جولان ویروس نوظهور کرونا که پس از چین، به کشورهای اروپا رسید، ایتالیا و اسپانیا را در صدر دو کشور نخست درگیر در فهرست جهانی قرار داد. اگرچه از هفته‌های نخست گسترش بیماری، دولت اسپانیا به دلیل تاخیر در عملکرد در کانون انتقادها قرار گرفت اما از روز ۱۴ مارس (۲۴ اسفند) برای نخستین بار وضعیت فوق العاده اعلام کرد و به مبارزه با این ویروس ناشناخته پرداخت.
اسپانیا اکنون نهمین کشور جهان با بیشترین شمار مبتلایان به کروناست؛ تاکنون بیش از ۳۰۷ هزار نفر در این کشور به کووید-۱۹مبتلا شده و بیش از ۲۸ هزار و ۴۰۰ نفر نیز از این بیماری جان باخته‌اند.
«تدروس آدهانوم» مدیر کل سازمان جهانی بهداشت هفته گذشته با حضور در مراسم گرامیداشت جانباختگان کرونا در اسپانیا، مدیریت این کشور در مقابله با بیماری همه‌گیر را مثال زدنی دانست و گفت: اسپانیا و فرانسه هر چهار ویژگی اساسی پاسخ به پاندمی را دارا هستند؛ مدیریت قوی، مشارکت اجتماعی شهروندان، مهار انتقال و نجات جان بیماران.
مقام‌های اسپانیا به همراه سران نهادهای اروپایی روز پنج شنبه یاد قربانیان کرونا را گرامی داشتند. در این مراسم برخی سران نهادهای اروپایی همچون «شارل میشل» رئیس شورای اروپا، «اورسولا فون در لاین» رئیس کمیسیون و «داوید ساسولی» سخنگوی پارلمان اروپا هم حضور داشتند؛ شارل میشل نیز در صفحه توئیتر خود با تقدیر از عملکرد «قهرمانانه» کادر بهداشتی در این کشور نوشت که اروپا همواره در کنار اسپانیا می‌ماند.
تدابیر دولت در مواجهه با موج نخست کرونا
با ثبت نخستین موارد ابتلا به کووید-۱۹ زنگ‌های خطر در اسپانیا به صدا درآمد و از روز ۱۴ مارس (۲۴ اسفند) مردم را برای یک دوره سه ماهه به قرنطینه خانگی برد. براساس اطلاعات شرکت گوگل در خصوص میزان تردد افراد در ۱۳۱ کشور که به دلیل شیوع کرونا قرنطینه اعلام کردند، شهروندان اسپانیایی با به حداقل رساندن جابجایی‌های درون شهری، اهتمام خود نسبت به حفظ قرنطینه خانگی را نشان دادند.
اسپانیا نیز همچون بسیاری از کشورهای جهان تحت تاثیر شیوع گسترده ویروس کرونا، شاهد تجربه ای بی‌سابقه بود که تا پیش از آن از تصور همگان خارج بود؛ قرنطینه اجباری شهروندان، منع رفت‌وآمد درون شهری، توقف کامل پروازها و مسافرت‌های بین شهری، تعطیلی سراسری فعالیت‌های اقتصادی، کاهش تدریجی محدودیت‌ها و اعلام روزانه آمار مبتلایان و جانباختگان این بیماری همه‌گیر همه و همه از چالش‌هایی بود که در این مدت، زندگی شهروندان و مدیریت دولت اسپانیا را دستخوش تغییرات اجتناب ناپذیری کرد.
به رغم پایان شرایط هشدار و از سرگیری کامل فعالیت‌های اقتصادی، «پدرو سانچز» نخست وزیر اسپانیا از وقوع احتمالی موج جدید بیماری هشدار داد و مردم را به رعایت توصیه‌های بهداشتی فراخواند.
از سرگیری تدابیر جدید و آمادگی بیشتر در برابر موج دوم
به گفته متخصصان در موج دوم بیماری همه‌گیر در اسپانیا از لحاظ سازماندهی نظام بهداشت، شناخت راهکارهای درمانی، آمادگی و تجربه کادر درمان و ظرفیت پذیرش بیمارستان‌ها با سناریویی کاملا متفاوت نسبت به موج اول در ماه مارس (اسفند- فروردین) روبرو هستیم؛ به اعتقاد کارشناسان اگرچه روش‌های درمانی کووید-۱۹ در مقایسه با اسفند تغییر چندانی نداشته است اما شناخت از چگونگی پاسخ این بیماری به داروها افزایش یافته است.
در اسپانیا که بازگشایی‌ها و بازگشت به زندگی عادی در اولین روزهای خروج از قرنطینه به سرعت پیش می‌رفت، این روند دوباره با افزایش مبتلایان کند شده است. دولت اسپانیا در برخی مناطق توریستی از جمله جزیره مایورکا تدابیر ویژه‌ای برای مقابله با شیوع ویروس کرونا اتخاذ کرده است به طوری که از این پس مکان‌های گردشگری این جزیره تعطیل خواهند شد.
در منطقه کاتالونیا، در شمال اسپانیا نیز بسیاری از بخشداری‌ها و روستاها دوباره قرنطنیه شده‌اند. نزدیک به ۲۰۰ هزار خانوار در منطقه کاتالونیا دوباره به دوران قرنطینه بازگشته‌اند؛ دولت منطقه‌ای کاتالونیا از میلیون‌ها ساکن این منطقه خواسته است تا با توجه به افزایش دوباره شمار مبتلایان کووید-۱۹ «در خانه بمانند»؛ به این ترتیب جمعیت حدودا ۴ میلیون نفریِ ساکن کلانشهر بارسلون تنها برای انجام فعالیت‌های ضروری خانه‌های خود را ترک می‌کنند.
در حال حاضر استفاده از ماسک در سطح شهرها همچنین در فضاهای بستۀ عمومی اجباریست و صاحبان کسب و کارهای غیراساسی نیز می‌توانند مشتریان خود را تنها با قرار قبلی ملاقات کنند. پیش از این نیز از روز شنبه ۴ ژوئیه (۱۴ تیر) برخی از مناطق کاتالونیا از جمله منطقه لریدا، سگریا و گالیسیا با جمعیتی حدود ۳۰۰ هزار نفر به دلیل شیوع دوباره کرونا قرنطینه شده بودند.
حمایت اقتصادی دولت از خانواده‌های آسیب پذیر
در بحبوحه شیوع کرونا در اسپانیا، دولت این کشوربه منظور به حداقل رساندن پیامدهای اقتصادی ناشی از بیماری همه گیر در جامعه، "حداقل درآمد حیاتی" به اقشار آسیب پذیر اختصاص داد.
طبق اعلام مقام‌های اسپانیایی میزان این درآمد حداقلی که به صورت موقت پرداخت می شود، ماهیانه حدود ۵۰۰ یورو است؛ به این ترتیب اقشار آسیب پذیر واجدشرایط، ماهیانه به مدت سه ماه این رقم را دریافت کرده و در صورتی که میان اعضای خانواده، نفر دوم بزرگسالی بدون حقوق نیز وجود داشته باشد، این دریافتی از ماه دوم، ۲۵۰ یورو افزایش می‌یابد.
بیماران بهبودیافته همچنان تحت نظر
یکی از بهترین ترفندهای اسپانیا برای کنترل بیماری همه‌گیر، سیستم تشخیص و پیگیری مبتلایان ویروس کرونا در دوران نقاهت آن‌ها می‌باشد؛ تشخیص سریع بیماری و ارجاع مبتلایان به مراکز کمک‌های اولیه، نه تنها از شیوع شدید بیماری جلوگیری کرده بلکه موجب کاهش موارد مراجعه به بیمارستان‌ها می‌شود. کاربرد این شیوه پیشگیرانه در جلوگیری از شیوع دوباره کووید-۱۹ به اندازه ای پراهمیت است که آزمایش مثبت چندین بیمار تحت نظر با اقدام سریع کادر درمان و قرنطینه این افراد در جزایر قناری، والنسیا، اندلوسیا و همچنین سئوتا مواجه شد.
ابتکار عمل کاتالونیا برای مهار کرونا
«خاکوبو مندیروز» مدیر مرکز پایش ویروس کرونا در ایالت کاتالونیا طی روزهای آینده از رونمایی وب اپلیکیشنی با هدف اعلام علائم افراد مبتلا خبر داد؛ براساس این برنامه تحت وب، فرد به محض مشاهده علائم ابتدایی به مخاطبانی که در روزهای اخیر با آن‌ها در ارتباط بوده، اطلاع رسانی می‌کند تا این افراد نیز گوش به زنگ بوده و خود را قرنطینه کنند. به گفته مندیروز، قرنطینه موثرترین اهرم مقابله با ویروس کرونا است.
در پی بروز نشانه‌هایی جدید از دور تازه اوج بیماری کووید-۱۹ و همه‌گیری ویروس کرونا در اروپا و همچنین عدم دستیابی به واکسن و درمان قطعی این بیماری هزار چهره لزوم مشارکت حداکثری شهروندان و عمل به توصیه های ساده بهداشتی و همچنین اهمیت رعایت فاصله گذاری اجتماعی به عنوان مهمترین سلاح های بشریت در برابر این بیماری بر همگان آشکار شده است؛ بر این اساس هرگونه سهل انگاری و بی توجهی به رعایت اصول و موازین بهداشتی، علاوه بر شانه خالی کردن از پذیرش مسئولیت اجتماعی موجب به خطر افتادن جان دیگران خواهد شد.
در حالی که زنگ خطرها از موج دوم بیماری در برخی کشورهای اروپایی از جمله اسپانیا به صدا در آمده است، آمار شمار مبتلایان و جانباختگان به ویروس کرونا در ایران نیز روند صعودی را در پیش گرفته است؛ در حال حاضر ایران با ثبت بیش از ۲۷۳ هزار مورد ابتلا و همچنین افزون بر ۱۴ هزار مورد فوتی بعد از انگلیس در جایگاه یازدهمین کشور فهرست جهانی قرار دارد.
ایران در حالی در مسیر مقابله با کووید-۱۹ گام نهاده است که تحریم‌های یکجانبه آمریکا حتی در این دوران بی سابقه نیز به قوت خود باقی مانده است تا جایی که هیچ رسانه خارجی بدون اشاره به اقدامات خصمانه واشنگتن به بازتاب شرایط کرونایی ایران نمی پردازد؛ نبرد در دو جبهه کرونا و تحریم، زبان رسانه‌ها را به نکوهش آمریکا و تحسین ایران گشوده است.
با نگاهی به رسانه‌های مختلف عبارت‌هایی از این قبیل مکرر به چشم می خورد: جمهوری اسلامی در حالی در نبرد با کرونا به موفقیت دست یافته است که با تحریم‌های یکجانبه و غیر انسانی ایالات متحده در بخش بهداشت مواجه است؛ آمریکا در بحبوحه بحران کرونا، تحریم‌های جدیدی را بر ایران تحمیل کرده است؛ اعمال تحریم‌ها به خودی خود آسیب زننده است و در زمان کنونی ناشی از گسترش بیماری، تحریم‌های آمریکا علیه ایران رفتاری غیراخلاقی و ناقض حقوق بشر است؛ تحریم‌های کاخ سفید، ایران را در مسیر خودکفایی در تولید آزمایش‌های تشخیص سریع بیماری و دستیابی به داروهای موثر قرار داد.