن، لاله واژگون، ترنجبین، خارو، خشت، چوش، درمه، برنجاس، کاسنی و سیاه دانه از جمله گیاهان دارویی و خوراکی در کهگیلویه و بویراحمد است.
از این مجموع افزون بر یک هزار و ۲۰۰ گونه آن تنها در منطقه حفاظت شده دناست به گونه ای که به اندازه ۶۰ کشور دنیا در این منطقه گیاه دارویی می روید.
ظرفیت های شناسایی شده پرورش گیاهان دارویی
معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به اینکه براساس بررسی های کارشناسی انجام شده ۲۰۰ هزار هکتار از مراتع استان مستعد توسعه گیاهان دارویی هستند گفت: این حوزه یکی از ظرفیت های جدی جهش تولید است.
گودرز باقری فرد ابراز داشت: حفظ مراتع به عنوان ثروت ملی، ایجاد اشتغال برای جوامع محلی و ارزآوری با توجه به صادراتی بودن گیاهان دارویی از مزایای کشت این محصولات است.
وی عنوان کرد: سند جامع توسعه گیاهان دارویی در استان تدوین شده است و تحقق رونق تولید در این حوزه مستلزم مشارکت دستگاه های اجرایی متولی است.
وی بیان کرد:ایجاد زیرساخت های فراوری گیاهان دارویی از راهکارهای افزایش انگیزه بهره برداران برای رونق تولید است.
باقری فرد با اشاره به اینکه محصولات تولیدی استان در زمینه کشت گیاهان دارویی هم اکنون به صورت خام فروخته می شود گفت: در صورت فراهم شدن زیرساخت های صادرات گیاهان دارویی ظرفیت خوبی برای ارزآوری و درآمدزایی با محصولات غیرنفتی دارد.
اقدام های انجام شده برای توسعه گیاهان دارویی
وی بیان کرد::از ابتدای سال۱۳۹۲ تاکنون ۲۸ هزار هکتار توسعه گیاهان دارویی در مراتع استان انجام شده است.
گودرز باقری فرد اظهار داشت: ۴۰هزار از مراتع کهگیلویه وبویراحمد از سال ۱۳۸۳ تاکنون با استفاده از کشت گیاهان دارویی احیا شده است.
وی بیان کرد: امسال نیز براساس برنامه ریزی انجام شده قرار است سه هزار هکتار از مراتع استان زیرکشت گیاهان دارویی برود.
معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد: ۲۰ تن بذر گیاهان دارویی شامل آنغوزه،باریجه وکلوس خریداری و برای طرح توسعه گیاهان دارویی درسال جاری ذخیره سازی شده است.
معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد گفت:پارسال حدود ۱۹ تن شیرابه گیاه دارویی آنغوزه در این استان برداشت شد که درآمدی حدود ۴۶ میلیارد ریال را عاید کشاورزان و بهره برداران بومی کرده است.
قیمت هر کیلوگرم شیرابه آنغوزه ۲ تا ۳ میلیون ریال است.
کهگیلویه وبویراحمد دارای ۵۵۲ هزار هکتار مرتع و ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار واحد دامی است.
پرداخت تسهیلات
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد هم گفت:جهاد کشاورزی استان با پرداخت تسهیلات بانکی ارزان قیمت از کشت گیاهان دارویی چون به لیمو،آلوئه ورا،نعناع فلفلی و گل محمدی حمایت می کند.
شهرام عسکری با اشاره به اشتغالزایی بالای تولید گیاهان دارویی،امکان صادرات و ظرفیت های خوب کهگیلویه و بویراحمد برای کشت گیاهان دارویی اظهار داشت: به متقاضیان کشت گیاهان دارویی برای کشت هر هکتار زمین کشاورزی براساس نوع محصول تسهیلات بانکی ارزان قیمت با کارمزد ۶ درصد پرداخت می کند.
وی بیان کرد: با توجه به در دست ساخت بودن کارخانه فراوری گیاهان دارویی گچساران که قرار است در سال جاری بهره برداری شود ظرفیت کشت گیاهان دارویی در یک هزار و ۵۰۰ هکتار از زمین های کشاورزی استان وجود دارد.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد تاکید کرد: در پارسال ۳۰ تن از محصولات گیاهان دارویی تولید شده در استان به کشورهای خارجی صادر شده است.
وی افزود: با توجه به نیاز به پیش بینی بازار فروش افزایش میزان کشت گیاهان دارویی باید براساس برنامه ریزی اصولی صورت گیرد.
عسکری تصریح کرد:پارسال کشت گیاهان دارویی در ۲۰۵ هکتار از زمین های کشاورزی استان انجام شد که باعث ایجاد ۵۰۰ فرصت شغلی جدید شد.
بهره برداران کهگیلویه و بویراحمد سالانه ۹۱۰ هزار تن محصول کشاورزی تولید می کنند.
این استان ۲۷۰ هزار هکتار زمین کشاورزی دیم و آبی دارد.