پس از همه‌گیری ویروس کرونا نیز مشکل کمبود انسولین قلمی تا حد زیادی ایجاد شده که به نظر می‌رسد عمده دلیل آن، علاوه بر تحریم‌ها و مشکل نقل و انتقال پول، لغو پروازها به علت همه گیری این ویروس باشد.
البته توزیع انسولین قلمی مسائل خاص خود را هم دارد زیرا قیمت این دارو در ایران با کشورهای همسایه متفاوت است و برای جلوگیری از خرید و قاچاق دارو از داخل کشور به کشورهای همسایه، ضوابطی برای عرضه این دارو به بیماران دیابتی در نظر گرفته شده تا دارو به بیمار واقعی برسد.
انسولین در داروخانه‌های منتخب عرضه می‌شود
یکی از بیماران دیابتی در این زمینه به خبرنگار سلامت ایرنا می‌گوید: تقریبا از اسفند ۹۸ با مشکل کمبود انسولین قلمی مواجه شدیم و حتی برخی پزشکان میزان دارو را کمتر تجویز می‌کنند. این دارو به صورت پرونده‌ای است و بیماران باید برای دریافت انسولین پرونده داشته باشند و به میزان مشخصی در ماه می‌توانند دارو را از داروخانه‌های منتخب تهیه کنند.
کیانوش جهانپور سخنگوی سازمان غذا و دارو در این زمینه به خبرنگار سلامت ایرنا گفت: توزیع انسولین قلمی در برخی بازه‌های زمانی به دلایل مشکلات ارزی با مشکل مواجه می‌شود. پس از رفع مشکل، انسولین قلمی در داروخانه‌های منتخب عرضه می‌شود. در دوره شیوع ویروس کرونا هم ممکن است تامین آن با مشکلاتی مواجه شده باشد.
مشکلی وجود داشت، با ۱۹۰ تماس بگیرید
وی پیش از این در همین رابطه به خبرنگار سلامت ایرنا گفته بود: اگر اطلاعات افراد در سازمان‌های بیمه گر خود مبنی بر ابتلا به دیابت ثبت شده باشد، می‌توانند بر حسب نیاز، انسولین قلمی را دریافت کنند. اگر افراد نتوانستند این دارو را در داروخانه‌ای که مراجعه کردند دریافت کنند، می‌توانند با شماره تلفن ۱۹۰ که به صورت ۲۴ ساعته پاسخگو است، تماس بگیرند و از مکان داروخانه‌ای که این دارو را دارد آگاه شده و داروی خود را دریافت کنند.
سازمان تامین اجتماعی نیز اعلام کرده که در راستای اجرای بند «ج» ماده ۷۴ قانون برنامه ششم توسعه کشور و بند «ب» تبصره ۱۷ قانون بودجه سال ۹۷ مبنی بر انجام خرید راهبردی سازمان های بیمه گر، بر اساس دستورالعمل‌ها و راهنماهای بالینی، نسبت به تشکیل پرونده و تخصیص سهمیه دارو به بیماران دیابتی اقدام کرده است. بیماران دیابتی تحت پوشش این سازمان می‌توانند با مراجعه به دفاتر رسیدگی به اسناد پزشکی و ارائه مدارک پزشکی، نسبت به تشکیل پرونده الکترونیک دیابت و دریافت دارو از داروخانه بر اساس سهمیه تعیین شده در پرونده خود اقدام کنند. این بیماران برای دریافت داروی انسولین قلمی فقط یک بار به منظور تشکیل پرونده به دفاتر رسیدگی به اسناد پزشکی مراجعه کرده و از آن پس، جهت دریافت دارو فقط به داروخانه مراجعه می‌کنند.
کمبود انسولین قلمی در همه کشور
هفته آخر تیر ماه بود که مشکل کمبود انسولین قلمی تقریبا در همه کشور گزارش شد. کمبود انسولین قلمی در بازه‌های زمانی مختلف مشکلاتی را برای بیماران دیابتی ایجاد می‌کند. استان‌های مختلف در این زمینه گزارش‌هایی ارائه کرده و از این موضوع گلایه کرده بودند.
رضاعلی سلطانخواه معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان در این زمینه گفت: علت اصلی کمبود انسولین‌های قلمی، تحریم است. آن‌چه به این مساله شدت بخشیده همه گیری ویروس کروناست که در پی آن لغو پروازها، موجب تاخیر ورود اقلام دارویی خریداری شده توسط سازمان غذا و دارو به کشور و کاهش موجودی انسولین کشور شده است. البته در سطح کشور با این مشکل مواجه هستیم.
جهانپور نیز در این زمینه گفت: این مشکل حدود ۱۰ روز قبل وجود داشت و در حال حاضر رفع شده است و بیماران دیابتی می‌توانند برای تهیه آن به داروخانه‌های منتخب مراجعه کنند تا بر اساس نیاز، انسولین را دریافت کنند.
به گفته جهانپور گاهی ممکن است که برخی انواع انسولین قلمی دچار کمبود شود.
وی اظهار کرد: شرکت‌های مختلفی انسولین قلمی را تولید می‌کنند و گاهی ممکن است افراد به دنبال برند خاصی باشند.
این در حالی است که تولید داخلی انسولین قلمی هم در کشور آغاز شده است.
جهانپور در این زمینه گفت: یک خط تولید انسولین قلمی چند ماه قبل در کشور افتتاح شده و در ماه‌های آینده شرکت دیگری هم تولید انسولین قلمی را انجام خواهد داد و امیدواریم نیازهای داخلی در این زمینه برطرف شود.
داروخانه‌ها نباید انسولین قلمی را آزاد بفروشند
برخی از بیماران می‌گویند که بعضی از داروخانه‌ها، انسولین قلمی را به صورت آزاد با قیمت حدود ۴۵ هزار تومان می‌فروشند. سخنگوی سازمان غذا و دارو در این رابطه گفت: داروخانه‌ای که با بیمه‌ها قرار دارد، باید انسولین قلمی را با شرایط بیمه‌ای به بیمار بفروشد. اگر بیمار برای تامین انسولین قلمی با دفترچه بیمه به داروخانه‌ای مراجعه کرد و داروخانه اعلام کرد که دارو را به صورت آزاد می‌فروشد، تخلف است. این تخلف‌ها را می‌توان به سامانه ۱۹۰ گزارش داد تا با داروخانه متخلف برخورد شود.
پرهزینه‌ترین دارو برای بیمه‌ها
انسولین قلمی یکی از پرهزینه‌ترین داروها برای سازمان‌های بیمه گر است.
طاهر موهبتی سرپرست سازمان بیمه سلامت در این زمینه به خبرنگار سلامت ایرنا گفته بود: در سال ۹۷ از نظر هزینه‌ای، بیشترین هزینه سازمان بیمه سلامت در بخش دارو، مربوط به انسولین‌های قلمی بوده که ۲۰۰ میلیارد تومان هزینه برداشته است.
نوشین جزایری رییس گروه دارو دفتر خدمات تخصصی سازمان بیمه سلامت نیز در این زمینه گفته بود: در سال ۹۷ بیش از ۱۹۵ هزار بیمه شده این سازمان از انسولین‌های قلمی استفاده کرده‌اند.
همچنین حنان حاجی محمودی مدیرکل دفتر خدمات تخصصی سازمان بیمه سلامت در این رابطه گفته بود: قبل از سال ۹۲ که قرار بود یارانه دارو به بیمه سلامت منتقل شود، آنتی بیوتیک‌هایی مانند سفکسیم و کواموکسی کلاو یا متفورمین جزو داروهای پرهزینه سازمان بود، ولی وقتی یارانه دارو به میزان ۶۰۰ میلیارد به سازمان های بیمه گر منتقل شد، توزیع داروها تفاوت پیدا کرد، به طوری که انسولین‌های قلمی اولین داروی پرهزینه سازمان را تشکیل می‌دهند.
هرچند مشکلاتی مانند تحریم‌ها و ویروس کرونا در ماه‌های اخیر تامین آن را با مشکلاتی مواجه کرده است، اما به نظر می‌رسد تامین انسولین قلمی برای بیماران دیابتی با تولید داخلی در ماه‌های آینده تا حد زیادی رفع شود.
از: امیر پروسنان