به گزارش روز شنبه خبرنگار ایرنا از مسکو، مساله تولید و ثبت واکسن کووید-19 کم کم در حال تبدیل شدن به یک امر حیثیتی میان روسیه و غرب است و هر کشوری می خواهد در این عرصه توانمندی خود را به رخ دیگری بکشد.
انتخاب نام «اسپوتنیک و» نام نخستین ماهواره پرتاب شده در جهان به مدار زمین از سوی شوروی برای واکسن روسی، در واقع خط و نشانی بود که روسیه با اعلام رسمی ثبت واکسن کرونا کشید.
ثبت واکسن کرونا در روسیه باعث بروز تنش هایی در محافل پزشکی این کشور هم شده است و اختلاف نظرها در باره آن به داخل روسیه نیز کشیده شده است.
این در حالی است که مسئولان وزارت بهداشت روسیه در حمایت از واکسن روسی اعلام کرده اند که دلیلی برای تاخیر در ثبت واکسن وجود نداشت زیرا روسیه هیچ معیار بین المللی را نقض نکرده است.
کارشناسان روسی هم بر این باورند که تاخیر در تاریخ ثبت واکسن کرونا فقط به نفع کمپانی های خصوصی ازجمله شرکت های غربی است چرا که ساخت واکسن برای بخش تجاری وصنعت داروسازی غرب منبعی برای درآمد زایی هنگفت است.
از سوی دیگر برخی معتقدند که تازه‌ترین گزارش سازمان جهانی بهداشت از ۲۸ واکسن کرونا که در سرتاسر جهان در حال طی مراحل ارزیابی بالینی است، نشان می‌دهد که واکسن موسسه تحقیقاتی «نیکلای گاملیا» در مرحله نخست ارزیابی قرار داشته و بدون طی دو مرحله بعدی از سوی روسیه به طور رسمی ثبت شده است.
بر پایه گزارش سازمان جهانی بهداشت، واکسن مرکز ملی اپیدمولوژی و میکروبیولوژی روسیه به نام «نیکلای گاملیا» تاکنون در قالب مرحله نخست ارزیابی بر روی دو گروه ۹ نفره و یک گروه ۲۰ نفره آزمایش شده است.
این گزارش حاکیست که در حال حاضر تنها سه واکسن اروپایی و آمریکایی دانشگاه آکسفورد، شرکت مُدرنا و بیون‌تک در حال گذراندن مرحله سوم ارزیابی بالینی خود هستند. همچنین سه واکسن چینی نیز در حال طی مرحله سوم ارزیابی خود قرار دارند.
دانشمندان غربی معتقدند، تشخیص این که یک واکسن موجب فعال‌سازی سیستم ایمنی بدن در مقابل یک ویروس می‌شود یا خیر، نیاز به سه مرحل آزمایش دارد که مرحله نخست آن با تعداد محدودی داوطلب دریافت واکسن انجام می‌شود ولی در مرحله دوم واکسن به صدها نفر تزریق می‌شود و برای اثبات کارآیی و ایمنی آن.
درخواست انجمن سازمان های تحقیقات کلینیکی روسیه برای عدم ثبت واکسن کرونا
انجمن سازمان های تحقیقات کلینیکی روسیه که مجموعه ای از مراکز داروسازی این کشور را در برگرفته است، پیش از ثبت واکسن از وزیر بهداشت این کشور خواست تا این کار را به تعویق بیندازد.
در نامه این انجمن آمده بود: در آزمایش بر روی واکسن کرونا در مرکز گامالیا، کمتر از ۱۰۰ نفر شرکت کردند. در مرحله سوم آزمایش این واکسن، معمولا آن را به چند هزار نفر تزریق می کنند.
سازمان حمایت از مصرف کنندگان روسیه که مسئولیت امور کنترل بهداشت و درمان این کشور را برعهده دارد، این درخواست انجمن سازمان های تحقیقات کلینیکی روسیه را بی اساس خوانده بود و رد کرد.
روزنامه ماسکوفسکی کامسامولتس چاپ مسکو به تازگی خبر داده است که به دنبال اعلام ثبت واکسن کووید-19 پروفسور الکساندر چوچالین عضو آکادمی علوم روسیه از مقام ریاست شورای اخلاق پزشکی استعفا کرده است.
در گزارش این روزنامه آمده است: استعفای چوچالین به دلیل شتاب زدگی روسیه در مورد واکسن کرونا بود تا با آزمایش آن بر روی 38 نفر اکثرا نظامیان، مراحل آزمایش بالینی آن را به پایان رساندند.
روزنامه روسی نوشت: روسیه که با سر و صدای زیاد ثبت واکسن کرونای خود را اعلام کرد در واقع می خواست پوزه آمریکا و حتی چین را به خاک بمالد و هیچ به این نکته توجه نکرد که واکسن کرونا در برخی کشورها بر صدها نفر و حتی هزاران تن آزمایش شده است.
روزنامه روسی با انتقاد از شتاب زدگی روسیه در مورد ثبت واکسن خود نوشت: از رفتار روسیه اینطور برداشت می شود که واکسن خارجی خام است اما واکسن روسی موثر است و آن چیزی است که باید باشد.
در گزارش آمده است: چوچالین که بارها از شتاب زدگی در آزمایش های بالینی واکسن کرونا در روسیه سخن گفته بود از مقام خود استعفا داد.
چوچالین هنوز در خصوص دلایل استعفا خود اظهار نظر نکرده است
حمله رسانه های روسی طرفدار غرب به وزارت بهداشت روسیه
روزنامه روسی نوویه ایزوستیا از روزنامه های منتقد دولت روسیه هم در مقاله ای از رویکرد روسیه در مورد واکسن کووید-19 انتقاد کرد.
در مقاله آمده است: چه وجه مشترکی بین دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا و صندوق سرمایه گذاریهای مستقیم روسیه وجود دارد؟
در ادامه مقاله در پاسخ به این سوال گفته شد: هر دوی آنها خواهان این هستند که واکسن را زودتر از دیگران بدست آورند و این اقدام برای نجات جهان نیست بلکه می خواهند مدال افتخار بدست آورند.
روزنامه نوویه ایزوستیا در ادامه مقاله به ادعای انگلیس علیه روسیه مبنی بر جاسوسی و بدست آوردن اطلاعات مربوط به واکسن کرونا از رایانه تولیدکنندگان آن اشاره کرد.
رسانه روسی افزود: از طرف روسیه در این حمله هکری، گروهی به نام АРТ29 شرکت داشت که در سال 2016 نیز در جنجال نشت اطلاعات حزب دمکرات آمریکا شرکت داشتند و کریل دمیتریف رئیس صندوق سرمایه گذاریهای مستقیم روسیه که فارغ التحصیل دانشگاه هاروارد آمریکا است در آن شرکت داشت.
نوویه ایزوستیا ماجرای تولید واکسن کرونا را به عملیات فیلم جیمز باند تشبیه کرد و نوشت: هر چند که دمیتریف تولید واکسن آکسفورد را در روسیه راه اندازی می کند اما اعتقاد راسخ دارد که واکسن روسی است.
کنت سپکوویتس کارشناس امنیت عفونی مرکز سرطان شناسی سلوان کترینگ نیویورک به روزنامه روسی با انتقاد از تلاش یک کشور برای برتری در امر تولید واکسن گفت: اقدامات یا اظهارات به نفع یک کشور در مساله تولید واکسن کرونا نشانگر عدم درک واقعی وضعیت پیرامون کشفیات پزشکی است.
وی گفت: در رقابت تسلیحاتی در زمین و فضا دو کشور با بودجه های سرسام آور و تلاش برای کنترل جهان شرکت می کردند. اما در پزشکی در رقابت ها، شرکت های بی شمار و کشورها و کنسرسیوم های بین المللی شرکت می کنند.
به گفته سپکوویتس، ترامپ و دمیتریف در تلاش برای اینکه در رقابت تولید واکسن کرونا در جایگاه نخست قرار گیرند فقط یک هدف دارند و نجات جهان برای آنها در مکان نخست قرار ندارد و آنها می خواهند بر دیگران غلبه یافته و مدال بگیرند.
رادیو اکو مسکو از رسانه های مخالف دولت روسیه هم معتقد است: پزشکان روسی در کل به واکسن کرونا اعتماد ندارند.
این رسانه دارای گرایش غربی، با اشاره به نظرسنجی مرکز «اسپراوچنیک وراچا» (بروسی اطلاع دهنده پزشکان) گفت : از سه هزار فردی که توسط این مرکز پرسیده شدند کمی بیشتر از نصف آنان گفتند که آماده اند واکسن را به خود تزریق کنند.
دو سوم پرسش شوندگان هم گفتند که اطلاعات موثق و معتبری درباره واکسن کرونا ساخته شده در مرکز گاملیا ندارند.
روسیه زیر بمباران رسانه های غربی
واکسن روسی کرونا در هفته های اخیر بویژه در روزهای اخیر پس از اعلام ثبت رسمی آن از سوی پوتین مورد حمله رسانه های غربی بخصوص رسانه های آمریکایی و انگلیسی قرار گرفته است.
تارنمای آمریکایی هیل نیز به تازگی در مقاله ای به نقل از آنتونی فائوچی پزشک ارشد مبارزه با بیماری های عفونی در این کشور نوشت: به شدت درباره اعلام خبر تولید واکسن از سوی روسیه و آماده استفاده بودن آن شک دارم.
اظهارات این پزشک آمریکایی تنها ساعاتی بعد از این منتشر شد که ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه اعلام کرد کشورش برای اولین بار در جهان تاییدیه واکسن کووید-۱۹ را کسب کرده است.
فائوچی گفت :تولید واکسن و ارائه واکسنی که سالم و موثر است دو موضوع متفاوت است.
به نوشته هیل، مرحله سوم آزمایشی واکسن روسی هنوز کامل نشده و این امر تردیدهایی را درباره کارامدی آن از سوی کارشناسان بهداشتی در سطح بین المللی برانگیخته است.
فائوچی که همچنین مدیر موسسه ملی بیماری های عفونی و آلرژی (NIAID) و عضو اصلی کارگروه مبارزه با کرونا در کاخ سفید است معتقد است شاهدی که اثبات کند می توان از ادعای پوتین درباره ساخت واکسن حمایت کرد، وجود ندارد.
شبکه تلویزیونی سی ان ان نیز در مطلبی مدعی شد که آمریکا همکاری با روسیه در مورد واکسن کووید-19 را رد کرده است.
در گزارش رسانه آمریکایی ادعا شده بود که مسکو به صورت رسمی از واشنگتن خواستار همکاری در عرصه تولید واکسن کرونا شده بود.
وزارت بهداشت روسیه امروز با صدور بیانیه ای این ادعای سی ان ان را رد و خاطرنشان کرد که دولت روسیه به آمریکا در مورد واکسن کرونا پیشنهاد همکاری نداده است.
حمایت رسانه های دولتی و طرفدار پوتین از واکسن روسی
بسیاری از رسانه های روسی از واکسن اسپوتنیک -و ساخت این کشور حمایت کرده و آن را نشانه جایگاه علمی بالای روسیه می دانند.
خبرگزاری اسپوتنیک در گزارشی در مورد ساخت واکسن کرونا، نوشت: روسیه در تولید واکسن کرونا به موفقیت بزرگی دست یافت و آمریکا از اینکه نتوانست قبل از هر کشوری واکسن کرونای خود را به ثبت برساند ناراحت است.
این رسانه روسی، موفقیت روسیه در تولید واکسن کرونا را با موفقیت شوروی در پرتاب نخستین ماهواره به مدار زمین مقایسه کرد که باعث ارتقاء جایگاه این کشور در سطح جهانی شد.
تارنمای روسی رگنوم نیز نوشت: ادعای برخی کارشناسان کشورهای دیگر که واکسن کرونای روسی را غیرقابل اعتماد می دانند نمونه ای از رقابت ناسالم است.
در این گزارش گفته شد: بسیاری در جهان از تولید واکسن در روسیه به حیرت افتاده اند و شایعات زیادی در این مورد منتشر شده است.
رسانه روسی علت سرعت عمل بالای روسیه در تولید واکسن کرونا را سطح بسیار بالای علمی اتحاد جماهیر شوروی و دانشمندان آن در حوزه شیمی خواند که روسیه میراث دار آن شده است.
مقامات روسیه مدعی هستند که اکثر کشورها از دستاورد روسیه استقبال کرده اند و در روز نخست کار سایت رسمی واکسن کرونای روسیه، کاربران اینترنتی از 188 کشور جهان از آن بازدید داشتند.
انتظار می رود روسیه در ماههای آینده ظرفیت تولید واکسن کرونا را افزایش داده و صادرات آن را به کشورهای دیگر آغاز کند و به همین خاطر جنگ رسانه ای بین روسیه و غرب در مورد واکسن کرونا ادامه خواهد داشت.
بی‌شک در این مدت رسانه های غرب گرا و مخالفان پوتین نیز به این کارزار می پیوندند اما آنچه از هم اکنون مشخص است اینکه تایید یا رد دستاورد روسها را تنها گذر زمان مشخص خواهد کرد و تا پیش از استفاده گسترده مردم این کشور از آن نمی توان آن را رد یا به صورت ۱۰۰ درصد تایید کرد بنابراین تلاش رسانه های غربی ها برای محکوم کردن دستاوردی که روسیه مدعی آن است تنها یک پیام روشن دارد آن هم اینکه همه چیز گویا باید از غرب به شرق منتقل شود در غیر صورت برای بشریت مفید نیست.