مزیت اقتصادی استان فارس به ویژه در نواحی جنوبی و مرکزی موجب شده تا این استان مورد استقبال سرمایه گذاران برای ساخت نیروگاههای تولید انرژی قرار گیرد ، از این رو اخیرا نیروگاه خورشیدی ۱۰ مگاواتی کورده لارستان با سرمایه گذاری خارجی حدود ۱۲ میلیون دلاری به همراه پنج نیروگاه خورشیدی دیگر در شهرها و مناطق مختلف استان فارس وارد مدار بهره برداری شدند.
این طرح های نیروگاهی و صنعتی که عمدتا با سرمایه گذاری خارجی وارد فاز بهره برداری شده علاوه بر نوید بهره گیری از انرژی های پاک ، بی اثر بودن فشارهای ناشی از تحریم های ظالمانه علیه کشورمان را می رساند، به عقیده مسئولان و کارشناسان اجرای این طرح ها به ویژه در جنوب استان فارس همچنین می تواند دروازه حضور بیش از پیش استان فارس بویژه شهرستان لارستان به مرحله صنعتی شدن را نیز رقم زند.
یکی از مهمترین و شاخص ترین این طرح ها شامل نیروگاه خورشیدی ۱۰ مگاواتی کورده لارستان است که با سرمایه گذاری حدود ۱۲ میلیون دلاری و با همت و تلاش سرمایه گذار بخش خصوصی وهمراهی و همکاری دولت برای ایجاد زیرساخت ها و مجوزهای لازم با دستور و ارتباط ویدئویی رئیس جمهوری اسلامی ایران به بهره برداری رسید.
این نیروگاههای جدید در مناطق کورده لارستان، دارندگان شیراز، خنجشت اقلید، منطقه ویژه اقتصادی صنایع انرژی بر لامرد، شهرک صنعتی نی‌ریز و ترکان شیراز قرار دارند و نیروگاه ترکان شیراز با ظرفیت ۲ مگاوات بزرگترین نیروگاه پشت بامی کشور است.
به گفته معاون وزیر و رئیس سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق، این نیروگاهها با اعتبار ۲ هزار و ۶۰۴ میلیارد ریال احداث شده و در دوره احداث ۶۲ نفر اشتغال مستقیم و ۲۹۵ نفر اشتغال غیرمستقیم داشته‌اند.
محمد ساتکین افزود: با توجه به مصرف آبی که در نیروگاههای حرارتی معمول است، نیروگاههای خورشیدی جدید استان فارس علاوه بر کمک به جلوگیری از انتشار ۴۵ هزار و ۴۲۴ تن آلاینده‌های زیست‌محیطی گلخانه‌ای، صرفه‌جویی قابل توجه آب نیز به دنبال داشته است.
توانمندی نیروگاههای تجدیدپذیر استان فارس
بر اساس گزارش دفتر روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق (ساتبا) ، انرژی خورشیدی یکی از مهمترین منابع انرژی‌های تجدیدپذیر می‌باشد. میزان تابش انرژی خورشیدی در نقاط مختلف جهان متغیر بوده و در کمربند خورشیدی زمین بیشترین مقدار را داراست. کشور ایران نیز در این کمربندی واقع شده است و مطالعات نشان می‌دهد که استفاده از تجهیزات خورشیدی در ایران مناسب بوده و می‌تواند بخش قابل توجهی از انرژی مورد نیاز کشور را تأمین نماید.
کشورمان بـا وسعـت حدود یک میلیون و ۶۴۸ هزار کیلومتـر مربـع در عرض جغرافیایی ۳۹- ۲۵ درجه شمالی و دارا بودن متوسط ساعت آفتابی سالانه بیش از ۲ هزار و ۹۰۰ ساعت در کنار قرارگیری در پهنه بالای خورشیدی، از توان کافی به‌منظور بکارگیری سلول‌های فتوولتائیک و تولید برق پاک با استفاده این سیستم‌ها برخوردار می‌باشد. این در حالی است که در برخی از مناطق به‌دلیل شدت تابش بالاتر، کاهش غبارهای محلی و تسهیل دسترسی به زمین توان فنی یاد شده به توان فنی و اقتصادی مناسب تبدیل شده است.
بر اساس آخرین آمار، مجموع ظرفیت نیروگاههای تجدیدپذیر و پاک بهره‌برداری شده در استان فارس برابر رقم ۸۴.۵۲ مگاوات است که مشتمل بر ۱۰ نیروگاه خورشیدی به ظرفیت تجمعی ۶۷.۶ مگاوات، یک نیروگاه زیست‌توده به ظرفیت ۱.۰۶۵ مگاوات، یک نیروگاه بادی به ظرفیت ۰.۶۶ مگاوات و ۲ نیروگاه برق آبی به ظرفیت ۱۲.۲۵ مگاوات و همچنین تعداد ۳۳۱ سامانه مقیاس کوچک خورشیدی (پشت بامی) به ظرفیت تجمعی ۲۰۲۱ کیلووات می‌باشد.
نزدیک به ۷۰.۵۲ مگاوات از مجموع ظرفیت نیروگاههای تجدیدپذیر نصب شده در استان فارس تنها در دولت دوازدهم توسعه یافته است.
آمار کشوری نیروگاه های تجدیدپذیر
دفتر روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق (ساتبا) همچنین اعلام کرد: در حال حاضر تعداد ۱۳۱ نیروگاه تجدیدپذیر در مقیاس مگاواتی به ظرفیت مجموع ۸۲۴ مگاوات در کشور به بهره‌برداری رسیده و ۸۲۱ مگاوات دیگر نیز در دست احداث می باشد. از این تعداد، ۶۳ نیروگاه آن از نوع خورشیدی به ظرفیت ۳۹۳ مگاوات و ۲۰ نیروگاه بادی با ظرفیت حدود ۳۰۲ مگاوات می‌باشند. مابقی نیروگاهها شامل نیروگاه های برق- آبی کوچک با مجموع ظرفیت ۱۰۵مگاوات، زیست‌توده با مجموع ظرفیت ۱۰.۵ مگاوات و بازیافت تلفات حرارتی از فرایندهای صنعتی با مجموع ظرفیت ۱۳.۶ مگاوات می باشد.
همچنین تاکنون تعداد چهار هزار و ۳۸ نیروگاه خورشیدی در مقیاس کیلوواتی و به صورت سامانه های پشت بامی انشعابی با مجموع ظرفیت ۴۵ هزار و ۷۰۲ کیلووات در سطح کشور به بهره برداری رسیده است. بیش از ۷۱۸ مگاوات از مجموع ظرفیت یاد شده در دولت تدبیر و امید اجرا گردیده است.
همچنین بر اساس قراردادهای مبادله شده و پیشرفت فیزیکی گزارش شده پروژه‌ها، مجموع ظرفیت قابل پیش‌بینی برای نیروگاههای تجدیدپذیر در این استان جهت بهره‌برداری تا پایان دولت دوازدهم ۵۴۵.۵۵ مگاوات پیش‌بینی شده است.
نیروگاههای تجدیدپذیر علاوه بر مزایای اقتصادی و فنی دارای مزایای اجتماعی و زیست محیطی فراوانی بوده و در صورت وجود زیرساخت‌های لازم، موجب رونق در منطقه نیز می‌شوند. به نحوی که با بکارگیری نیروگاههای تجدیدپذیر در کشور تا کنون از انتشارسالانه سه هزار و ۲۳۲ هزارتن آلاینده‌های زیست‌محیطی گلخانه‌ای در کشور جلوگیری شده که این امر کمک زیادی به حفظ محیط زیست کشور و کاهش آلودگی هوا نموده است.
از سوی دیگر با توجه به چالش‌های ناشی از خشکسالی های پیاپی و تنش‌های آبی در سال‌های اخیر و در نتیجه کاهش منابع آبی تجدیدپذیر کشور احداث نیروگاههای تجدیدپذیر توانسته تا این زمان از مصرف یک هزار و ۴۳ میلیون لیتر آبی که معمولاً در نیروگاههای حرارتی برای تولید برق مورد نیاز است، جلوگیری نماید.
یکی دیگر از مزایای منابع تجدیدپذیر جایگیزی آنها به جای سوخت‌های فسیلی و امکان تولید محصولات پتروشیمی با ارزش افزوده بالاتر از سوخت‌های فسیلی می باشد. بدین ترتیب احداث نیروگاه های تجدیدپذیر در کشور توانسته تاکنون از مصرف معادل یک هزار و ۳۴۶ میلیون متر مکعب گازطبیعی صرفه‌جویی نماید.
طراحی ایرانی نیروگاههای خورشیدی
حمزه روغنیان معاون بهره برداری شرکت برق منطقه‌ای فارس به توسعه انرژی‌های تجدید پذیر در کشور اشاره کرد و گفت: با در نظر گرفتن توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر در کشور و لزوم تغییر رویکرد تولید انرژی از سوخت‌های فسیلی به انرژی‌های نو، وزارت نیرو حمایت خود را از سرمایه‌گذاران در بخش خصوصی اعم از داخلی و خارجی اعلام کرده است.
روغنیان در ادامه افزود: خوشبختانه با افزایش سرعت در اجرای طرح‌های مزبور، روز به روز شاهد روند مثبت و نتایج رو به رشد سیاست‌های دولت در راستای تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی و تولید و شکوفایی کشور هستیم.
معاون بهره برداری شرکت برق منطقه‌ای فارس با اشاره به احداث نیروگاه خورشیدی ساخت داخل در شمال فارس ، احداث ۲ نیروگاه خورشیدی هرکدام به ظرفیت ۱۰ مگاوات در مناطق اقلید و دیندارلو در استان فارس با صرف اعتبار ۱۰۰ میلیارد تومان را اقدامی مهم و اساسی ذکر کرد و گفت: این نیروگاهها بزرگترین نیروگاه خورشیدی جنوب کشور است که برای اولین بار با طراحی صد درصد ایرانی و بومی و با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی انجام می‌شود.
بوانات ، جهرم و داراب دارای بیشترین سامانه انرژی خورشیدی
مدیر دفتر بازار برق شرکت توزیع نیروی برق استان فارس نیز با بیان اینکه استان فارس از جمله استان‌هایی است که به‌دلیل برخورداری از تابش مناسب جزو مناطق مستعد برای استفاده از سامانه خورشیدی است، اظهار داشت: متوسط میزان تابش این استان بین ۲ هزار تا ۲ هزار و ۲۰۰ کیلو وات ساعت بر مترمربع در سال می باشد که این میزان تابش برای نیروگاههای خورشیدی مناسب است.
مهدی شفیعیان افزود: شهرستان بوانات با ۴۱ سامانه، شهرستان جهرم با برخورداری از ۳۳ سامانه و همچنین شهرستان داراب با احداث۳۲ سامانه خورشیدی بیشترین تعداد نصب سامانه ها را در میان سایر شهرستان های فارس دارند.
شفیعیان یادآور شد: این سامانه ها بی سرو صدا بوده و هزینه تعمیر و نگهداری آنان نیز حداقل است که همگی این موارد سبب شده اند تا نصب این سامانه ها با استقبال خوبی از سوی مشترکین روبرو شود.
مدیر دفتر بازار برق شرکت توزیع نیروی برق استان فارس داشتن انشعاب برق به نام متقاضی در محل مورد تقاضا جهت نصب نیروگاه خورشیدی و مراجعه به سایت شرکت توزیع نیروی برق استان فارس و ثبت درخواست به صورت اینترنتی، را از جمله شرایط عقد قرارداد خرید تضمینی ۲۰ ساله مختص مشترکین برای تمامی تعرفه های خانگی ، تجاری، صنعتی و کشاورزی با امکان اتصال نیروگاه متقاضی توسط کنتور مستقل به شبکه برق در استان فارس برشمرد و ادامه داد: متقاضیان می توانند با مراجعه به آدرس الکترونیکی www.farsedc.ir ، قسمت خدمات الکترونیک پرکاربرد و انتخاب گزینه قرارداد خرید تضمینی برق خورشیدی نسبت به ثبت نام و ثبت درخواست احداث نیروگاه اقدام نمایند.