به گزارش خبرنگار ایرنا، همواره سلامتی و امنیت ۲ نعمت پنهان گفته شده اند که تا وقتی وجود دارند انسان قدرشان را نمی داند اما به نظر نعمت «هویت» نیز باید به این لیست اضافه شود چرا که در همین اطراف ما افرادی زندگی می کنند که سالها است در انتظار به دست آوردن شناسنامه ایرانی هستند و این را وقتی پای درد دل فرزندان اتباع خارجی بنشینید متوجه خواهید شد.
وقتی شوق تصویب قانون اعطای تابعیت به فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با اتباع خارجی را در نگاه دختری می بینید که می خواهد به راحتی ادامه تحصیل دهد و یا با همسر دلخواهش ازدواج کند آن وقت است که خواهید فهمید داشتن هویت چه نعمت بزرگی است.
برای تصویب این قانون ۳۰ سال تلاش شده است و با تصویب آن در دهمین دوره مجلس شورای اسلامی و ابلاغ رسمی از طرف دولت تدبیر و امید دیگر نیازی نیست که کودکانی با مادران ایرانی و پدران خارجی ۱۸ سال بی هویت و بلاتکلیف بمانند.
آرزوی هر دختری دکتر شدن است و آرزوی من شناسنامه‌دار شدن!
«آیدین» که ۱۹ سال دارد یکی از همین دختران است که تصویب این قانون را آرزوی خودش می داند و می گوید: هر دختری شاید آرزو دکترشدن داشته باشد اما بزرگترین آرزوی من شناسنامه دار شدن بوده است.
او در مورد زندگی خودش به خبرنگار ایرنا می گوید که مادرش ایرانی و پدرش عراقی است و بعد از طلاق غیابی مادر از پدر مدت ۱۱ سال است که به همراه مادر و خواهرش در ایران زندگی می کند و پدرشان نیز بی خبر آنها را ترک کرده و به کشورش بازگشته است.
به گفته آیدین، از آنجایی که پرونده مهاجرتی آنها در کرمانشاه بوده و آنها به کرج نقل مکان کرده اند اما بنا به مشکلات و موانع اداری مانع از تحصیل او و خواهرش شده اند و برای مجوز تحصیل در مدرسه باید در کرمانشاه می ماندند اما مشکلات اقتصادی و شغل مادر آنها را مجبور به این مهاجرت کرده است.
او می گوید که تا پایه نهم درس خوانده اما از اینکه نتوانسته ادامه تحصیل دهد ناراحت نیست بلکه ناراحتی بزرگترش را موضوع ازدواج با مرد مورد علاقه اش عنوان می کند.
آنچنان که آیدین گفت: اداره امور اتباع خارجی نسبت به مجوز ازدواج آنها حساس است و فقط با کسی می توانند ازدواج کنند که شروطی مانند گواهی عدم سوء پیشینه، اعتیاد و غیره داشته باشند.
با اینکه او بیشتر این قوانین را دلسوزانه می داند اما می گوید که نامزدش مشکل خدمت سربازی دارد و این موضوع مانع بزرگی برای ازدواجش به وجود آورده است، برای همین آیدین از تصویب قانون جدید و گرفتن شناسنامه ایرانی خوشحال است و می گوید حالا دیگر به راحتی می تواند با نامزدش حتی با وجود مشکل خدمت سربازی به صورت رسمی ازدواج کند.
آیدین در خصوص وضعیت بیمه نیز می گوید که او و خواهرش بدون بیمه و یارانه بزرگ شده اند و در حقیقت درآمد اصلی آنها مستمری کمیته امداد بوده است.
امنیت ایران را برای رشد بچه هایم ترجیح دادم
«رماهی» از اعراب شیعی عراق است که به گفته خودش از سال ۶۴ شمسی به ایران آمده و همین‌جا با خانم ایرانی ازدواج کرده است و ماحصل این ازدواج چهار فرزند است.
او می گوید با اینکه بچه هایش درس خوانده اند و فرزند بزرگش دکترای روانشانسی دارد و دومین فرزندش نیز مهندس برق است اما بزرگترین دغدغه اش مشکل تابعیت فرزندانش و استخدام آنها است.
آنچنان که رماهی گفت با اینکه در سال ۲۰۰۴ میلادی امکان برگشتنش به عراق با حقوق و مزایای عالی و یا رفتن به کشورهای اروپایی برایش مهیا شده اما این‌کار را به خاطر وجود امنیت بهتر ایران برای تربیت فرزندانش انجام نداده است.
او خودش را یکی از ۴۶ نفر از دوستان عراقی اش معرفی می کند که زندگی در ایران در کنار همسر و فرزندانش را ترجیح داده و از این تصمیم خودش نیز بسیار خوشحال است و با اینکه خودش همچنان تابعیت ایرانی ندارد اما از اینکه با تصویب قانون جدید فرزندانش صاحب شناسنامه ایرانی می شوند بسیار خوشحال تر است.
این پدر عراقی مشکلاتی مانند نداشتن کد ملی برای ثبت نام کتاب مدرسه و نیز شرکت در کنکور را از جمله مشکلات تحصیلی فرزندانش عنوان کرد و گفت: کد رهگیری اتباع خارجی ۱۳ رقمی اما کد ملی ۱۰ رقمی است و این موضوع همیشه مشکل زا بوده است.
وی همچنین امکان خروج فرزندانش از کشور برای دیدار خانواده اش در عراق را از دیگر مشکلات خود بیان می کند و می گوید: تا پیش از این سالی یک بار به بهانه زیارت اربعین می توانستم فرزندانم را با کسب مجوز به عراق و به دیدار خانواده ام ببرم.
آنچنان که او گفت: اتباع خارجی اگر تابعیت ایرانی نداشته باشند حتی اگر در بهترین دانشگاه روزانه هم قبول بشوند باید شهریه پرداخت کنند.
او در خصوص وضعیت معیشتی خود نیز گفت که به کار تجارت و صادرات کالا به عراق مشغول است و وضع مالی خوبی دارد.
شوق امید در دل امید
«امید» جوانی است که مادرش ایرانی و پدرش عراقی است اما به دلیل جدایی مادر از پدر، ۱۵ سال است که در ایران و در کنار مادرش زندگی می کند.
او خودش را نخبه ورزشی و یک فوتبالیست شناخته شده معرفی می کند که حتی برای تیم های ملی نوجوانان و جوانان عراق و نیز تیم های برتر باکو آذربایجان بازی کرده است.
به گفته امید، نداشتن تابعیت ایرانی باعث شده تا فقط بتواند در سطح تیم های امید باشگاه های برتر داخلی توپ بزند و باتوجه به محدودیت تیم های بزرگسالان در حق جذب سه بازیکن خارجی و پرداخت حقوق به دلار تاکنون نتوانسته تا صاحب قرارداد با باشگاهی در رده بزرگسال شود.
قانون جدید درها را به روی این نخبه ورزشی باز می کند و به گفته خودش دیگر بازی کردن در تیم های بزرگسالان باشگاه های برتر کشور برای او یک رویا نخواهد بود.
بزرگترین درخواست او از مسوولان این است که کار تابعیت افراد نخبه با سرعت بیشتری انجام شود.
پنج کیلومتر فاصله از مرز باعث شده تا ۴۵ سال تابعیت نداشته باشم!
بعد از مصاحبه با فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با اتباع خارجی و لمس نزدیک خوشحالی درونی آنها از تصویب قانون تابعیت جدید با شخصی مصاحبه کردم که داستان متفاوتی داشت.
«رحیمی» که حدود ۵۰ سال سن دارد از کردهای سوق داده شده دولت مرکزی عراق به جرم ایرانی الاصل بودن در سال های ۵۳ و ۵۴ شمسی است که به گفته او ۴۵ سال است که در ایران زندگی می کند اما هنوز دارای کارت اقامت است و صاحب تابعیت و شناسنامه ایرانی نشده است.
با اینکه داشتن اقامت مانعی برای ادامه تحصیل او ایجاد نکرده و توانسته است که در این مدت به دانشگاه برود و دکترای داروسازیش را بگیرد، اما به گفته خودش داشتن مجوز اقامت، مشکلاتی مانند نداشتن حق مالکیت اموال غیرمنقول مانند خانه و زمین، استخدام رسمی و نیز خروج از کشور را نیز دارد.
رحیمی بعد از ۴۵ سال حضور در ایران و تبدیل شدن به یک عضو تحصیلکرده و مفید جامعه انتظار دارد که بتواند تابعیتش را دریافت کند و او را به عنوان یک ایرانی به رسمیت بشناسند و صاحب شناسنامه و پاسپورت ایرانی بشود.
او می گوید که هم اکنون مجوز کار البته به شکل قراردادی دارد چرا که به دلیل نداشتن تابعیت نمی تواند استخدام رسمی جایی بشود.
رحیمی، وضع مالی خودش را خوب توصیف می کند و می گوید اما هرچه دارم به نام همسر ایرانیم است و وجود او باعث شده تا بعد از ۴۵ سال بدون داشتن تابعیت در اینجا ماندگار بشوم.
از رحیمی در خصوص قانون جدید اخذ تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی می پرسم آیا از تصویب این قانون خوشحال است که در جواب با اینکه وضع این قانون را عالی توصیف می کند اما می گوید متاسفانه فرزندی ندارد که از این قانون استفاده کند.
او در خصوص وضعیت حساب بانکی و بیمه نیز توضیح می دهد که برای افتتاح حساب بانکی مشکلی ندارد و حتی مالیات نیز پرداخت می کند ضمن اینکه بیمه تامین اجتماعی نیز دارد.
وقتی از او می پرسم که خواسته اصلی ات از مسوولان چه چیزی است، جواب می دهد که من ۴۵ سال است که اینجا هستم و در عمل از کشور زادگاهم چیزی به یاد ندارم و تمام وابستگی هایم در اینجا شکل گرفته است لذا تقاضا دارم برای افرادی مانند من که مدت طولانی در اینجا بوده اند مشکل تابعیت حل بشود.
آنچنان که رحیمی گفت با اینکه تبعه خارجی در ایران کد رهگیری دارد اما هر اداره ای که بخواهید بروید از شما کد ملی می خواهند و برای بسیاری از بسترهای نرم افزاری ادارات گزینه تبعه خارجی در نظر گرفته نشده است.
او خواستار رفع بلاتکلیفی امثال خودش است و می گوید بسیاری از قوانین بعد از سال ها نیاز به بازنگری دارند و قوانین مربوط به تابعیت نیز از این امر نباید مستثنی باشد.
رحیمی در پایان می گوید با اینکه در یک روستا در پنج کیلومتری مرز با ایران به دنیا آمده است اما همین پنج کیلومتر فاصله باعث شده تا ۴۵ سال تابعیت نداشته باشد.
او وجود قوانین دست و پا گیر را باعث برگشت خانواده اش به کردستان عراق بیان می کند و می گوید که ازدواج و وابستگی هایش به ایران مانع از بازگشتش به عراق شده است.
ورود ۸۰۰ هزار پناهجو از مرزهای کرمانشاه از دهه ۵۰ شمسی تاکنون
آنچنان که «فرهاد همتی» مدیرکل امور اتباع و مهاجران خارجی استان کرمانشاه به ایرنا گفت: از دهه ۵۰ شمسی پنج بحران باعث مهاجرت ۸۰۰ هزار عراقی به کرمانشاه شده است.
به گفته او، نتیجه چهاردهمین آمایش گویای وجود حدود هزار مهاجر مجاز در استان است ضمن اینکه برآورد می شود حدود هزار مهاجر غیرمجاز نیز در استان کرمانشاه ساکن باشند.
جنگ خلیج فارس و ورود ۱۰۰ هزار مهاجر از مرزهای غربی بخصوص سرپل ذهاب و نیز حمله صدام به کردستان عراق در سال ۷۵ شمسی و پناهنده شدن حدود ۵۰ هزار نفر از مرز تیله کوه از جمله موج های مهاجرتی است که همتی به آنها اشاره کرد.
آنچنان که او توضیح داد: بعد از بازگشت تدریجی کردها در نهایت حدود ۱۰ هزار نفر از آنها حدود ۲ سال مهمان استان کرمانشاه بوده اند.
او همچنین به پذیرایی سخاوتمندانه جمهوری اسلامی از پناهجویان در دوران بحران ها اشاره کرد و افزود: در گذشته هفت اردوگاه، مهمانشهر، کمپ و اردوگاه مراقبتی در شهرهای سنقر، هرسین، صحنه، کنگاور و جوانرود ایجاد شده است که با فروکش کردن بحران ها بخش بزرگی از مهاجران به کشورشان بازگشته اند.
به گفته همتی، مهمانشهر سنقر آخرین بازمانده این تشکیلات است که با وجود ۲۰۰ واحد مسکونی میزبان ۳۰ نفر از اتباع خارجی در قالب ۱۱ خانوار است و آنگونه که وی توضیح داد تعدادی از شهروندان سنقر نیز در این مهمانشهر ساکن شده اند.
ازدواج ۴۴۶ زن و ۳۵۹ مرد ایرانی ساکن استان با اتباع خارجی
او آخرین آمار زنان ایرانی ساکن استان که با مردان خارجی ازدواج کرده اند را ۴۴۶ نفر اعلام کرد و گفت از این تعداد ۴۱۴ نفر با اتباع عراقی و ۲۸ نفر نیز با اتباع سایر کشورها ازدواج کرده اند.
مدیرکل امور اتباع خارجی کرمانشاه، ثبت این آمار را در بازه زمانی سال های ۶۷ تا ۹۸ شمسی بیان کرد و افزود: طبق این آمار ۳۵۹ نفر از بانوان خارجی نیز با مردان ایرانی ساکن استان ازدواج کرده اند که عمده آنها اتباع عراقی و ۲ نفر نیز از اتباع افغانستان هستند.
آنچنان که وی توضیح داد قانون تا پیش از این رسیدن نسب ایرانی به فرزندان را از طربق پدر و جد پدری به رسمیت شناخته بود و صدور شناسنامه برای فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی در حقیقت یک چالش بزرگ بوده است.
همتی به ابلاغ شیوه نامه اجرایی قانون جدید تابعیتی از تاریخ ۱۷ تیر ماه امسال اشاره کرد و افزود: برای مدیریت بهتر خدمات به پناهجویان آبان ماه امسال پانزدهمین آمایش اتباع مقیم استان در خصوص وضعیت تحصیلی، هویتی، ازدواج و شغل انجام خواهد شد.
او از لایجه ارتقا سطح خدمات اداره امور اتباع خارجی و مستقل شدن آن خبر داد و گفت: این کار منجر به بهبود خدمات دهی به پناهجویان و تسهیل امور اداری آنان خواهد شد.
آنچنان که این مقام مسوول به ایرنا گفت: در پانزدهمین طرح آمایش پناهجویان بررسی وضعیت اقتصادی و مشخص کردن اقشار آسیب پذیر به منظور ارایه خدمات رایگان بیمه ای در اولویت است.
رایگان شدن تحصیل در دولت تدبیر و امید
مدیرکل امور اتباع خارجی کرمانشاه در پایان از رایگان شدن تحصیل در مدارس برای فرزندان اتباع خارجی در هشت ساله دولت تدبیر وامید خبر داد و گفت: تا پیش از این برای این افراد تحصیل رایگان نبود.
همتی همچنین از طرح رسیدگی ویژه به وضعیت پناهجویان نخبه خبر داد و گفت: طبق این طرح کسانی که دارای مدارج علمی، ورزشی باشند و منشا خدمات مثبت ارزیابی شوند از تمامی خدمات شهروندان ایرانی به جزء مسوولیت های سیاسی برخوذدار خواهند شد.
استان کرمانشاه ۲ میلیون نفر جمعیت ساکن در ۳۴ شهر و ۲ هزار و ۵۹۵ روستا دارد.