سیدابراهیم سیدی روز پنجشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: اعتبارات سالانه لایروبی و احیای قنات ها اندک است کشاورزان باید خود نیز مستمر در این خصوص فعالیت داشته باشند.
وی افزود: از محل اعتبارات دولتی قنات هایی که بیشترین خسارت را دیده اند مرمت خواهند شد اما باید بهره برداران در صورتی که ریزش و یا مشکلی را می بینند به موقع نسبت به مرمت آن اقدام کنند.
وی تعداد قنات های این استان را ۶۳۲ رشته دانست و گفت: با توجه به نوع کار به طور میانگین هزینه اجرایی هر کیلومتر ۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال است.
وی با بیان اینکه با توجه به کمبود اعتبار در مرمت قنات های استان به طور متوسط تا نیم کیلومتر عملیات اجرایی آن انجام می شود اظهار داشت: نیاز است که کشاورزان به لایروبی قنات ها توجه زیادی داشته باشند و معمولا در هر روستا مقنی های بومی نیز سکونت دارند که می توان از ظرفیت آنان استفاده کرد و منتظر اعتبارات دولتی نباید بمانند.
مدیر امور آب و خاک و فنی و مهندسی سازمان جهادکشاورزی خراسان شمالی گفت: بهره برداران بخش کشاورزان به منظور جلوگیری از کاهش آبدهی قنات ها باید نسبت به مرمت و به سازی منابع آبی جدی باشند.
وی در بخش دیگری از سخنانش از کشاورزان خواست تا مسیر انتقال آب در چشمه ها را نیز لایروبی کنند و افزود: مسیر انتقال آب در صورت خاکی و یا بتی باید هر ساله لایروبی و مسیر آب بازگشایی شود.
سیدی اظهار داشت: با توجه به خشکسالی های پی در پی آبدهی منابع آبی در این استان کاهش یافته است بهره برداران باید با روش های مناسب آب را بدون نفوذ زیاد در مسیر به سر مزرعه برسانند.
وی با بیان اینکه برای این امر اعتبار دولتی در نظر گرفته نشده است افزود: بیش از سه هزار چشمه در اختیار بهره برداران است که باید هر ساله اقدامات لازم را برای انتقال آب به مزرعه داشته باشند که کارشناسان حوزه ترویج در این خصوص نیز برنامه های ترویجی دارند.
وی افزود: با توجه به اینکه در این سال ها میزان بارش باران تا حدودی افزایش یافته است میزان آبدهی قنات ها و چشمه ها نیز افزایش یافته است.
وی با بیان اینکه هم اکنون آمار دقیقی از میزان افزایش آبدهی منابع آبی در استان احصا نشده است گفت: این موضوع هر چندین سال توسط کارشناسان بخش کشاورزی به دست می آید.
سیدی گفت: در روش آبیاری مزارع به شکل سنتی، روشی که بیشتر زمین های کشاورزی در کشور با این شکل آبیاری می شوند حتی با صرف هزینه های گزاف تسطیح اراضی، راندمان آبیاری ۴۰ درصد است.
خراسان شمالی که در سال‌های گذشته با خشکسالی مواجه بوده این وضعیت موجب شده تا تغییراتی در نحوه آبیاری ضروری ساخته و به همین منظور در دولت تدبیر و امید ۱۹ هزار هکتار اراضی استان به سامانه آبیاری نوین تجهیز شده و راندمان آبیاری را از ۳۷ درصد به ۴۵ درصد افزایش داده است.
براساس آمارها حجم آب مصرفی بخش کشاورزی خراسان شمالی سالانه یک میلیارد و ۵۴ میلیون متر مکعب است که این میزان برابر ۸۸ درصد مصرف آب قابل استحصال از منابع آبی استان است.
منابع آبی خراسان شمالی از سه هزار و ۱۸۴ چشمه، هزار و ۵۵۷ حلقه چاه عمیق، ۲ هزار و ۴۸۳ حلقه چاه نیمه عمیق و ۶۳۲ رشته قنات تامین می شود.
مدیر امور آب و خاک و فنی و مهندسی سازمان جهادکشاورزی خراسان شمالی اظهار داشت: در مدت هفت سال راندمان آبیاری از ۳۷ درصد به ۴۵ درصد در استان افزایش داشته است.
وی افزود: براساس برآوردهای اولیه ۵۰ هزار هکتار از اراضی استان که شامل ۶۵ درصد زراعی و ۳۵ درصد باغی بود قابلیت اجرای طرح های آبیاری نوین را داشت اما در برآورد جدیدتر که شامل طرح های آبیاری کم فشار نیز می شود این سطح به ۱۰۰ هزار هکتار در استان ارتقا یافته است.
وی با بیان اینکه تاکنون ۳۶ هزار هکتار از اراضی استان زیر پوشش طرح‌های آبیاری نوین رفته، افزود: روش های آبیاری نوین علاوه بر جلوگیری از تلفات آب، باعث بالا بردن کیفیت تولید در واحد سطح نیز می شود.
بر اساس این گزارش، ۶۴ برنامه در سند سازگاری با کم آبی تهیه شده است که ۲۲ برنامه در سال ۹۹، ۲۰ برنامه در سال ۱۴۰۰ و تا پایان برنامه هفتم هم ۲۲ برنامه انجام می شود.
خراسان شمالی ۳۴۴ هزار هکتار عرصه کشاورزی دارد که از این سطح ۳۰۰ هزار هکتار کشتزاز است و بیش از ۸۰ هزار بهره بردار بخش کشاورزی در این حوزه فعالیت می کنند، این استان بیشترین شاغل در بخش کشاورزی را دارد.